Podstawa słowotwórcza

Podstawa słowotwórcza, baza słowotwórcza^[1] – wyraz podstawowy, którego temat staje się podstawą dla utworzenia nowego wyrazu (derywatu, czyli wyrazu pochodnego)^[2][3]. Przykładowo: kłamać (wyraz podstawowy) ⇒ kłamca (wyraz pochodny)^[4], wydrukować (wyraz podstawowy) ⇒ dodrukować (wyraz pochodny)^[1]. Formant słowotwórczy dodany do podstawy modyfikuje znaczenie podstawy w sposób regularny lub radykalnie je zmienia^[5].

Określenie to bywa różnie definiowane przez autorów. W innym ujęciu podstawa słowotwórcza to część wspólna wyrazu podstawowego i pochodnego (inaczej: ta część wyrazu motywującego, która weszła do wyrazu motywowanego), bez formantu słowotwórczego^[6][7][8][9]. Przykładowo: suszyć ⇒ susz-arnia^[10]. Podstawę słowotwórczą można uzyskać poprzez odcięcie końcówki fleksyjnej w wyrazie podstawowym (np. krzywy ⇒ krzywica, krzywy bez -y ⇒ krzyw-)^[11][12]. Czasami jest tożsama z wyrazem podstawowym, np. stryj ⇒ stryj-ek^[11]. W tym znaczeniu stosuje się również terminy „temat słowotwórczy”^[4][10] i „pień”^[3]. Termin „podstawa słowotwórcza” jako określenie tematu słowotwórczego występuje w praktyce szkolnej^[3].