Thun

Thun (fr. Thoune) – miasto i gmina (niem. Einwohnergemeinde) w Szwajcarii, w kantonie Berno, w regionie administracyjnym Oberland, siedziba administracyjna okręgu Thun. Usytuowane nad rzeką Aare wpadającą do jeziora Thunersee. Miasto nazywane jest "Bramą do Berner Oberland".

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Thun

Herb Flaga
Państwo	Szwajcaria
Kanton	Berno
Okręg	Thun
BFS Nummer	0942
Zarządzający	Raphael Lanz↗
Powierzchnia	21,57 km²
Wysokość	560 m n.p.m.
Populacja (31 grudnia 2020) • liczba ludności • gęstość	43 476[1] 2 016 os./km²
Nr kierunkowy	0942
Kod pocztowy	3600-3609, 3624, 3645
Tablice rejestracyjne	BE
Położenie na mapie Berna Thun
Położenie na mapie Szwajcarii Thun
46°46′N 7°38′E
Strona internetowa

Znane z najstarszej w Europie panoramy miejskiej wykonanej w latach 1809–1814 przez Marquarda Wochera o wymiarach: wysokość 7,5 m, długość 38,3 m i powierzchnia 287,25 m². Panorama wystawiona jest w neogotyckiej rotundzie zbudowanej specjalnie w tym celu w latach 60 XX wieku w parku miejskim^[2]. Innymi obiektami turystycznymi są: górujący nad miastem zamek z XII w. z muzeum historycznym, XVI-wieczny ratusz i miejskie Muzeum Sztuki (Kunstmuseum Thun) z ekspozycją szwajcarskiej sztuki nowoczesnej^[3].

Demografia

W Thun mieszka 43 476 osób^[1]. W 2020 roku 14,2% populacji gminy stanowiły osoby urodzone poza Szwajcarią^[1].

Historia

Pierwsza udokumentowana wzmianka o Thun pochodzi z VII-wiecznej Kroniki Fredegara. We wczesnym średniowieczu znajdowała się tutaj osada przy przeprawie przez rzekę Aare, z kościołem i grodem na wzgórzu. Pod koniec XII wieku Bertold V, książę Zähringen zbudował zamek w miejscu grodu^[4]. W 1218 roku po bezdzietnej śmierci Bertolda V miasto odziedziczyli hrabiowie z Kyburga. W XV i XVI wieku w Thun rozwijało się prężnie rzemiosło i handel. Miasto stało się regionalnym centrum targowym. W środku miasta powstał nowy ratusz z domem handlowym na parterze, a przed nim utworzono duży plac targowy. W XVII i XVIII wieku miasto nadal się rozwijało i podejmowano pierwsze próby wprowadzenia przemysłu. Po najeździe francuskim Thun był stolicą efemerycznego kantonu Oberland, który istniał od 1798 do 1802 roku. Po 1835 roku wraz z budową hoteli i pensjonatów oraz uruchomieniem żeglugi parowej na jeziorze Thunersee miasto stało się popularnym ośrodkiem turystycznym^[5].

W 1885 r. z Genewy do Thun przeprowadził się z rodziną Bolesław Limanowski, polski socjolog, polityk, działacz socjalistyczny i niepodległościowy. Tu za otrzymane w 1882 r. w ramach rozliczeń rodzinnych pieniądze nabył zakład fotograficzny przy ulicy Bälliz, na wyspie położonej w centrum miasta, między dwiema odnogami Aare. Mieszkał w kupionym wraz z warsztatem domu z ogródkiem nad rzeką. Tu też 15 listopada 1885 r. zmarła jego żona Wincentyna z d. Szarska. Mieszkając w Thun, Limanowski przesyłał korespondencje do prasy polskiej. Gdy okazało się, że dwaj wspólnicy w interesie fotograficznym są nieodpowiedzialni i nieuczciwi, Limanowski sprzedał zakład i wraz z synami w 1887 r. przeniósł się do Zurychu^[6].

Sport

Z miasta wywodzi się klub piłkarski FC Thun, debiutujący w Lidze Mistrzów w sezonie 2005/2006. Znajduje się tutaj stadion Arena Thun.

Współpraca

Miejscowości partnerskie:^[7]

• Gabrowo, Bułgaria
• Gadjagan, Togo

Transport

Przez teren miasta przebiega autostrada A6 oraz drogi główne nr 6 i nr 221. Znajduje się tutaj stacja kolejowa Thun oraz lotnisko Thun.

Galeria

• 
  Widok na Thun z zamku
• 
  Jezioro Thunersee
• 
  Rynek, powyżej zamek
• 
  Widok na miasto z rzeki Aare