Tlenek żelaza(III)

Tlenek żelaza(III), Fe₂O₃ – nieorganiczny związek chemiczny z grupy tlenków, w którym żelazo występuje na III stopniu utlenienia. Związek ten jest głównym składnikiem rdzy, najczęściej spotykany spośród tlenków żelaza.

Tlenek żelaza(III)

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) konst. tritlenek diżelaza, tlenek(2−) żelaza(3+), tlenek żelaza(3+), tlenek żelaza(III) Inne nazwy i oznaczenia Stocka tlenek żelaza(III) inne dawniej: trójtlenek żelaza, tlenek żelazowy; zwycz.: czerwony tlenek żelaza
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	Fe2O3
Masa molowa	159,69 g/mol
Wygląd	brunatne, bezwonne kryształy[1]
Minerały	hematyt
Identyfikacja
Numer CAS	1309-37-1
PubChem	518696
DrugBank	DB11576
InChI InChI=1S/2Fe.3O InChIKey JEIPFZHSYJVQDO-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 5,24 g/cm³[1]; ciało stałe Rozpuszczalność w wodzie praktycznie nierozpuszczalny[1] Temperatura topnienia 1566 °C (rozkład)[1]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2012-07-16] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanego źródła[2] Uwaga Zwroty H H315, H319, H335 Zwroty P P261, P305+P351+P338 Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie podanego źródła[2] Drażniący (Xi) Zwroty R R36/37/38 Zwroty S S26 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[3] 0 2 0   Temperatura zapłonu niepalny[1] Numer RTECS NO7400000
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Otrzymywanie

Można go otrzymać przez prażenie wodorotlenku żelaza(III):

2Fe(OH)₃ → Fe₂O₃ + 3H₂O↑

lub hydroksotlenku żelaza(III)^[4]:

2FeO(OH) ^{_400–500 °C_͕} Fe₂O₃ + H₂O↑

Właściwości

• skład wagowy 69,94% Fe, 30,06% O
• gęstość nasypowa ok. 700 kg/m³
• właściwości amfoteryczne^[5], np.:

Fe
2O
3 + 6HCl → 2FeCl
3 + 3H
2O

Fe
2O
3 + CaO → Ca(FeO
2)
2

Zastosowanie

Jeden ze składników termitu. Występuje w przyrodzie jako najważniejsza ruda żelaza – hematyt. Jest szeroko stosowany w hutnictwie, jako surowiec ceramiczny, szklarski oraz do wytwarzania ołówków.

Otrzymany syntetycznie przez wyprażenie „żółtego tlenku żelaza”, FeO(OH), stosowany jest jako przezroczysty czerwony pigment, tzw. „czerwony tlenek żelaza” (C.I. 77 491)^[4].

Zagrożenia

Nieszkodliwy dla środowiska naturalnego. Zagrożenie pojawia się przy przypadkowym uwolnieniu do środowiska ilości przemysłowych. Dla człowieka może być drażniący przy spożyciu dużej ilości, kontakcie z oczami lub wdychaniu pyłu, nie powoduje zmian chorobowych. Przy ciągłym wystawieniu na wdychanie pyłu zaleca się ochronę dróg oddechowych, by zapobiec odkładaniu się w płucach. Prowadzi to do choroby zwanej „płucem spawacza”.