Towarzystwo Bambrów Poznańskich

Towarzystwo Bambrów Poznańskich – powstałe w marcu 1996 roku towarzystwo zrzeszające Bambrów, ich potomków, a także osoby zainteresowane historią przybyszów z Bambergu.

Geneza

Inicjatorką powstania była prof. dr hab. Maria Paradowska, która w 1993 roku zainicjowała powołanie Koła Bamberskiego przy Towarzystwie Miłośników Miasta Poznania. W prasie lokalnej pojawiły się informacje, by potomkowie Bambrów zainteresowani działalnością zgłaszali się. Do Koła mogli należeć zarówno potomkowie Bambrów, jak i osoby zainteresowane tą tematyką^[1]. Najważniejszymi działaniami były: badania i inwentaryzacja dawnych zabudowań bamberskich. W październiku 1995 roku Koło współorganizowało z Muzeum Historycznym Miasta Poznania wystawę pt. „Z szuflad i strychów pradziadków. Wystawa pamiątek rodzinnych Bambrów poznańskich”. Koło zostało rozwiązane 31 grudnia 1995 roku^[2].

Towarzystwo rozpoczęło swoją działalność 30 kwietnia 1996 roku, wtedy też wmurowano tablicę pamiątkową w figurę Bamberki na poznańskim Starym Rynku^[2]. W tym samym roku zaproszono do Poznania delegację z Bambergu^[3].

Siedzibą Towarzystwa jest Muzeum Bambrów Poznańskich powstałe w 2003 roku.

Cele Towarzystwa

• zachowanie i kultywowanie polskiej tradycji patriotycznej Bambrów Poznańskich jako integralnej części kultury poznańskiej i wielkopolskiej,
• wyszukiwanie, konserwowanie i ochrona jeszcze istniejących zabytków bamberskich,
• eksponowanie zabytków, fotografii i dokumentów oraz innych zbiorów związanych z osadnictwem bamberskim przy współpracy z muzeami,
• edukacja w zakresie kolekcjonowania i zabezpieczania zabytków bamberskich oraz pamiątek rodzinnych związanych z osadnikami bamberskimi z XVIII wieku w zbiorach prywatnych,
• odtwarzanie i uzupełnianie historii miasta Poznania związanego z osadnictwem bamberskim,
• upowszechnianie w społeczeństwie m. Poznania i Wielkopolski wiedzy o osadnikach bamberskich, ich historii i działaniu na rzecz miasta, regionu, jak i całej Polski od XVIII wieku aż do dziś^[4].

Struktura

Prezes: Ryszard Skibiński

Wiceprezes: Juliusz Kubel

Skarbnik: Leokadia Hoppel

Sekretarz: Aleksander Kubel

Członkowie Zarządu: Anna Dutkowska, Wiesław Moskalik, Roman Hamelka, Leokadia Lipiak, Elżbieta Rakowicz, Piotr Sagalara^[5]

Działalność

Towarzystwo organizuje coroczne święto bamberskie upamiętniające podpisanie pierwszego kontraktu między miastem Luboń a przybyłymi z Bambergu osadnikami, co miało miejsce 1 sierpnia 1719 roku^[6]. W obchodach biorą udział władze miasta Poznania, duchowieństwo, członkowie Towarzystwa, a także – od 1997 roku – goście z Bambergu. W 2000, podczas V święta bamberskiego, Towarzystwo ustanowiło odznakę „Złota Bamberka”, która jest przyznawana co roku osobom zasłużonym dla Towarzystwa. W 2009 roku, z rąk prof. Marii Paradowskiej, „Złotą Bamberkę” otrzymał prezydent Poznania Ryszard Grobelny^[7].

Do tradycji Towarzystwa należy również organizowanie spotkań wielkanocnych i uczestniczenie w procesji Bożego Ciała.

Nagrody i wyróżnienia

W 2009 roku europoseł Filip Kaczmarek wnioskował o przyznanie Towarzystwu Bambrów Poznańskich przez Parlament Europejski Europejskiej Nagrody Obywatelskiej. Z Polski nagrodą uhonorowano pięć instytucji lub osób prywatnych – wśród laureatów znalazły się m.in. TBP i Polska Akcja Humanitarna^[8].

W 2018 roku decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Tradycje kulturowe bambrów Poznańskich” zostały wpisane na Krajową listę zjawisk niematerialnego dziedzictwa kulturowego^[9].

W 2019 roku Towarzystwo otrzymało honorową Nagrodę im. Oskara Kolberga „za zasługi dla kultury ludowej”^[10].