Trzeci rząd Marka Ruttego

Trzeci rząd Marka Ruttego (niderl. Kabinet-Rutte III) – rząd Holandii funkcjonujący od 26 października 2017 do 10 stycznia 2022.

Gabinet powstał po wyborach z 15 marca 2017. Został utworzony przez koalicję Partii Ludowej na rzecz Wolności i Demokracji (VVD), Apelu Chrześcijańsko-Demokratycznego (CDA), Demokratów 66 (D66) i Unii Chrześcijańskiej (CU). Zastąpił drugi rząd dotychczasowego premiera.

W wyniku wyborów z 2017 do Tweede Kamer weszło trzynaście ugrupowań^[1]. Do uzyskania większości 76 miejsc w 150-osobowej niższej izbie Stanów Generalnych konieczne było zawarcie koalicji przez co najmniej cztery partie. Początkowo rozmowy prowadziły VVD, CDA, D66 i Zielona Lewica (GL), zakończyły się one jednak niepowodzeniem w maju^[2]. Miejsce GL w negocjacjach zajęła wówczas CU. Rozmowy podjęto w czerwcu, wznowiono po kilkutygodniowej przerwie w sierpniu. Funkcję głównego mediatora pełnił wówczas Gerrit Zalm^[3]. 9 października ogłoszono zawarcie porozumienia o utworzeniu koalicji rządowej^[4], mającej 76 deputowanych w Tweede Kamer. Proponowany skład rządu ogłoszono około dziesięciu dni później^[5].

Gabinet został zaprzysiężony i rozpoczął urzędowanie 26 października 2017^[6].

15 stycznia 2021 Mark Rutte podał swój rząd do dymisji. Motywował to przyjęciem politycznej odpowiedzialności za nieprawidłowe działanie organów administracji skarbowej, które od 2012 bezzasadnie oskarżyły wiele rodzin o wyłudzanie zasiłków na dzieci^[7][8]. Zadeklarował pozostanie na czele gabinetu do czasu wyłonienia nowego rządu po zaplanowanych na marzec 2021 wyborach^[8].

Wybory odbyły się od 15 do 17 marca 2021. Negocjacje nad nową koalicją trwały przez szereg miesięcy. Ostatecznie gabinet zakończył działalność 10 stycznia 2022, gdy zaprzysiężono czwarty rząd Marka Ruttego^[9].

Skład rządu

Ministrowie

• premier: Mark Rutte (VVD)
• wicepremier, minister zdrowia, zabezpieczenia społecznego i sportu: Hugo de Jonge (CDA)
• wicepremier, minister spraw wewnętrznych: Kajsa Ollongren (D66, do 1 listopada 2019, następnie minister bez zakresu obowiązków^[10], od 14 kwietnia 2020 ponownie minister spraw wewnętrznych^[11], od 14 maja 2020 ponownie również wicepremier^[12])
• wicepremier, minister rolnictwa, zasobów naturalnych i żywności: Carola Schouten (CU)
• minister spraw społecznych i zatrudnienia: Wouter Koolmees (D66), od 1 listopada 2019 do 14 maja 2020 również wicepremier
• minister spraw zagranicznych: Halbe Zijlstra (VVD, do 13 lutego 2018), Stef Blok (VVD, od 7 marca 2018 do 25 maja 2021)^[13], Sigrid Kaag (D66, od 25 maja 2021 do 17 września 2021)^[14], Ben Knapen (CDA, od 24 września 2021)^[15]
• minister finansów: Wopke Hoekstra (CDA)
• minister sprawiedliwości: Ferdinand Grapperhaus (CDA)
• minister spraw gospodarczych i polityki klimatycznej: Eric Wiebes (VVD, do 15 stycznia 2021), Bas van ’t Wout (VVD, od 20 stycznia 2021 do 25 maja 2021, następnie minister bez zakresu obowiązków)^[16], Stef Blok (VVD od 25 maja 2021)^[14]
• minister obrony: Ank Bijleveld (CDA, do 17 września 2021, od 1 listopada 2019 do 14 kwietnia 2020 również minister do spraw służb specjalnych), Henk Kamp (VVD, od 24 września 2021)^[17]
• minister edukacji, kultury i nauki: Ingrid van Engelshoven (D66)
• minister infrastruktury i gospodarki wodnej: Cora van Nieuwenhuizen (VVD, do 31 sierpnia 2021), Barbara Visser (VVD, od 31 sierpnia 2021)
• minister spraw wewnętrznych: Raymond Knops (CDA, od 1 listopada 2019 do 14 kwietnia 2020)
• minister bez teki ds. bezpieczeństwa publicznego: Sander Dekker (VVD)
• minister bez teki ds. opieki zdrowotnej: Bruno Bruins (VVD, do 19 marca 2020^[18]), Martin van Rijn (niez.^[19], od 20 marca 2020^[20] do 9 lipca 2020), Tamara van Ark (VVD, do 9 lipca 2020 do 3 września 2021)
• minister bez teki ds. szkolnictwa podstawowego i średniego oraz mediów: Arie Slob (CU)
• minister bez teki ds. handlu zagranicznego i współpracy na rzecz rozwoju: Sigrid Kaag (D66, do 10 sierpnia 2021), Tom de Bruijn (D66, od 10 sierpnia 2021)
• minister bez teki ds. środowiska i mieszkalnictwa: Stientje van Veldhoven (D66, od 1 listopada 2019 do 14 kwietnia 2020)

Sekretarze stanu

• ds. wewnętrznych: Raymond Knops (CDA, do 1 listopada 2019 oraz od 14 kwietnia 2020)
• ds. obrony: Barbara Visser (VVD, do 31 sierpnia 2021)
• ds. gospodarczych i polityki klimatycznej: Mona Keijzer (CDA, do 25 września 2021), Dilan Yeşilgöz-Zegerius (VVD, od 25 maja 2021)
• ds. finansów: Menno Snel (D66, do 18 grudnia 2019), Alexandra van Huffelen (D66, od 29 stycznia 2020), Hans Vijlbrief (D66, od 29 stycznia 2020)
• ds. infrastruktury i gospodarki wodnej: Stientje van Veldhoven (D66, do 1 listopada 2019 oraz od 14 kwietnia 2020 do 19 lipca 2021), Steven van Weyenberg (D66, od 10 sierpnia 2021)
• ds. sprawiedliwości: Mark Harbers (VVD, do 21 maja 2019), Ankie Broekers-Knol (VVD, od 11 czerwca 2019)
• ds. społecznych i zatrudnienia: Tamara van Ark (VVD, do 9 lipca 2020), Bas van ’t Wout (VVD, od 9 lipca 2020 do 20 stycznia 2021), Dennis Wiersma (VVD, od 10 sierpnia 2021)
• ds. zdrowia, zabezpieczenia społecznego i sportu: Paul Blokhuis (CU)