Trzy kolory. Biały

Trzy kolory. Biały (fr. Trois couleurs: Blanc) – komediodramat filmowy z 1993 roku w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego, nakręcony w koprodukcji francusko-polsko-szwajcarskiej według scenariusza napisanego wraz z Krzysztofem Piesiewiczem. Za produkcję filmu odpowiadał Marin Karmitz. Osią fabularną filmu jest zemsta polskiego fryzjera (Zbigniew Zamachowski) na francuskiej małżonce (Julie Delpy), która pozbawiła go majątku i sprowadziła na skraj nędzy.

Trzy kolory. Biały

Trois couleurs: Blanc

Gatunek	komediodramat (czarna komedia, marriage drama)[1]
Rok produkcji	1993
Data premiery	25 lutego 1994
Kraj produkcji	Francja Polska Szwajcaria
Język	francuski polski
Czas trwania	88 min
Reżyseria	Krzysztof Kieślowski
Scenariusz	Krzysztof Piesiewicz Krzysztof Kieślowski
Główne role	Julie Delpy Zbigniew Zamachowski
Muzyka	Zbigniew Preisner
Zdjęcia	Edward Kłosiński
Scenografia	Halina Dobrowolska
Kostiumy	Virginie Viard
Montaż	Urszula Lesiak
Produkcja	Marin Karmitz
Poprzednik	Trzy kolory. Niebieski
Kontynuacja	Trzy kolory. Czerwony

Biały jest drugą częścią trylogii Trzy kolory, w skład której wchodzą również filmy Trzy kolory. Niebieski (1993) i Trzy kolory. Czerwony (1994). Tytułowe trzy kolory nawiązują do barw flagi Francji i hasła rewolucji francuskiej (1789–1799) „Wolność, równość, braterstwo”.

Film nakręcono w Warszawie oraz Grodzisku Mazowieckim^[2].

Opis fabuły

Karol, polski fryzjer ożeniony z Francuzką Dominique, w związku ze stresem wywołanym obecnością w obcym kraju okazuje się impotentem. Zawiedziona impotencją małżonka Dominique rozwodzi się z nim, zabierając mu cały majątek i zrywając z nim wszelkie znajomości. Pozostawiony na ulicy z jedną walizką Karol próbuje zarobić na bilet powrotny do Polski, grając w metrze na grzebieniu. Poznaje tam innego Polaka, Mikołaja, zdesperowanego intelektualistę pozbawionego sensu życia. Mikołaj pomaga fryzjerowi wrócić do kraju, przemycając go w bagażu podczas podróży samolotem. Jednak walizka z Karolem zostaje skradziona w Polsce. Złodzieje, uznając „zawartość” walizki za nieprzydatną, biją dotkliwie Karola i zostawiają go na wysypisku śmieci^[2].

Mimo nieprzyjemnych perypetii Karol odzyskuje chęć życia i nabiera pewności. Decyduje się zbić majątek, zaczynając od dorabiania w zakładzie fryzjerskim swego brata Jurka, potem zostaje ochroniarzem w jednym z kantorów. Podsłuchawszy rozmowę swoich pracodawców, na jej podstawie przeprowadza półlegalną transakcję finansową i zdobywa majątek. Jako prezes międzynarodowej spółki handlowej próbuje bez powodzenia się skontaktować z Dominique, po czym szykuje zemstę na niej. Upozorowawszy własną śmierć, majątek zapisuje eks-małżonce, która zostaje zwabiona perspektywą spadku do Warszawy. Wróciwszy po pogrzebie do swego pokoju hotelowego, kobieta zastaje tam całkiem żywego Karola, z którym spędza noc. Następnego dnia Dominique, nie mając przy sobie Karola, zostaje aresztowana przez polską policję pod zarzutem malwersacji finansowych. Film kończy scena, w której Karol spostrzega Dominique spoglądającą nań z okna zakładu karnego^[2].

Obsada

• Zbigniew Zamachowski – Karol Karol
• Julie Delpy – Dominique Vidal
• Janusz Gajos – Mikołaj
• Jerzy Stuhr – Jurek, brat Karola
• Cezary Pazura – właściciel kantoru
• Grzegorz Warchoł – „Elegant”, partner właściciela kantoru
• Jerzy Trela – pan Bronek, kierowca Karola
• Jerzy Nowak – stary farmer
• Aleksander Bardini – notariusz
• Cezary Harasimowicz – inspektor policji
• Bartłomiej Topa – Jacek, pracownik firmy Karola
• Barbara Dziekan – pani Ewa, kasjerka w kantorze
• Marzena Trybała – pracownica Hotelu Marriott
• Piotr Machalica – człowiek pod kantorem
• Aleksander Kalinowski
• Małgorzata Prażmowska

Ścieżka dźwiękowa

Trois Couleurs: Blanc (Bande Originale Du Film)

Wykonawca ścieżki dźwiękowej
Zbigniew Preisner
Wydany	1994
Gatunek	muzyka poważna, muzyka filmowa
Wydawnictwo	Virgin
Album po albumie
Trois Couleurs: Bleu (Bande Originale Du Film) (1993) Trois Couleurs: Blanc (Bande Originale Du Film) (1994) Trois Couleurs: Rouge (Bande Originale Du Film) (1994)

Trois Couleurs: Blanc (Bande Originale Du Film) – muzykę do filmu skomponował Zbigniew Preisner, nagrania ukazały się w 1994 roku nakładem wytwórni muzycznej Virgin^[3]. W 1997 roku płyta uzyskała w Polsce certyfikat złotej^[4].

Lista utworów

1. „The Beginning” – 1:17
2. „The Court” – 1:04
3. „Dominique Tries To Go Home” – 1:14
4. „A Chat In The Underground” – 2:11
5. „Return To Poland” – 1:26
6. „Home At Last” – 1:23
7. „On The Wisla” – 1:12
8. „First Job” – 0:49
9. „Don’t Fall Asleep” – 0:46
10. „After The First Transaction” – 1:21
11. „Attempted Murder” – 1:23
12. „The Party On The Wisla” – 1:49
13. „Don Karol I” – 0:53
14. „Phone Call To Dominique” – 0:37
15. „Funeral Music” – 1:30
16. „Don Karol II” – 0:54
17. „Morning At The Hotel” – 2:26
18. „Dominique’s Arrest” – 1:48
19. „Don Karol III” – 1:25
20. „Dominique In Prison” – 2:25
21. „The End” – 2:27

Odbiór

Biały, jako jedyny film trylogii z elementami komicznymi, interpretowano jako mieszaninę różnych styli gatunkowych: filmu gangsterskiego, komedii, melodramatu. Odnajdywano w nim również nawiązania do konkretnych reżyserów, wśród nich – Charliego Chaplina (np. Świateł wielkiego miasta)^[5], Andrzeja Wajdy (aluzja do Popiołu i diamentu)^[6], a także do dzieł własnych^[5]. Mimo to, jak argumentowała Bogumiła Fiołek-Lubczyńska, Białego przy całej jego intertekstualności nie można nazwać filmem postmodernistycznym:

Postmodernizm filmowy wyrasta z pewnej niemocy twórczej, utraty wiary w czysty obraz, w możliwość nawiązania kontaktu z odbiorcą. Kieślowski być może do twórczych optymistów nie należy i nawiązując do ideałów tradycji (np. rewolucji francuskiej) jednocześnie im zaprzecza, to jednak wierzy w moc oddziaływania obrazu oraz kontakt ze swoim inteligentnym odbiorcą. Kieślowski postmodernistą na pewno nie jest^[7].

Nagrody i nominacje

Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie

• Srebrny Niedźwiedź dla najlepszego reżysera – Krzysztof Kieślowski
• Złoty Niedźwiedź (nominacja)

Europejska Akademia Filmowa

• Najlepszy europejski film roku – Marin Karmitz (nominacja)

Złota Kaczka

• Najlepszy film polski – Krzysztof Kieślowski

Zobacz też

• Polskie filmy zgłoszone do rywalizacji o Oscara w kategorii filmu nieangielskojęzycznego