UltraSPARC

UltraSPARC – implementacja architektury programowej (ISA) SPARC zrealizowana przez firmę Sun Microsystems. UltraSPARC jest implementacją specyfikacji SPARC-v9, czyli procesorów o architekturze 64-bitowej, która jest wstecznie zgodna z wersją v8 opisującą 32-bitowy procesor. Dzięki temu na procesorach tych można bez jakiejkolwiek zmiany uruchamiać oprogramowanie 32-bitowe.

Sun UltraSPARC II Microprocessor

Procesory te są projektowane przez inżynierów firmy SUN, produkcją zajmuje się natomiast firma Texas Instruments.

Procesory UltraSPARC III były pierwszymi procesorami firmy SUN posiadającymi wbudowany kontroler pamięci przez co dostęp do pamięci jest znacznie szybszy niż w klasycznych rozwiązaniach SMP, szczególnie w serwerach wieloprocesorowych. Rozwiązanie takie znane jest jako NUMA i stosowane jest także w najnowszych procesorach firm AMD (Opteron) oraz IBM (Power 5). UltraSPARC IV jest pierwszym procesorem z rodziny UltraSPARC, który zawiera dwa rdzenie w jednej obudowie.

Kolejne generacje procesorów UltraSPARC są ze sobą zgodne na poziomie interfejsów sterujących w ramach nieparzystej i kolejnej parzystej generacji. Zgodność ta umożliwiała szybkie, i w wielu sytuacjach bezproblemowe, przejście z generacji nieparzystej na parzystą. Dzięki temu możliwe stało się także łączenie różnych generacji procesorów z różną szybkością pracy (częstotliwością taktowania) w jednym systemie komputerowym. Każdorazowa zmiana generacji z parzystej na nieparzystą wymuszała zmianę architektury systemowej i zakup nowych serwerów.

Po przejęciu firmy Sun Microsystems przez Oracle anulowano zapowiadany procesor UltraSPARC RK, zaś kolejny procesor bazujący na serii UltraSPARC został nazwany SPARC T3.

Historia

Specyfikacja mikroprocesorów Sun UltraSPARC
Model	Częstotliwość [MHz]	Wersja architektury	Rok	Proces produkcyjny [µm]	Liczba tranzystorów [miliony]	Powierzchnia [mm²]	Liczba wyprowadzeń	Moc elektryczna [W]	Napięcie zasilania [V]	Dcache [k]	Icache [k]	Scache [k]	Ecache [k]
UltraSPARC I	140-200	V9	1995	0.5	5.2	315	521	30	3.3	16	16	1024	--
UltraSPARC II	250-480	V9	1997	0.25	5.4	156	521	21	3.3	16	16	8192	--
UltraSPARC IIi	270-480	V9	1998	0.25	5.4	148	587	21	1.9	16	16	2048	--
UltraSPARC IIe	400-500	V9	2000	0.18 Al	?	?	370	13	1.7	16	16	256	--
UltraSPARC IIi+	550-650	V9	2002	0.18 Cu	?	?	370	17.6	1.7	16	16	512	--
UltraSPARC III	600-1200	V9	2001	0.13	29	330	1368	53	1.6	64	32	8192	--
UltraSPARC IIIi	1064-1593	V9	2003	0.13	87.5	206	959	52	1.3	64	32	16384	--
UltraSPARC IV	1050-1350	V9	2004	0.13	66	356	1368	108	1.35	64	32	16384	--
UltraSPARC IV+	1500	V9	2005	0.09	295	336	1368	90	1.1	64	64	2048	32768
UltraSPARC T1	1000-1400	V9 / UA 2005	2005	0.09	300	380	1933	72	1.3	8	16	3072	--
UltraSPARC T2	1000–1400	V9 / UA 2007	2007	0.065	503	342	1831	95	1.1–1.5	8	16	4096	--
UltraSPARC T2+	1200–1400	V9 / UA 2007	2008	0.065	503	342	1831	?	?	8	16	4096	--
UltraSPARC RK	2300		projekt anulowany	0.065	?	396	2326	?	?	32	32	2048	?

Legenda:

• Dcache – cache L1 dla danych
• Icache – cache L1 dla programu
• Scache – cache L2
• Ecache – cache L3
• -- – brak danej właściwości

Linki zewnętrzne

• Opisy i zdjęcia różnych procesorów SPARC
• Procesory UltraSPARC w zasobach firmy SUN