URL

URL (ang. Uniform Resource Locator) – ujednolicony format adresowania (określania lokalizacji) zasobów (informacji, danych, usług) stosowany w Internecie i w sieciach lokalnych. Standard URL opisany jest w dokumencie RFC 1738 ↓.

Relacje między URI a URL i URN

Tak zwany adres URL najczęściej kojarzony jest z adresami stron WWW, ale ten format adresowania służy do określania lokalizacji wszelkich zasobów dostępnych w Internecie.

Opis formatu

Elementy adresu

URL składa się ze schematu (ang. scheme), czyli części określającej rodzaj zasobu/usługi, dwukropka i części zależnej od rodzaju zasobu (ang. scheme-specific part) zawsze zaczynającej się od ukośnika /, czyli ma postać:

<schemat> : <specyficzna dla schematu część hierarchiczna>

• Przykład prostego adresu URL:

http://www.wikipedia.org/wiki/URL
\__/   \_______________/\_______/
 |            |             |
protokół     host        ścieżka
        (adres serwera)  do zasobu

• Przykład rozbudowanego adresu URL:

http://hans:[e-mail]:8080/demo/example.cgi?land=de&stadt=aa
\__/   \__/ \____/ \_____________/ \__/\_______________/ \______________/
 |      |     |           |         |          |                 |
 |    login   |          host      port     ścieżka           ścieżka
protokół    hasło  (adres serwera)         do zasobu        wyszukiwania

Często oprogramowanie, szczególnie przeglądarki internetowe, akceptuje także niepoprawne formy adresów – pominięty separator // czy określenie protokołu http://, np.:

wikipedia.org/wiki/URL

Rodzaj zasobu (schemat)

Nazwa schematu (usługi) może składać się z małych liter, cyfr, plusa, dywiza oraz kropki. Ze względu na możliwość występowania pomyłek, na ogół akceptowane są przez oprogramowanie także wielkie litery. Popularne rodzaje zasobów:

• ftp – usługa FTP
• http – usługa WWW
• https – usługa szyfrowanego protokołu HTTP
• telnet – usługa telnet
• nntp – usługa Usenet
• wais – usługa WAIS
• gopher – usługa Gopher
• news – usługa Usenet
• mailto – poczta elektroniczna
• file – plik lokalny
• jid – Jabber/XMPP

Część zależna od rodzaju zasobu

Część zależna od rodzaju usługi zwykle przybiera jedną z postaci:

• W przypadku zasobów będących plikami:

//adres_serwera:port/sciezka_dostępu

Jeżeli port jest standardowy dla danego rodzaju zasobu, jest pomijany i stosuje się formę uproszczoną:

//adres_serwera/sciezka_dostępu

W niektórych przypadkach (np. usługa FTP) może być wymagane podanie nazwy użytkownika i hasła:

//nazwa_użytkownika:hasło@adres_serwera/sciezka_dostępu

ale najczęściej zarówno nazwa_użytkownika, jak i hasło nie są wymagane i mogą być pominięte. Należy także zauważyć, że podawanie hasła w ten sposób może doprowadzić do naruszenia bezpieczeństwa systemu – w łatwy sposób niepowołana osoba może takie hasło przejąć.

• W przypadku zasobów niebędących plikami (konta shellowe, adresy email itp.):

nazwa_uzytkownika@adres_serwera

Zobacz też

Zobacz publikację Informatyka dla gimnazjum/Adres URL w Wikibooks

• URI
• IRI
• URN
• porywanie URL

Linki zewnętrzne

• T.T. Berners-Lee T.T., L.L. Masinter L.L., M.M. McCahill M.M., Uniform Resource Locators (URL), RFC 1738, IETF, grudzień 1994, DOI: 10.17487/RFC1738, ISSN 2070-1721, OCLC 943595667 (ang.).

Kontrola autorytatywna (standard):

• GND: 4753514-3
• NKC: ph222874, ph158491

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: technology/URL
• Treccani: url
• SNL: URL_-_IT
• Catalana: 0262837