Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Władykaukaz
miasto w Rosji Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Władykaukaz (ros. Владикавка́з, oset. Дзӕуджыхъӕу) – stolica i największe miasto Republiki Północnej Osetii-Alanii, położone w południowo-wschodniej części kraju, u stóp Kaukazu, nad rzeką Terek. Ludność składa się w większości z Osetyjczyków, Rosjan, Ormian i Gruzinów. We Władykaukazie była duża polska diaspora i kościół. Wcześniej nosiło nazwy Ordżonikidze (1931–1944, 1954–1990) oraz Dzaudżikau (1944–1954).
Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Miasto zostało założone w 1784 jako twierdza w okresie rosyjskiej ekspansji na Kaukazie. Przez wiele lat była ona główną bazą wojskową w regionie. W 1799 zbudowano przez góry tzw. Gruzińską Drogę Wojenną, która łączyła miasto z Gruzją na południu, zaś w 1875 powstała linia kolejowa łącząca miasto z Rostowem nad Donem (Kolej Władykaukaska), która od 1900 uzyskała połączenie z azerbejdżańskim Baku. Władykaukaz stał się głównym centrum przemysłowym regionu, przede wszystkim w zakresie przetwórstwa ropy naftowej.
W czasie wojny domowej miasto było kilkakrotnie przedmiotem walk między siłami białych i czerwonych. W marcu 1918 r. uzbrojone oddziały robotnicze z Groznego wypędziły z niego utworzony po rewolucji lutowej i obaleniu caratu tymczasowy rząd Kozaków terskich (Tersko-Dagestański). Miasto ogłoszono stolicą Tereckiej Republiki Radzieckiej. Latem tego samego roku antybolszewiccy powstańcy kozaccy opanowali Władykaukaz ponownie, lecz w sierpniu zostali z miasta wyparci przez popierające czerwonych oddziały inguskie. Władykaukaz został wówczas poważnie splądrowany[2][3]. W lutym 1919 miasto zajęła Armia Ochotnicza gen. Denikina, by ostatecznie zostać wypartą przez Armię Czerwoną w marcu 1920[3].
W okresie bezpośrednio po I wojnie światowej we Władykaukazie funkcjonowała polska placówka o charakterze konsularnym.
W czasie II wojny światowej w listopadzie 1942 próbowała miasto zdobyć armia niemiecka (operacja Fall Blau), która dotarła do przedmieść, ale została odparta.[4] Był to najdalej wysunięty na południowy wschód punkt frontu wschodniego, do którego dotarły wojska hitlerowskich Niemiec (najdalszy na wschód to osada Terekli-Mekteb)[5].
Od 1931 do 1944, a potem od 1954 do 1990, miasto nosiło nazwę Ordżonikidze (Орджоники́дзе) pochodzącą od nazwiska gruzińskiego bolszewika Sergo Ordżonikidze. W latach 1944–1954 nosiło nazwę Dzaudżikau (Дзауджика́у). Nazwa Władykaukaz oznacza „Rządzący Kaukazem”.
Remove ads
Przynależność administracyjna
- 1921 – 1924: Górska Autonomiczna SRR (stolica);
- 1924 – 1925: do samodzielnego regionu autonomicznego na prawach guberni;
- 1936 – 1991: Północnoosetyjska Autonomiczna SRR;
- 1991 – teraz: Republika Osetii Północnej (stolica).
Demografia
Skład narodowościowy i etniczny w latach 1897 i 2010 na podstawie oficjalnych danych rosyjskich:
- 1897[6]
- 2010
Religia
Władykaukaz jest od 2011 siedzibą eparchii Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego[7]. Jej katedrą jest sobór św. Jerzego we Władykaukazie[8]. We Władykaukazie znajduje się także czynny Meczet Muchtarowa[9], ormiański kościół św. Grzegorza[10] oraz parafia rzymskokatolicka pw. Wniebowstąpienia Jezusa Chrystusa.
Zabytki
- Cerkiew Narodzenia Matki Bożej
- Ormiański kościół św. Grzegorza z XIX wieku
- Teatr z 1872
- Meczet z 1908
Gospodarka
W mieście i okolicach zlokalizowane są zakłady przemysłu metalurgicznego, chemicznego, drzewnego, elektrotechnicznego, skórzanego i szklarskiego.
Transport
- Tramwaje we Władykaukazie
- Port lotniczy Władykaukaz-Biesłan – port lotniczy
- Alania Airlines – linia lotnicza
Media
Oświata
Od 1947 w mieście ma swoją siedzibę Północno-Kaukaska Suworowska Szkoła Wojskowa.
Sport
- Ałanija Władykaukaz – klub piłkarski
- Awtodor Władykaukaz – klub piłkarski
- Dinamo Dzaudżykau – klub piłkarski
Miasta partnerskie
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads