Władysław Zamoyski (generał)

Władysław Zamoyski herbu Jelita (ur. w 1803 w Paryżu^[1], zm. 11 stycznia 1868 tamże) – pułkownik wojsk polskich w powstaniu listopadowym, generał dywizji wojsk tureckich, generał brytyjski, hrabia.

Władysław Zamoyski

generał
Data i miejsce urodzenia	1803 Paryż
Data i miejsce śmierci	11 stycznia 1868 Paryż
Przebieg służby
Siły zbrojne	oficer wojsk polskich, belgijskich, tureckich i brytyjskich
Stanowiska	1824 oficer armii Królestwa Polskiego, 1828 adiutant wlk. ks. Konstantego, 1831 podpułkownik, pułkownik, 1832-1839 oficer armii belgijskiej, 1853-1856 generał brygady wojsk tureckich, nominacja na generała brytyjskiego,
Główne wojny i bitwy	Powstanie listopadowe (1830–1831) Wiosna Ludów (1848–1849) Wojna krymska (1853–1856)
Późniejsza praca	Członek władz Związku Jedności Narodowej, członek Towarzystwa Monarchicznego 3 Maja, od 1843 r. prezes Tow. Monarch. 3 Maja, w latach powstania 1863-1864 oficjalny przedstawiciel Rządu Narodowego w Londynie
Odznaczenia

Życiorys

Syn Stanisława Kostki Zamoyskiego i Zofii z Czartoryskich Zamoyskiej, brat hrabiego Andrzeja Zamoyskiego. Ojciec Władysława, fundatora Zakładów Kórnickich.

Karierę rozpoczął w armii Królestwa Polskiego. Od 1824 oficer armii Królestwa Polskiego. Pełnił w niej funkcje sztabowe. W 1828 został adiutantem wielkiego księcia Konstantego. Bliski współpracownik, krewny i zaufany księcia A.J. Czartoryskiego. Pośredniczył w rokowaniach, prowadzonych przez Radę Administracyjną Królestwa Polskiego z wielkim księciem Konstantym. Potem zameldował mu swoje odejście do powstania.

W czasie powstania listopadowego był adiutantem gen. Jana Skrzyneckiego, 6 kwietnia 1831 awansowany na podpułkownika. W ostatniej fazie powstania szef sztabu Korpusu gen. Girolamo Ramorino w stopniu pułkownika. Odegrał dwuznaczną rolę w jego zdradzieckiej rejteradzie i kapitulacji w Galicji. W marcu 1831 odznaczony Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari^[2]. Po klęsce powstania udał się na emigrację do Francji. Był jednym z najbliższych współpracowników księcia Adama Jerzego Czartoryskiego i z jego ramienia kierował polityką zagraniczną Hotelu Lambert. Członek władz Związku Jedności Narodowej^[3]. Członek Towarzystwa Monarchicznego Trzeciego Maja.

Od września 1832 do 24 czerwca 1839 był oficerem nowo powstałej armii belgijskiej. Od 1843 prezes Towarzystwa Monarchicznego. W czasie Wiosny Ludów, organizował w latach 1848-1849 polskie oddziały we Włoszech, przy boku armii królestwa Sardynii razem z gen. W. Chrzanowskim, z gen. J. Bemem w Portugalii, gen. H. Dembińskim w Hiszpanii.

W 1835 roku został skazany przez władze rosyjskie na konfiskatę dóbr za udział w powstaniu listopadowym^[4].

Tworzył także sam oddziały w Turcji i Wielkiej Brytanii. W Turcji w 1853 rozpoczął ożywioną działalność wojskową rywalizując z Sadykiem Paszą. W czasie wojny krymskiej został generałem brygady armii tureckiej, u boku której formował pozostający na żołdzie brytyjskim II Pułk Kozaków Sułtańskich (16 września 1855-31 lipca 1856). Generał z nominacji Wielkiej Brytanii. Żadnej roli na froncie nie odegrał, podtrzymywał jedynie niechlubne tradycje rozgrywek i waśni między Polakami na obczyźnie. W czasie powstania styczniowego był kierownikiem dyplomatycznej Agencji Angielskiej w Londynie^[5]. Usiłował nakłonić Wielką Brytanię do wsparcia powstania w Polsce, jednak bez rezultatu.

Od 1852 był mężem własnej siostrzenicy Jadwigi z Działyńskich, z którą miał synów Władysława i Witolda oraz dwie córki: przedwcześnie zmarłą w Anglii Marię (1857-1858)^[6] i drugą także Marię (1860-1937).

Po śmierci został pochowany na polskim cmentarzu Les Champeaux w Montmorency.

Był autorem „Pamiętników”.

Pisma

Jego pamiętniki i korespondencja ukazały się w sześciotomowym zbiorze Generał Zamoyski (1910-1930).

Rodzeństwo

Konstanty, Andrzej Artur, Jan, Celina, Jadwiga, Zdzisław, August, Eliza, Stanisław.