Zabierzów (województwo opolskie)

Zabierzów (dodatkowa nazwa w j. niem. Zabierzau) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie krapkowickim, w gminie Walce. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej.

Zabierzów

wieś
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	krapkowicki
Gmina	Walce
Liczba ludności (2019)	131
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	47-344[1]
Tablice rejestracyjne	OKR
SIMC	0504692
Położenie na mapie gminy Walce Zabierzów
Położenie na mapie Polski Zabierzów
Położenie na mapie województwa opolskiego Zabierzów
Położenie na mapie powiatu krapkowickiego Zabierzów
50°23′05″N 17°58′30″E[2]

W latach 1945–1954 miejscowość należała do gminy Walce w powiecie prudnickim. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Wioska zajmuje 3,41 km², a zamieszkuje ją 2% mieszkańców gminy^[3].

Nazwa

Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje wieś pod obecnie stosowaną, polską nazwą Zabierzów, a także zgermanizowaną Zabierzau we fragmencie: "Zabierzau (1282 Saberow, 1283 Czhaborowo, 1329 Zeborow, 1534 Zabiraw, polnisch Zabierzów)"^[4]. 9 września 1947 r. nadano miejscowości, wówczas administracyjnie należącej do powiatu prudnickiego, polską nazwę Zabierzów^[5].

Historia

Pieczęć Zabierzowa (1911)

Wieś po raz pierwszy wzmiankowana w 1282 jako Saberow. Należała w tym czasie do dóbr klasztoru norbertanek w Czarnowąsach. W 1571 we wsi istniała karczma. W 1650 Zabierzów wszedł w skład dóbr Georga III von Oppersdorffa^[6].

Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego głogóweckiego w Monarchii Habsburgów^[7]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk^[8]. W 1784, dalej jako własność hrabiów Oppersdorffów z Głogówka, została określona jako Zabrizau.

Zabierzów (Sabirau od. Zabirzau) wśród miejscowości ziemi prudnickiej na mapie z XIX wieku

W 1899 powstała tu szkoła podstawowa^[6], która działała do 1978, kiedy to, ze względu na niż demograficzny, została zamknięta. Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu baranka niosącego proporzec, skierowanego w prawo, a w otoku napis: ZABIERZAU: GEM: SIGL. / NEUSTAETER KREIS (pol. Gmina Zabierzów / Powiat Prudnicki)^[9].

Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 281 mieszkańców Zabierzowa 11 posługiwało się językiem niemieckim, a 270 językiem polskim^[10]. W wyborach parlamentarnych w Republice Weimarskiej w 1919 najwięcej głosów w Zabierzowie zdobyli chrześcijańscy demokraci^[11].

W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Zabierzów znalazł się po stronie wschodniej, w obszarze objętym plebiscytem^[12]. W 1939 wieś liczyła 295 mieszkańców^[6].

Po II wojnie światowej, od marca do maja 1945 powiat prudnicki znajdował się pod kontrolą radzieckiej komendantury wojskowej. 11 maja 1945 polska administracja przejęła władzę cywilną w powiecie prudnickim^[13]. Mieszkańcom Zabierzowa, posługującym się dialektem śląskim bądź znającym język polski, pozwolono pozostać we wsi po otrzymaniu polskiego obywatelstwa.

Do 1956 roku Zabierzów należał do powiatu prudnickiego. W związku z reformą administracyjną, w 1956 Zabierzów został odłączony od powiatu prudnickiego i przyłączony do nowo utworzonego krapkowickiego^[14].

Zabytki

Pomnik ofiar I i II WŚ

Kapliczka - dzwonnica z poł. XIX w.

Zgodnie z gminną ewidencją zabytków w Zabierzowie chronione są^[15][16]:

• kapliczka-dzwonnica koło nr 17, z połowy XIX w.
• kapliczka koło nr 34, z początku XX w.
• budynek mieszkalny, nr 7, lata 20. XIX w.
• budynek mieszkalny (dawna szkoła), nr 50, lata 20. XIX w.

Liczba mieszkańców wsi

• 1784 – 122
• 1825 – 180
• 1871 – 252^[17]
• 1885 – 235^[18]
• 1905 – 279^[19]
• 1910 – 281^[10]
• 1925 – 295
• 1928 – 261
• 1933 – 279^[20]
• 1939 – 295^[20]
• 1966 – 225^[21]
• 1998 – 187^[22]
• 2002 – 154^[22]
• 2009 – 132^[22]
• 2011 – 142^[22]
• 2015 – 137
• 2016 – 132
• 2017 – 134
• 2018 – 133
• 2019 – 131

Gospodarka

W 2024 przy drodze między Zabierzowem i Rozkochowem utworzono farmę fotowoltaiczną^[23].

Instytucje

We wsi działa OSP^[24].

Religia

Wioska przynależy do parafii rzymskokatolickiej w Walcach^[25].

Turystyka

Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Zabierzowie^[26].

Bezpieczeństwo

Remiza OSP Zabierzów

W zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz innych miejscowych zagrożeń w Zabierzowie działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej. Jednostka OSP została założona w 1929^[27]. Do 1998 bezpieczeństwo pożarowe w Zabierzowie było nadzorowane przez Komendę Rejonową PSP w Prudniku^[28].

Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 7 Komendy Powiatowej Policji w Krapkowicach^[29].

Teren wsi, jak i całej gminy Walce, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa^[30]. Gminę Walce obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG^[31].