Zamach na jarmarku bożonarodzeniowym w Magdeburgu

Zamach na jarmarku bożonarodzeniowym w Magdeburgu – akt terrorystyczny, który miał miejsce 20 grudnia 2024 roku na jarmarku bożonarodzeniowym w Magdeburgu w Niemczech.

Zamach na jarmarku bożonarodzeniowym w Magdeburgu

Moment tuż przed uderzeniem samochodu w przechodniów uchwycony na kamerze monitoringu.
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Saksonia-Anhalt
Miejsce	Magdeburg
Data	20 grudnia 2024
Godzina	19:02
Liczba zabitych	6 osób[1]
Liczba rannych	235 osób[1]
Typ ataku	staranowanie samochodem
Sprawca	Talib al-Abd al-Muhsin(inne języki)
Motyw	niezadowolenie z traktowania uchodźców z Arabii Saudyjskiej w Niemczech[2]
Położenie na mapie Saksonii-Anhaltu miejsce zdarzenia
Położenie na mapie Niemiec miejsce zdarzenia
52°07′53″N 11°38′20″E

Sprawca, 50-letni Saudyjczyk Talib al-Abd al-Muhsin, wjechał samochodem w tłum ludzi^[3], w wyniku czego zginęło 6 osób, a 235 zostało rannych^[1]. Mężczyzna został aresztowany w pobliżu miejsca zdarzenia^[3].

Tło

Magdeburg jest stolicą kraju związkowego Saksonii-Anhalt. W mieście corocznie odbywa się jarmark bożonarodzeniowy, który zlokalizowany jest w pobliżu ratusza miejskiego i centrum handlowego^[4]. Niemiecka minister spraw wewnętrznych Nancy Faeser stwierdziła, że nie ma konkretnych zagrożeń dla jarmarków, ale należy zachować czujność, a same wydarzenia zostaną objęte specjalną ochroną^[5][6]. Dwa tygodnie przed atakiem Irakijczyk został aresztowany pod zarzutem planowania ataku na jarmarku bożonarodzeniowym w Augsburgu^[7].

Przebieg

20 grudnia o godzinie 19:02 kierowca wjechał czarnym wypożyczonym samochodem BMW X3 w tłum ludzi na jarmarku bożonarodzeniowym^[8][9][10]. Skorzystał z wjazdu, przeznaczonego dla służb ratowniczych, którym dostał się na alejkę między straganami^[8]. Według ustaleń policji, sprawca przejechał przez jarmark łącznie 400 metrów^[11], po czym opuścił go w tym samym miejscu, w którym na niego wjechał. Sprawca został ujęty przez policję na drodze. Całe zdarzenie trwało 3 minuty^[8].

Sprawca

Według ustaleń niemieckiego dziennika Frankfurter Allgemeine Zeitung, sprawcą jest Talib al-Abd al-Muhsin, 50-letni lekarz psychiatrii z Arabii Saudyjskiej mieszkający w Niemczech od 2006 w mieście Bernburg^[12][13]. W lipcu 2016 otrzymał status uchodźcy w Niemczech^[14]. W chwili zdarzenia był pod wpływem narkotyków^[15]. Sprawca jest znany ze swojego krytycznego nastawienia do islamu. W mediach społecznościowych określał się jako „były muzułmanin” i krytykował Niemcy za zbyt mało stanowcze działania wobec postępującej w kraju islamizacji^[16]. Wyrażał sympatię dla poglądów głoszonych przez polityków skrajnie prawicowej partii AfD. Postulował, żeby AfD podjęła szerszą współpracę ze środowiskiem byłych muzułmanów, którzy mieszkają w Niemczech^[17]. Motywem zamachu było niezadowolenie z tego, jak w Niemczech traktuje się uchodźców z Arabii Saudyjskiej^[2]. W 2013 roku, zamieszkując wówczas na terenie Meklemburgii-Pomorza Przedniego, był skazany przez sąd w Rostocku, na 90 dni więzienia, za „zakłócanie spokoju publicznego groźbami popełnienia przestępstwa”^[18]. Raport Federalnego Urzędu Kryminalnego (BKA) dla Bundestagu dowodzi, że władze 6-ciu landów wiedziały o Talibie A. Wykazano, że na terenie Niemiec, toczyło się 105 spraw z jego udziałem^[19]. Prokurator generalny Niemiec Jens Rommel stwierdził, że czyn sprawcy „nie ma szczególnego kontekstu związanego z bezpieczeństwem państwa”. Ma raczej charakter ataku „z powodu osobistej frustracji”^[20].

Wstępnie założono, że sprawca działał samodzielnie^[21].

Ofiary

Reiner Haseloff, premier Saksonii-Anhaltu poinformował, że zginęło 5 osób: 9-letni chłopiec oraz 4 kobiety w wieku od 45 do 75 lat^[1][22][23]. W dniu 6 stycznia 2025 liczba ofiar śmiertelnych wzrosła do 6 osób. Na skutek odniesionych wówczas obrażeń zmarła 52-letnia kobieta. Według ustaleń policji rannych zostało 235 osób^[1], w tym 41 ciężko^[3][24].

Reakcje

Kanclerz Niemiec Olaf Scholz złożył kondolencje rodzinom ofiar ataku i podziękował pracownikom służb ratowniczych^[25]. Na znak żałoby w mieście zamknięto wszystkie miejskie instytucje kulturalne, w tym teatr, teatr lalek i muzea. Władze landu Saksonia-Anhalt nakazały wywieszenie flag żałobnych na wszystkich oficjalnych państwowych budynkach do poniedziałku, 23 grudnia^[26].

Departament Policji w Nowym Jorku zwiększył ochronę na jarmarkach świątecznych w ramach środków ostrożności^[25].

Postępowanie karne

19 sierpnia 2025 roku Prokuratura Generalna w Naumburgu wniosła akt oskarżenia przeciwko domniemanemu sprawcy ataku na jarmark bożonarodzeniowy w Magdeburgu. Oskarża Taleba al-Abdulmohsena o sześć zarzutów zabójstwa i 338 zarzutów usiłowania zabójstwa. Prokuratura stawia mu również zarzut ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Uważa się, że motywem działania domniemanego sprawcy było niezadowolenie i frustracja z wyniku sporu cywilnego. Prokuratura zleciła sporządzenie opinii psychiatrycznej w celu ustalenia jego odpowiedzialności karnej^[27][28].