Zawisza Oleśnicki Czerwony

Zawisza Oleśnicki Czerwony herbu Dębno (zm. 1433) – polski rycerz, krajczy dworu królowej (1391)^[1], podsędek sandomierski, wojski sandomierski (od 1403), wojski lubelski (1416) - współpracownik królowej Jadwigi Andegaweńskiej. Wysłany przez nią na powitanie przybywającego do Polski wielkiego księcia litewskiego Jagiełły^[2]. Wedle powtórzonej przez Jana Długosza anegdoty miał on przyjrzeć się przyszłemu małżonkowi Jadwigi i przedstawić sprawozdanie królowej^[2].

Zawisza Oleśnicki Czerwony

Dębno
Data śmierci	1433

Zawisza był synem łowczego krakowskiego Zbigniewa z Oleśnicy i Małgorzaty Kurozwęckiej, córki Dobiesława. Jego braćmi byli między innymi Dobiesław oraz Jan. Odebrał wychowanie prawdopodobnie na węgierskim dworze

Brał udział m.in. w wyprawie królowej Jadwigi na Ruś Czerwoną i przy zdobywaniu Grodna w 1390 r. (gdzie, według Długosza, miał uratować od utonięcia rycerza krzyżackiego, który później zdradził mu plany Zakonu)^[3]. Często posłował z ramienia króla polskiego, uczestniczył w pertraktacjach (szczególnie z królem węgierskim) i poświadczał dokumenty.

Na początku XV wieku, razem z wieloma innymi sławnymi polskimi rycerzami (m.in. z Zawiszą Czarnym i Jakubem Skarbkiem) służył na dworze węgierskim króla Zygmunta Luksemburskiego, oraz wziął udział w wojnie tegoż króla z banami Bośni. Na wieść o wojnie polsko-krzyżackiej powrócił do kraju.