Val ëd Gressoney

Ël Lys a Gressoney-Saint-Jean. La Val ëd Gressoney (an italian Valle del Lys) a resta na valà lateral dla Val d'Osta, formà da la dòira dël Lys. A pija sò nòm da col ëd sò doi borgh pì gròss: Gressoney-La-Trinité e Gressoney-Saint-Jean. Antra sò abitant a-i son motobin tanti Wàlser. Stòria Ij locaj soèns la diso Valèis, ch'a ven da 'nt na rèis germànica dovrà për identifiché ij pòst abità daj roman. A l'é belfé ch'as trata d'un continuo ëd topònim amportà da l'àutra banda dj'Alp, për efet dij tràfich medioevaj. Ansima la val midema, ant ël medioev, a l'é basasse 'l podèj dla ca nobiliar dij Valèis, che da la val a l'han pijàit sò nòm. Geografìa Ën montand për la Val d'Osta, costa a resta la prima val a la man drita. Sò confin a son a nòrd ël Canton Valèis (Svìssera), a est la val d'Ayas, a sud-est la Val d'Osta, a sud e a òvest le provinse 'd Biela e 'd Vërsèj. Ant la val àuta a-i é cheidun-a dle sime pì àute dël Reusa: Càstor (4221 m) Lyskamm òvest (4481 m) Lyskamm est (4527 m) Ludwigshöhe (4342 m) Balmenhorn (4167 m) Piràmid Vincens (4215 m) Ën vardand a l'angiù da ste sime a së s-ciàira 'l giassé dël Lys e, pì sota, la dòira col midem nòm. Borgh e pais Ën montand da Pont San Martin, as riva ant le tère dla: Comun-a Montan-a Mont Reusa Perloz Lillianes Fontainemore peui coj dla Comun-a Montan-a Vàlser Àuta Val dël Lys Issime Gaby Gressoney-Saint-Jean Gressoney-La-Trinité Torism Për la valà a passo l'Àuta via dla Val d'Osta n.1 e 'l Gir dël Reusa.