عربی

تریخ

قدیم عربی

عرب قدیم زمانے وچ سامی زباناں د‏‏یاں وسیع قِسماں اُتے فخر کردے سی۔ جنوب مغرب وچ وکھ وکھ وسطی سامی زباناں بولیاں جاندیاں سی جو قدیم جنوبی عربی خاندان نال تعلق رکھدیاں سی۔ ایہ وی خیال کيتا جاندا اے کہ جدید جنوبی عربی زباناں (غیر مرکزی سامی زباناں) دیاں آباء و اجداد وی اُس وقت جنوبی عرب وچ بولیاں جاندیاں سن۔ شمال د‏‏ی طرف، شمالی حجاز دے نخلستاناں وچ دادانی تے تیمائی نو‏‏ں نوشتی بولی دے طور اُتے کچھ وقار حاصل سی۔ نَجد تے مغربی عرب دے کچھ حصےآں وچ اک بولی جو علماء دے نزدیک ثمودی جیم دے ناں تو‏ں مشہور ا‏‏ے۔ مشرقی عرب وچ قدیم جنوبی عربی تو‏ں ماخوذ اک لپی وچ تحریراں اک بولی د‏‏ی تصدیق کردیاں نیں جیہنوں حسائی کہیا جاندا اے۔ آخر وچ عرب دی شمال مغربی سرحد اُتے مختلف زباناں جو علماء دے نزدیک ثمودی ب، ثمودک د، سفائیہ تے حسمائیہ دے نام توں مشہور نیں۔ آخری دو عربی دیاں بعد دیاں شکلاں دے نال اہم خط تفریقِ لسانی دا اشتراک کردیاں نیں، مفکرین نوں ایہ نظریہ پیش کرن نوں کہندیاں نیں کہ صفاتی تے حسمائی دراصل عربی دیاں ابتدائی شکلاں نیں تے اوہناں نوں پرانی عربی سمجھیا جاݨا چاہیدا اے۔