Yakuchaq, Yawraq wapsi icha Idruhinu (musuq latin simipi: Hydrogenium, grigu simimanta Υδρογόνον, "yaku ruraq"), H nisqaqa huk mana q'illay qallawam, ñawpaq ñiqin, lliwmanta aswan llamsam (chhallam). Tiksi muyup wayra pachanpiqa mana kaptinpas, intipim ancha achkam, lliw qallawamanta aswan yakuchaqmi. Tiksi muyupi kachkaspa, yakuchaq wapsim iskaynintin iñukup iñuwankunayuq (H2).
Más información Sapsi, Pachaykamay kayninkuna ...
| 1 |
(mana) ← Yakuchaq → Ilyu |
-
↑
H
↓
Li |
|
|
| Sapsi |
| Qallawap sutin, sananchan, yupaynin |
Yakuchaq, H, 1 |
| Qallawa tawqa | Mana q'illaykuna |
| Huñu yupay, ñiqi rakiri yupay, bluki ñiqi |
1, 1, s |
| Llimphi, rikch'aynin | llimphinnaq
 |
| Iñuku wisnu | 1.00794(7) g·mol−1 |
| Iliktrun kumphigurasyun | 1s1 |
| Iliktrunkuna iñuku qaraman | 1 |
| Pachaykamay kayninkuna |
| T'inki kachkay (KPP-pi) | wapsi |
| Kikin wisnu | (0 °C, 101.325 kPa)
0.08988 g/L |
| Puriqchana iñu | 14.01 K
(−259.14 °C, −434.45 °F) |
| Wapsichana iñu | 20.28 K
(−252.87 °C, −423.17 °F) |
| Kimsantin iñu | 13.8033 K, 7.042 kPa |
| kritiku iñu | 32.97 K, 1.293 MPa |
| Huñuna q'uñichiy | (H2) 0.117 kJ·mol−1 |
| Wapsichana q'uñichiy | (H2) 0.904 kJ·mol−1 |
| Q'uñichina atipay | (25 °C) (H2)
28.836 J·mol−1·K−1 |
Wapsi ñit'iy
| P/Pa | 1 | 10 | 100 | 1 k | 10 k | 100 k |
| at T/K | | | | | 15 | 20 |
|
| Iñukup kayninkuna |
| Umiña llika | hexagonal |
| Muksichana yupaykuna | 1, −1
(amphotiriku muksi) |
| Iliktrunigatiwu kay | 2.20 (Pauling iskala) |
| Iñuku illwa | 25 pm |
| Iñuku illwa (yupasqa) | 53 pm |
| Kuwalinti illwa | 37 pm |
| Van der Waals illwa | 120 pm |
| Hukkuna |
| Q'uñi pusay | (300 K) 180.5 m W·m−1·K−1 |
| Ruqya t'ihuña | (gas, 27 °C) 1310 m/s |
| CAS ñiqi yupay | 1333-74-0 |
| Huk isotopunkuna |
Uma qillqa: Yakuchaq qallawap isotopunkuna
| iso |
NA |
kuska kawsay mit'a |
DM |
DE (MeV) |
DP |
|---|
| 1H |
99.985% |
H-qa takyaqmi, 0 niwtrunnin kaptinqa |
| 2H |
0.0115% |
H-qa takyaqmi, 1 niwtrunnin kaptinqa |
| 3H |
trace |
12.32 y |
β− |
0.019 |
3He |
|
| References |
|
Cerrar
Yakuchaqqa muksichaqwan anchata t'uqyaspa yakutam ruranakun. Huk yaku iñuwapiqa iskay yakuchaq iñukuwan huk muksichaq iñukum (H2O).
Hydrogen spectrum test
Kawsa imayaypi achka k'illimsayaqwan t'inkisqa yakuchaqmi kan. Yakuchaqwan k'illimsayaqwan t'inkisqakunata k'illimsa yakuchaqkuna ninchik.
