Косово
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Ко́сово (алб. Kosovë, Kosova, серб. Косово, Kosovo, офіціално Ко́совска републíка' алб. Republika e Kosovës, серб. Република Косово, Republika Kosovo) є спорна теріторія[lower-alpha 1] на юговыходї Европы з часточным діпломатічным узнанём. На юговыходї гранічіть з Албаніёв, на западї з Чорнов Горов, на северї і выходї зо Сербіёв і на юговыходї зо Севернов Македоніёв. Поверьхня штату є 10 887 км² а чісло обывателїв є майже 1,6 міліона, з котрого приближно 92% творять етнічны Албанцї. Косово має розмаїтый терен з высокыма ровинами, пагорбками хребтами і горами, з котрых дакотры мають надморьску высоту веце як 2 500 м. Ёго піднебя є переважно контіненталне з дакотрыма середоземноморьскыма і алпійскыма вплывами. Головне місто Косова і найлюднатїшым є Пріштіна; далшы вызначнїшы міста і містьскы области суть Прізрен, Урошеваць, Ґнілане і Пець.
Сторона в данном часѣ е активно редагована участником Constraque. Будьте добры, не пробуйте ту жадны змѣны, покля не выгасне тото варованя. В иншом припадѣ можуть настати конфликты редагованя. Варованя не мать держати сторону веце як два днѣ. |
Косово творило ядро теріторії Дардановцїв, ілірьского народа, о котрім ся споминають класічны жрїдла зо IV. стороча до н. е. Дардановцї заложыли Дарданьске кралёвство, котрого політічным і културным центрoм было ся правдоподобно находило в близкости днешнёго Ліпяна (старовікого Улпіана). Кралёвство было в І. сторочу до н. е. частёв до Римской імперії, пізнїше, в ІІІ. сторочу было потім заложене як самостатна римска провінція. Почас візантійской еры была тота область частёв Дарданьской темы і была під імперіалнов контролёв, причім в VI. і VII. сторочу їй грозили славяньскы еміґрації. Контрола ся міняла меджі Візантійцями і Першов булгарьсков царьствов. В XIII. сторочу ся Косово стало неоддїлнов частёв сербского середнёвічного штату і заложіня сербского патріархату. Османьска експансія на Балканї на кінцї XIV. і XV. стороча привела к упадку і паду Сербской імперії; битка на Косові в роцї 1389, в котрій сербска коаліція розлічных етносів боёвала проти Османьской імперії, є поважована за єден з рїшаючіх моментів.
По биткі пановали в Косову веце періодів розлічны дінaстії, переважно Бранковіцовцї. Османьска імперія цїлком покорила Косово по другій біткі на Косові і пановала майже пять стороч аж до року 1912. Косово было центром албаньской ренесанції і зазнало албаньскы повстаня в роках 1910–1912. По балканьскых войнах (1912–1913) было одступлене Сербскому кралёвству і по Другій світовій войнї ся стало автономнов покраїнов в рамцї Югославії. Напятя меджі косовскыма албаньскыма і сербскыма комунітами в протягу ХХ. стороча наростало і час од часу привело до россяглого насилства, котре кулміновало Косовсков войнов в роках 1998–1999, котра вела ку стягнутю югославской армады і заложіню Дочасной адміністрації місії Орґанізації споєных народів в Косові.
Косово єдносторонно выголосила незалежность од Сербії 17. фебруара 2008 і одтогды здобыло діпломатічне узнаня найменше од 108 членскых штатів Орґанізації споєных народів. Сербія офіціално не узнає Косово як суверенный штат і надале го поважує за свою автономну покраїну Косово і Метохія, але акцептує владну авторіту косовскых інштітуцій як часть Брусельского договору з року 2013.
Косово є розвоёвым штатом з господарьством з высшым середнїм приймом. За послїднї десятьроча зазнало солідный економічный рост, як го мірять меджінародны фінанчны інштрукції од зачатку фінанчной крізы в роцї 2008. Косово є членом Меджінародного менового фонду, Світовой банкы, ЕБОР, Венеціаньской комісії і Меджінародного олімпійского комітету і зажадало о членство в Радї Европы, ЮНЕСКО і Інтерполї і о штатут позорователя в Орґанізації ісламской сполупрацї. В децембрі 2022 Косово подало формалну жадость о членство в Европскій унії.
Remove ads
Позначка
- Косово є предметом теріторіалного спору меджі Сербсков републіков і Косовсков републіков. По неуспішных веджінём говорів о уставнім штатутї Косова під еґідов Орґанізації споєных народів выголосила 17. фебруара 2008 переходна влада Косова єдносторонно незалежность од Сербії, але Сербія надале поважує Косово за свою теріторію автономну покраїну. Косово є меджінародне узнаване 108 з 193 членскых штатів Орґанізації споєных народів.
Remove ads
Референції
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads