Хаспах хахайа
From Wikipedia, the free encyclopedia
Хаспах хахайа (лат. {{{1}}}Panthera spelaea, атыннык евразиятааҕы хаспах хахайа, европатааҕы хаспах хахайа эбэтэр хонуу куйаар хахайа диэн ааттарынан биллэринэн[1]) хахай (лат. {{{1}}}Panthera) симэлийбит көрүҥэ буолар, 600000 сыл анараа өттүгэр, үһүс кромердааҕы муус үйэлэр икки ардыларыгар Европаҕа үөскээбит буолуон сөп. Төрүттэрин ырытан көрбүттэригэр билигин Африкаҕа уонна Азияҕа олорор хахайдааҕар (Panthera leo) чыҥха атын уонна генетиката отой туспа эбит[2].
? Хаспах хахайа | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Билим классификацията | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
Латыынныы аата | ||||||||||||||
Panthera spelaea | ||||||||||||||
|
Морфологиятын уратытын ырытыы түмүгүнэн уонна митохондриятын бэлиэлэринэн таксономияҕа хахайдартан 1,9 мөлүйүөн сыллааҕыта генетика өттүнэн арахсыбыт хаспах хахайа туспа көрүҥ быһыытынан бигэргэтиллибитэ.[3][4] Ядротыгар баар геннар хойутуу 500000 сыллааҕыта арахсыбыттарын уонна кэлин эт-хаан өттүнэн билиҥҥи хахайдар өбүгэлэрин кытта булкуспатахтарын туоhулууллар.[5] Отой былыргы биллэр уҥуохтара Саха сиригэр хаһар үлэлэр түмүктэригэр булуллубуттара уонна радиоуглероднай анализ кинилэр саастарын 62400 сыллааҕыта олоро сылдьыбыттар диэн көрдөрбүтэ. 13000 сыллааҕыта симэлийбиттэр.[6]