![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Human.svg/langsah-640px-Human.svg.png&w=640&q=50)
Киhи
From Wikipedia, the free encyclopedia
Киhи (лат. Homo sapiens) — элбэх ахсааҥҥа дьон диэн Hominidae ыалга киирэр көнөтүк хаамар приматтар. ДНА көрдөрүүтүнэн дьон Африкаҕа 200,000 сыл кэриҥэ анараа өттүгэр үөскээбиттэр. Киhи cайдыылаах мэйиилээх, сатабыллара: абстракция, тыл, интроспекция уонна проблеманы быhаарыы. Киhи араас эттиктэри туттар илиилээх. Дьон Сир бары өттүлэригэр тарҕанан олороллор. 2008 с. от ыйыгар дьон ахсаана 6.7 млрд.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Human.svg/640px-Human.svg.png)
Атын үрдүкү приматтар курдук киhи айылҕаттан түөлбэлэhэр. Дьон бэйэ бэйэлэрин кытта билсэллэр - сүрүннээн тылынан кэпсэтэн уонна суруйсан — cанааны этэр уонна бэрсэр, тэрийсэр гына. Дьон социал структуралары тэрийэллэр, ол аата араас бөлөхтөр, ыалтан илгэ дылы.
Киһи икки көрүҥҥэ арахсар, арахсыылара дьон аймах ууһууругар тус-туспа аналлаах органнаахтар. Эр киһи; кини дьахтарга оҕо оҥорор член диэн органнаах. Дьахтар: эр киһиттэн оҕо ууһуур сиэмэтин ылан анал матка диэн органыгар 9 ыйы быһа илдьэ сылдьан ситэрэр оҕо гынар.
Эһиэхэ сүрүн үөрэҕитин, кайыштаргытын, ол иһигэр паараларгытын тас көстүүгүт.
саайталаа,
баһа-Дыгынас кулгаах-нос — кус-грех — тииһэ-Аллараа сыҥаах-сыҥаахтаах иэдэстэр;
моой — хабарҕата;
киһи илиитин бэгэччэгэр бэгэччэгэр — улахан тарбах;
сис тоноҕоһо - түөс иннэтэ;
дыгыныыр-пупок — половой органнар (половой член/или туөкүн клитора/влагалище) — анал дьөлөҕөс;
таз — бедро отоно — тобугунан — чолень — икра — атах хачынынан.
Киһи төбөтүн илин эҥээрэ, Үөһээ кыраныысса устун, Аллараа өттүнэн, Аллараа муннуктарынан, алларааттан уонна кулгаахтаах ракин мутуктарынан алларааттан, сэҥийэтигэр ааспыттар.[1]