Lingua ulannisa

La lingua ulannisa (nomu nativu: Nederlands) è la lingua chi si parra nta l'Ulanda (nzèmmula câ lingua frisuni) e parti dû Belgiu, spiciarmenti ntô nord (unni veni canusciutu comu lu fiammingu o vlaams). Cci sunnu armenu 25 miliuna di parranti. S'attròvanu autri cumunitati nichi pi l'autri parti dû munnu chi pàrranu l'ulannisi, p'asempiu, ntê Stati Uniti, ntô Surinami e in Australia.

Nederlands (Ulannisi)
Parratu 'n:	Antilli Ulannisi, Belgiu (Fiandri), Paisi Vasci, Surinami, Francia (minuranza nazziunali ntê Fiandri francisi), Girmania (Bassa Renania), Stati Uniti, Australia, Canada e Nova Zilanna
Pirsuni:	circa 23 miliuna
Classìfica:	-
Famigghi linguìstichi:	Lingui indoeuropei   Girmànichi     Occidintali         Ulannisi
Lingua ufficiali
Paisi:	Antilli Ulannisi, Belgiu (Fiandri), Paisi Vasci, Surinami, Unioni Europea
Rigulata di:	Nederlandse Taalunie (Unioni dâ Lingua Ulannisa)
Classificazzioni
ISO 639-1	nl
ISO 639-2	(B)dut, (T)nld
ISO 639-3	nld
SIL	DUT

Lu nomu «ulannisi» è tanticchia mpricisu nta nu senzu linguìsticu strittu, picchì ntâ lingua urigginali, la palora Hollands rifirisci ô dialettu, spicificamenti: Nord Hollands e Zuid Hollands, o l'ulannisi sittintriunali e l'ulannisi miridiunali. 'N ogni casu, la lingua ufficiali si basa supra lu dialettu dû nord, unni s'attrova citati mpurtanti comu Amsterdam.

È na lingua girmànica chi pi tanti rispetti s'assumigghia la lingua tudisca e la lingua nglisi. Nfatti, doppu la lingua frisuni, l'ulannisi è la lingua ca s'abbicina di cchiù ô nglisi. Nutati st'asempî:

• Ulannisi - Nglisi - Sicilianu:
• Ik wil een appel eten - I want to eat an apple - Vogghiu manciari nu pumu.
• Hij zal morgen thuis komen - He shall come home tomorrow - Iddu veni â casa dumani.
• Zij kan niet slapen - She cannot sleep - Idda nun pò durmiri.
• Mijn hand is aan het einde van mijn arm - My hand is at the end of my arm - La mè manu s'attrova â fini dû mè vrazzu.

L'Afrikaans è na lingua chi si parra nta l'Africa dû Sud chi si sviluppau di l'ulannisi ntô sèculu XVII.

Pronomi e li verbi ausiliari

Verbu èssiri, tempu prisenti

Zijn [sein] (la «z» 'n ulannisi rapprisenta la /s/ sunanti)

Ik ben - Ju sugnu

jij bent [jei] - tu sì (la prununza dâ «j» si senti pricisamenti comu veni prununzata ntô sicilianu)

hij, zij, het is [hei, sei, ət] - iddu/idda è (het rapprisenta lu pronomu nèutru)

wij zijn [vei sein] - nuiàtri semu

jullie zijn [julli sein] - vuàutri siti

zij zijn [sei sein] - iddi sunnu

Verbu aviri, tempu prisenti

Hebben [hebbən]

Ik heb [hep] - Ju haju

jij hebt [hept] - tu hai

hij heeft [hehft] - iddu havi

wij hebben - nuiàtri avemu

jullie hebben - vuàutri aviti

zij hebben - iddi hannu

Lijami di fora

• Taalunie istituzzioni di lingua ulannisi
• Nederlands Lizzioni d'ulannisi