Karlo V., car Svetog Rimskog Carstva
From Wikipedia, the free encyclopedia
Karlo V Habzburški, takođe Karlo I od Španije (24. februar 1500. Gent, Flandrija — 21. septembar 1558. manastir Juste, Španija) bio je jedan od najmoćnijih vladara u istoriji Evrope. Pripadao je dinastiji Habzburg. Ogromno područje koje je dobio u nasledstvo, bila je posledica ujedinjavanja dinastija i njihovih zemalja po brojnim rođačkim linijama.[1]
| Karlo V | |
|---|---|
 | |
| Car Svetog Rimskog Carstva | |
| Vladavina | 28. juni 1519 - 27. august 1556 |
| Prethodnik | Maksimilijan I |
| Nasljednik | Ferdinand I |
| Kralj Kastilje i Leona, Aragonije, Majorke, Napulja, Sicilije, Sardinije i Valencije (dalje) | |
| Vladavina | 23. januar 1516 - 16. januar 1556 (s Ivanom) |
| Prethodnik | Ivana (i Ferdinand II) |
| Nasljednik | Filip II |
| Supružnik | Izabela Portugalska |
| Djeca | Filip II, kralj Kastilje Marija Kastiljska Ivana Austrijska Ivan Austrijski Margareta od Parme |
| Dinastija | Habsburg  |
| Otac | Filip IV, vojvoda Burgundije |
| Majka | Ivana, kraljica Kastilje |
| Rođenje | 24. februar 1500. |
| Smrt | 21. septembar 1558. |
Bio je sin Huane Lude i Filipa Lepog, i unuk Maksimilijana I od Austrije i Marije od Burgundije sa očeve strane, od kojih je nasledio Holandiju, Austriju i pravo na presto Svetog rimskog carstva. Sa majčine strane, bio je unuk Katoličkih kraljeva, Izabele I od Kastilje i Fernanda II od Aragona (dinastija Trastamara), od kojih je nasledio kastiljanski i aragonski presto, Napulj, Siciliju, Sardiniju, Maltu, Kanarska ostrva i Zapadne Indije (kako su se u to doba zvale američke kolonije).
Karlo V je bio poslednji nemački car koji je gajio srednjovekovni san o univerzalnoj monarhiji. Ovoj njegovoj ambiciji su se suprotstavili francuski vladari Fransoa I i Anri II, prodor Osmanskog carstva u centralnu Evropu, ali i verski potresi koji su pogodili Evropu, 1517, sa pojavom Reformacije. Umoran i obeshrabren, odrekao se svojih vladarskih prerogativa (1555-1556) i povukao u manastir.
Iako je bio rođen i odgajan u Flandriji, više vremena je provodio u Španiji, dok je Sveto rimsko carstvo ostavio na upravu svom bratu Fernandu, u čiju će korist 1556. abdicirati. Tako će Fernando ili Ferdinand Habzburški postati Ferdinand I, car Svetog rimskog carstva.
Veliko prostranstvo kojim je vladao, i stalna potreba za dalekim putovanjima, učinili su da je carstvo iz praktičnih razloga podeljeno na Habzburšku Španiju i Habzburšku Austriju.