Rudnik (planina)
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Rudnik, planina koja dominira Šumadijom, nalazi se oko 100 km južno od Beograda, odnosno 15 km od Gornjeg Milanovca. Varošica Rudnik je smeštena između 500 i 700 m nadmorske visine. Na Rudniku ima osam vrhova iznad 1000 m nadmorske visine (zanimljivo da ima dva koji se zovu „Javor“), a najviši je Cvijićev vrh (1132 m), ranije poznat kao Veliki Šturac. Najveće naselje na planini je varošica Rudnik.
Ukoliko ste tražili drugo značenje, vidite članak Rudnik (višeznačna odrednica).Rudnik čini hidrografski čvor u Šumadiji, razvođe između slivova Velike Morave, Zapadne Morave i Kolubare. Sa severne strane planinu opkoljava Jasenica, leva pritoka Velike Morave, sa zapadne izvorišni kraci Despotovice, leve pritoke Zapadne Morave, a sa južne i jugoistočne Gruža, takođe leva pritoka Zapadne Morave. Rudnik je izvorište najvećih šumadijskih reka. Pored pomenutih tu je i Lepenica, leva pritoka Velike Morave. Znatan deo planine je pod šumom sa pretežno bukovim stablima, a ima i hrasta, javora i mleča.
Zahvaljujući izuzetnoj šumovitosti, prirodnim stazama zdravlja i blizini velikih gradova, Rudnik je pogodan za razvoj letnjeg i zimskog zdravstvenog, školskog, sportskog i lovnog turizma. Zbog svojih izvanrednih klimatskih uslova (velika osunčanost tokom godine, vazdušna strujanja, visoka jonizacija vazduha, nezagađena prirodna sredina) još 1922. godine Rudnik je bio proglašen za vazdušnu banju. Varošica i planina su povezane asfaltnim putem i velikim brojem staza zdravlja, a postoje i tereni za male sportove. Gosti mogu da planinare do Cvijićevog vrha i strmog vulkanskog uzvišenja Ostrvice, na kome se nalaze ostaci Jerininog grada. Gradovi su ostaci turske varoši i tvrđave podignute na srpskom utvrđenju zvanom Rudnik u kome je umrla Prokleta Jerina, a nedaleko su ruševine muslimanske bogomolje Mise. Na Rudniku je bilo ostataka antičkog (rimskog) i srednjovekovnog rudarstva. No, moderni površinski kopovi uglavnom su uništili te ostatke. Turisti mogu da posete obližnja istorijska mesta Oplenac i Takovo, manastire Vraćevšnicu, Voljevču, Blagoveštenje i Nikolje, a okolina Rudnika pruža mogućnost za lov na visoku i sitnu divljač.
Između vrha Javor i Cvijićevog vrha (sa njegove jugoistočne strane) nalazi se rezervat prirode, prirodno dobro „Veliki Šturac“, prvi put stavljeno pod zaštitu 1956. godine kao strogi prirodni rezervat, površine 8 hektara. Spada u prirodna dobra I kategorije - prirodno dobro od izuzetnog značaja.
| Vrh | Visina (m) |
|---|---|
| Cvijićev vrh (ranije Veliki Šturac) | 1132 |
| Srednji Šturac | 1113 |
| Javor | 1107 |
| Mali Šturac | 1058 |
| Molitve | 1096 |
| Paljevine | 1052 |
| Marjanac | 1028 |
| Tavan | 1007 |
| Uvlaka | 958 |
| Javor | 927 |
| Kurjak | 924 |
| Suvi grmovi | 920 |
| Veliki laz | 909 |
| Gradina | 830 |
| Ostrvica | 758 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
