Mezgraja (Niš)

Mezgraja je naseljeno mesto u gradskoj opštini Crveni Krst na području grada Niša u Nišavskom okrugu. Nalazi se na aluvijalnoj terasi Južne Morave u supovačkom prolazu, na granici Niške i Aleksinačke kotline, na oko 12 km severozapadno od centra Niša. Prema popisu iz 2002. bilo je 575 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 607 stanovnika).

Za ostale upotrebe, v. Mezgraja (razvrstavanje).

Mezgraja
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Nišavski
Grad	Niš
Gradska opština	Crveni Krst
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	575
Geografija
Koordinate
Nadmorska visina	165 m
Mezgraja Mezgraja na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj	018
Registarska oznaka	NI

Historija

Oskudnost preistorijskih, antičkih i srednjovekovnih nalaza upućuje na mogućnost nepostojanja sela u dalekoj prošlosti. Ovakvu mogućnost potkrepljuje činjenica meandriranja i menjanja rečnog toka Južne Morave na sektoru Mezgraja u prošlosti. O ovom selu nema podataka ni iz turskog perioda sve do 1833. godine kad se zajedno s okolnim selima pominje u rajinskim pobunama („razmiricama“). Posle neuspele niške bune 1841. godine pominje se Mezgraja kao selo koje je pomagalo hajduke.

Po oslobođenju od Turaka selo je počelo da se obnavlja i jača napuštajući postepeno naturalne i prelazeći na tržišne oblike privređivanja, s primarnom orijentacijom na ratarstvo i povrtarstvo. Napretku sela bitno je doprinela izgradnja železničke pruge Beograd - Niš 1884. godine, koja je Mezgraju, uključujući i beogradski drum, ugodno vezala s niškim tržištem. Ova okolnost je doprinela tome da selo posle Drugog svetskog rata, osim što je iselilo jedan broj radno sposobnog stanovništva (pre svega u Niš), postane imigraciono privlačno za pojedina radnička domaćinstva iz udaljenijih i siromašnijih sela. Na toj osnovi razvoj stanovništva je dobio stagnantan oblik s prilično izraženim ekonomsko-socijalnim strukturalnim promenama, što se vidi iz podatka da je u Mezgraji 1971. godine živelo 55 poljoprivrednih, 65 mešovitih i 36 nepoljoprivrednih domaćinstava.

Demografija

Krajem 19. veka (1895. godine) selo je imalo 39 kuća i 319 stanovnika, a godine 1930. u njemu su živela 92 domaćinstva i 597 stanovnika.

U naselju Mezgraja sada (2002. godine) živi 467 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,2 godina (39,6 kod muškaraca i 42,7 kod žena). U naselju ima 178 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,23.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija Godina Stanovnika 1948. 650 [1] 1953. 641 1961. 675 1971. 593 1981. 582 1991. 607 601 2002. 575 575

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi			569	98.95%
Mađari			2	0.34%
Muslimani			1	0.17%
Jugosloveni			1	0.17%
nepoznato			1	0.17%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[2]

	m			ž
?	3			1
80+	5			8
75-79	9			14
70-74	13			14
65-69	13			16
60-64	11			21
55-59	18			16
50-54	29			23
45-49	33			17
40-44	19			25
35-39	20			23
30-34	14			15
25-29	15			16
20-24	14			23
15-19	29			21
10-14	21			12
5-9	22			7
0-4	4			11
prosek	39.6			42.7

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 123 133 156 156 162 168 178

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 34 38 25 41 20 16 3 - 1 - 3.23

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 245 72 150 14 7 2 253

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 44 155 48 5 1

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	117	4	-	-	35	5	9	7	8	22
Ženski	51	-	-	-	13	-	-	10	4	3
Oba	168	4	-	-	48	5	9	17	12	25
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	2	5	1	15	2	-	-	2
Ženski	-	1	-	4	15	1	-	-	-
Oba	-	3	5	5	30	3	-	-	2