1463.

Godina 1463 (MCDLXIII) bila je redovna godina koja počinje u subotu (1. 1. po julijanskom kalendaru).

Kratke činjenice

5. 1. - Pesnik François Villon proteran iz Pariza - dalja sudbina nepoznata.
januar - U Bosni i Ugarskoj se zna za pripreme turskog napada (nije poznat cilj); izaslanici bosanskog kralja Stjepana i hercega Stjepana Vukčića u Dubrovniku predlažu da svi zajedno obaveste ugarskog kralja Matiju o tome; bosanski poslanici odlaze Skenderbegu, koji im obećava pomoć.

februar - Bosanski poslanici pregovaraju u Veneciji - nešto pomoći, ali Mlečani odbijaju ući u rat sa sultanom.

3. 4. - Osmanski guverner Moreje Isa-beg na prevaru zauzeo mletački Argos.
26. 4. - Mlečani dozvoljavaju prolaz albanskoj vojsci koja bi krenula u pomoć hercegu (ovaj je to zamolio još pre šest nedelja).
27. 4. - Lješka liga sklopila mir sa sultanom u Skoplju (Skenderbeg je bio protiv).

1. 5. - Milica Branković, kćerka bivše despotice Jelene, udata za Leonarda III Toka (umrla već sledeće godine)^[1].
6. 5. - Dubrovački senat odbija molbu kralja Stefana za plaćenike.
18. 5. - Povelja kralja Matije zagorskom knezu i slavonskom banu Janu Vitovcu (darovani Varaždin, Krapina i dr.).
20. 5. - Sultan Mehmed II pred Bobovcem - zapovednik grada Radak će predati tvrđavu posle tri dana i biti pogubljen;
- kralj Stjepan beži iz Jajca na zapad, predaje se u Ključu na obećanje Mahmud-paše;
- Jajce se predalo, sultan ga uglavnom poštedeo.
28. 5. - Na polju Milodraževu Sultan izdao bosanskim franjevcima Ahdnamu, dozvolu verskog delovanja.

5. 6. - Kralj Stjepan Tomašević pogubljen pod Jajcem, nakon što je prinuđen da naredi predaju svih utvrđenja. Pogubljen i kraljev stric Radivoj Ostojić; zarobljeni Sigismund i Katarina Tomašević.
6. 6. - Kralj Matija stigao u Futog, gde ostaje do polovine jula.
13. 6. - Mlečani primili pod zaštitu hrvatsko-dalmatinskog bana Pavla Sperančića - ali zarobljen prilikom turskih upada koji sežu do Krbave i Senja.
26. 6. - Prvi statut Bokeljske mornarice.
jun - Sultan napada i hercegove zemlje, bezuspešna kratka opsada Blagaja^[2]

7. 7. - Sultan Mehmed u Sjenici, na povratku iz Bosne.
jul, sredinom - Herceg Stjepan povratio od Turaka Ključ kod Gacka (Vlatko) i Ljubuški (Vladislav), njegov sin Vladislav se ubrzo ponovo pobunio protiv njega.
19. 7. - U Šopronu odn. Bečkom Novom Mjestu potpisan konačni mir između kralja Matije i cara Fridriha III.
24. 7. - Kruna sv. Stjepana predata ugarskim poslanicima (u Budim stiže dva dana kasnije).
28. 7. - Tursko-mletački rat (1463-1479): Mletački Senat malom većinom glasao za objavu rata Visokoj Porti.

+ ? Kralj Matija boravi u Beogradu, upada u tursku Srbiju i dovodi 15.000 hrišćana.^[3]

12. 9. - Savez Ugarske i Mletačke Republike protiv Turaka.
15. 9. - Trinaestogodišnji rat: Bitka u Vislanskoj laguni, poljsko-pruska pomorska pobeda nad tevtonskim vitezovima.

oktobar, početkom - Ugarska vojska u dve kolone (kralj Matija i Imbro Zapolja) prelazi Savu kod Gradiške, pridružio im se Martin Frankopan; kralj ide preko Ključa a Zapolja direktno na Jajce.
ca. 10. 10. - Početak kršćanske opsade Jajca.
19. 10. - Mlečani sklopili savez sa Papom i burgundskim vojvodom Filipom Dobrim (papa poziva Evropu na križarski pohod).
20. 10. - Mlečani poraženi kod Akrokorinta, čiju opsadu moraju napustiti; smrtno ranjen markiz Bertoldo d'Este.

6. 12. - Povelja kralja Matije pod Jajcem: Vladislav Hercegović uvršten među ugarske barone, dodeljene mu župe Uskoplje, Rama i Livno (zauzvrat dao bukovački grad na Neretvi).
25. 12. - Jajce se predalo ugarsko-hrvatskoj vojsci, kojoj je pomagao i herceg Stjepan; ubrzo se predaju i okolna utvrđenja (npr. Zvečaj u kome je bio Konstantin Mihailović); kralj proglasio Imbra Zapolju za gubernatora Bosne i bana Hrvatske, Dalmacije i Slavonije.

Osmanski upravitelj Srbije Ali-beg vrši diverzione upade u Srem, Banat i Bačku, Ivan Pongrac ga odbio kod Temišvara.
Turci zavladali bosanskom državom.
- Među gradovima: Goražde, Kakanj, Kraljeva Sutjeska, Zenica, župa Lašva, Prijepolje?, Srebrenica... Kraljeva zemlja (Vilayet-i Kiral) obuhvaća "područja između Vranduka, Travnika i Maglaja" .
- Prvi bosanski sandžak-beg je Minnetoglu Mehmed-beg (1463-64), napravio je mesdžid u Sarajevu oko koga se formirala mahala^[4].
Bosanska kraljica Mara beži u Hrvatsku, gde je opljačkao ban Spirančić, neprijatelj njenog muža^[2].
jesen - Nakon početnih spletki sa Mlečanima, Vladislav Hercegović ratuje sa Mađarima protiv Turaka od Prozora do Donjeg Vakufa (opet u miru s ocem); njegov brat Vlatko povratio deo poseda Pavlovića i Kovačevića sa devet gradova.
Kralj Matija ustanovio Jajačku i Srebreničku banovinu.
Franjevac Juraj Dragišić beži iz Bosne u Italiju.
Jaroslavlj priključen Moskovskoj državi.
Visarion proglašen titularnim latinskim patrijarhom Carigrada.
približno - Umro Arsenije II, poslednji srednjovekovni srpski patrijarh.
Muhammad Rumfa zavladao Kanom u današnjo Nigeriji (1463-99)
približno - Chimú pokoren od Inki (pominje se i 1470.).

Događaji