1976. - Wikiwand

Godina 1976 (MCMLXXVI) bila je prijestupna godina koja počinje u četvrtak po gregorijanskom kalendaru.

< | 19. vijek | 20. vijek | 21. vijek | >
< | 1940-e | 1950-e | 1960-e | 1970-e | 1980-e | 1990-e | 2000-e | >
<< | < | 1972. | 1973. | 1974. | 1975. | 1976.. | 1977. | 1978. | 1979. | 1980. | > | >>

Ovo je članak o godini 1976.

Kratke činjenice

1976.. po kalendarima
Gregorijanski	1976.. (MCMLXXVI)
Ab urbe condita	2729.
Islamski	1395–1397.
Iranski	1354–1355.
Hebrejski	5736–5737.
Bizantski	7484–7485.
Koptski	1692–1693.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	2031–2032.
• Shaka Samvat	1898–1899.
• Kali Yuga	5077–5078.
Kineski
• Kontinualno	4612–4613.
• 60 godina	Yang Vatra Zmaj (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11976.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Leto ove godine je u zapadnoj Evropi, naročito Britanskim ostrvima, bilo naročito dugo, toplo i sušno.

1976:
1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12
Rođenja • Smrti

Remove ads

Događaji

Januar/Siječanj

5. 1. - Kambodža: Kmerska republika dobila novi ustav i preimenovana u Demokratsku Kampučiju.
- Tito je ove godine odlučio otvoriti ambasadu u Phnom Penhu, jednu od samo osam.^[1]
7 - 8. 1. - Sporazumi sa Jamajke: MMF dogovorio kraj fiksnih, mada prilagodljivih, kurseva, ubuduće ih uspostavlja tržište a ne država; kraj monetarne upotrebe zlata, kraj sistema iz Bretton Woodsa 1944.
8. 1. - Umro kineski premijer Zhou Enlai, u februaru će ga zameniti Hua Guofeng.
11. 1. - Vojni udar u Ekvadoru, zbačen general Guillermo Rodríguez Lara, postavljen admiral Alfredo Poveda (do 1979).
13. 1. - SAD pristaju da nastave prodaju oružja Jugoslaviji, kako bi pomogli održanje nezavisnosti Beograda od Moskve (pregovori odloženi na neodređeno u maju). Tito je početkom godine prekinuo razgovore o nabavci TOW antitenkovskih raketa iz protesta zbog aktivnosti ustaških i četničkih emigranata.^[2]

januar - Cray-1 je prvi komercijalno razvijen superkompjuter.
januar - Miodrag Bulatović dobio NIN-ovu nagradu za roman "Ljudi sa četiri prsta" - za favorita je važio "Petrijin venac" Dragoslava Mihailovića.
18. 1. - Libanski građanski rat: Masakr u Karantini - hrišćanske milicije ubile najmanje 1.000 muslimana; dva dana kasnije odmazda u Damouru sa nekoliko stotina mrtvih.
21. 1. - Prvi komercijalni let nadzvučnog aviona Concorde, u službi do 2003.
26. 1. - 5. 2. - Konferencija o balkanskoj saradnji u Grčkoj, osim domaćina prisutni Bugarska, Rumunija, Turska i Jugoslavija (takođe, Tito posetio Grčku 10 - 13. 5.).
29. 1. - Prva bitka kod Amgale: Marokanci potisnuli Alžirce iz oaze Amgala u Zapadnoj Sahari.
30. 1. - Buckley v. Valeo: Vrhovni sud SAD našao neustavnim ograničenje na potrošnju u izbornoj kampanji, uvedeno 1971.

Februar/Veljača

1. 2. - Intervju predsednika Tita Vjesniku: značajan broj ljudi u partiji je preokupiran ličnom korišću^[3].
februar, početkom - Sovjetska građanka uhapšena (u Zagrebu?) pod optužbom za špijunažu^[4] (osuđena u maju na pet godina).
4 - 15. 2. - Zimska Olimpijada u Innsbrucku.
4. 2. - Zemljotres ubija preko 22.000 ljudi u Gvatemali i Hondurasu.
6. 2.? - JAT-ov Boeing 707 leti za 6,5 časova od Tokija do Honolulua, prosečno 1300 km/h, zahvaljujući jakom leđnom vetru.
7. 2. - Hrvatski nacionalisti ubili Edvina Zdovca, jugoslovenskog konzula u Frankfurtu na Majni.
7. 2. - Devetnaest osoba osuđeno za albanski iredentizam u Prištini, od 4 do 15 godina^[5].
8. 2. - Prikazan film Taxi Driver.
9. 2. - Angolski građanski rat: MPLA i Kubanci zauzeli Huambo. Tokom meseca, južnoafričke trupe se povlače iz Angole, a Kubanci povećavaju svoj kontigent.
13. 2. - U neuspelom vojnom udaru u Nigeriji ubijen šef države gen. Murtala Mohammed, načelnik štaba Olusegun Obasanjo izbegao smrt i postaje šef države (do 1979).
15. 2. - The Sunday Times objavio da je galerija Tate kupila minimalističku skulpturu Equivalent VIII Carla Andrea, 120 pravougaono raspoređenih vatrostalnih opeka - slede podsmeh, ljutnja i rasprave o tome šta je umetnost.
16. 2. - Njujorške novine The Village Voice objavile tajni izveštaj Pikeovog komiteta o aktivnostima CIA-e - izveštaj je dostavio TV novinar Daniel Schorr iz nepoznatog izvora.
16. 2. - Usvojena Barcelonska konvencija za zaštitu Mediterana od onečišćenja.
24. 2. - Stupio na snagu novi Ustav Kube, prvi nakon revolucije.
24. 2. - 5. 3. - XXV kongres KPSS.
27. 2. - Zapadna Sahara: front Polisario proglasio nezavisnost dan nakon povlačenja španske vojske - dolazi do rata sa Marokom i Mauritanijom, kojima je teritorija data Madridskim sporazumom (Alžir podržava Polisario).

Mart/Ožujak

4. 3. - Formalno raspuštena Ustavotvorna skupština u Severnoj Irskoj, direktna vlast Londona.
4. 3. - Sudar voza i autobusa u Čačku, 11 mrtvih.
6. 3. - Aeroflotov avion Il-18 pao u Voronješkoj oblasti, 111 mrtvih.
9. 3. - Katastrofa žičare kod Cavalesea u Italiji, 43 mrtvih.
10. 3. - Beogradski advokat Srđa M. Popović osuđen na godinu dana zbog slaganja sa stavovima svog klijenta (kazna suspendovana u maju).^[3]

10. 3. - Republičkim zakonom osnovana Crnogorska akademija nauka i umjetnosti.
12. 3. - Četvorica "staljinista" osuđena u Beogradu na zatvorske kazne, među kojima i Dušan Brkić, nekadašnji potpredsednik vlade NR Hrvatske.
14. 3. - Egipatski predsednik Sadat objavio da se odriče ugovora o prijateljstvu sa SSSR, što objašnjava pritiskom za otplatu dugova i uskraćivanjem rezervnih delova za oružje.
15. 3. - Iranski parlament odlučio da iranski kalendar pređe sa hidžrijske ere islamskog kalendara na eru krunisanja Kira Velikog (islamska 1355 postala carska 2535 godina)^[6].
mart - Titova turneja (bila odložena zbog bolesti): Meksiko (10 - 14. 3.), Panama (14 - 17. 3.), Venecuela (17 - 19. 3.) i Portugal (20 - 21. 3.).
mart - SFRJ: Sovjetska državljanka pritvorena pod optužbom špijunaže - sovjetski konzul u Zagrebu napustio zemlju u znak protesta^[7].
16. 3. - Harold Wilson podnio ostavku na mjestu britanskog premijera.
20. 3. - Patty Hearst osuđena za pljačku banke 1974. kao talac/saučesnik Simbionske oslobodilačke armije.

23. 3. - Glumac Mitsuyasu Maeno se u stilu kamikaze zabio avionom u kuću japanskog političara Yoshija Kodame koji je umešan u Lockheedov skandal podmićivanja.
24. 3. - U okruženju ekstremističkog nasilja, političke i ekonomske krize, vojni udar u Argentini svrgava Isabel Peron - vojna vladavina, "Proces nacionalne reorganizacije", traje do 1983 (Jorge Rafael Videla do 1981), a Prljavi rat se nastavlja.
25. 3. - Na Drugom programu TV Beograd prikazana prva od 10 epizoda serije "Grlom u jagode" (reprizno od 4. avgusta; film "Jagode u grlu" sledi 1985).
28. 3. - Hidroelektrana "Piva" u Crnoj Gori isporučuje prve kilovate, za nju je izgrađena brana Mratinje visine 220 metara.
29. 3. - 48. dodjela Oscara: najbolji film je "Let iznad kukavičjeg gnezda", dobija sve glavne nagrade, ukupno pet od devet nominacija.
29. 3. - Tito stigao u posetu Švedskoj: Jovanka prvi put nije s njim.^[8]
30. 3. - Dan zemlje: izraelski Arapi protestuju protiv eksproprijacije zemlje od strane vlade, došlo je do sukoba sa šest mrtvih (danas je to palestinski dan komemoracije).

April/Travanj

1. 4. - Steve Jobs i Steve Wozniak osnivaju Apple Computer.
3. 4. - Pesma Evrovizije - pobedila UK (Brotherhood of Man: Save Your Kisses for Me), Jugoslavija (Ambasadori, "Ne mogu skriti svoju bol") na 17. mestu; sledeće učešće Jugoslavije tek 1981.
3. 4. - Prvi put dodeljena francuska filmska nagrada César.
5. 4. - James Callaghan postaje novi britanski premijer (do 1979).
5. 4. - Tjenanmenski incident: komemoracija premijera Zhou Enlaia na tradicionalni dan žaljenja se pretvara u proteste protiv Četveročlane bande i Kulturne revolucije u NR Kini. Za ovo je optužen Deng Xiaoping i smenjen sa svih funkcija.
5. 4. - Španija: 29 političkih zatvorenika pobeglo kroz iskopani tunel iz zatvora u Segoviji - većina je ubrzo uhvaćena, jedan je poginuo (dogodine su amnestirani svi politički zatvorenici u zemlji).
9. 4. - Prikazan film All the President's Men.
11. 4. - Khieu Samphan je novi predsednik državnog prezidijuma Demokratske Kampučije (do 1979) nakon što je Norodom Sihanouk dao ostavku i stavljen u kućni pritvor. Pol Pot je premijer od 14. 4.
13. 4. - Finska: 40 mrtvih, uglavnom žena, u eksploziji u fabrici municije u Lapui.
14. 4. - U Banjaluci osuđeno devet prosovjetskih disidenata, od tri do 12 godina^[7].
april - U Iranu ubijen ajatolah Abolhassan Shamsabadi, pretpostavlja se da je to učinio šahov režim.

17. 4. - Treći plenum CK SKJ raspravlja o nacrtu Zakona o udruženom radu; Kardelj: bez (buržoaske) višestranačke demokratije i (birokratskog) jednopartijskog sistema.^[3]
20. 4. - Predsednik Ugande Idi Amin doputovao na Brione.
20. 4. - Ante Parač iz Puljana, Drniš, prekinuo skrivanje posle 32 godine (bio je domobran tokom rata).
21. 4. - Velika pljačka kladioničara u Melbourneu.
23. 4. - Prvi album The Ramones-a.
23. 4. - U Istočnom Berlinu otvorena Palata Republike, sedište narodne skupštine i mnogih kulturnih i zabavnih sadržaja (srušena 2008).

25. 4. - Prvi parlamentarni izbori u Portugalu nakon donošenja novog ustava, socijalisti ponovo najveća stranka.
26. 4. - Umro sovjetski ministar odbrane maršal Andrej Grečko, nasleđuje ga maršal Dmitrij Ustinov, do svoje smrti 1984.
29. 4. - Prstenasto pomračenje Sunca, u Jugoslaviji prekriveno 62-82% diska^[9].

Maj/Svibanj

4. 5. - Prvi broj madridskog dnevnika El País, prvih prodemokratskih novina nakon Francove smrti.
5. 5. - Fronta za nacionalno oslobođenje Korzike objavljuje svoj manifest, nakon što je sinoć izvela prve bombaške napade.
6. 5. - Zemljotres u italijanskim Friulima, preko 900 mrtvih, u Sloveniji materijalna šteta.
7. 5. - Rotacija u Predsjedništvu SFRJ: Vidoje Žarković izabran za potpredsjednika nakon Vladimira Bakarića, od 16. maja.
8. 5. - Elias Sarkis izabran za predsednika Libanona uz sirijsku pomoć; preuzima položaj četiri meseca kasnije, raniji predsednik Suleiman Frangieh u početku nije hteo da odstupi.

9. 5. - Ulrike Meinhof pronađena obješena u zatvorskoj ćeliji.
14. 5. - Vaddukoddaiska rezolucija: traži se nezavisna tamilska država na Sri Lanci, Tamilski Ilam.
15. 5. - Otvoren Radiotelevizijski toranj Sljeme.
15. 5. - U Iranu ratifikovan sporazum o granicama sa Irakom.
16. 5. - Osnovana Zadužbina Ive Andrića.
21. 5. - Operacija Calle Conferencia: čileanska tajna služba hapsi ljude iz vođstva komunističke partije, i opet u novembru.
28 - 29. 5. - Pruga Beograd-Bar otvorena prolaskom Plavog voza - 476 km, 254 tunela, 234 mosta.
31. 5. - Sirija interveniše u Libanski građanski rat protiv PLO-a, kojeg je ranije podržavala. Sirijska okupacija Libana traje do 2005.
31. 5. - Najavljeno da će u SR Srbiji biti pooštreni propisi za otvaranje advokatskih kancelarija, faktor će biti i politički stav^[10].

Jun/Juni/Lipanj

1. 6. - Kraj Bakalarskog rata između V. Britanije i Islanda.
1. 6. - Opštini Trbovlje predat novi dimnjak termoelektrane, sa 360 m najviši dimnjak u Evropi.
2. 6. - Operacija Kondor: u Argentini ubijen bivši levičarski predsednik Bolivije Juan José Torres.
4. 6. - Finale NBA: Boston Celtics - Phoenix Suns 128:126 posle tri produžetka (kasnije izabrano za najbolju utakmicu u prvih 50 godina NBA).
5. 6. - Tetonska brana u istočnom Ajdahu popustila tokom ispunjavanja jezera, stradalo 11 ljudi i 13.000 goveda.
7. 6. - Hrvatski nacionalista greškom ubio urugvajskog ambasadora u Paragvaju.
8. 6. - Olovne godine u Italiji: sudija Francesco Coco i dvojica telohranitelja ubijeni u Đenovi od strane Crvenih brigada.
9. 6. - Članak u New York Times "Najopasnija igra": Jugoslavija je najopasnija buduća tačka u Evropi, zbog navodnih sovjetskih pretenzija^[11].
9. 6. - Rano ujutru, eksplozija pored jugoslovenske ambasade u Washingtonu.

16. 6. - Počinje Ustanak u Sowetu, Južna Afrika - više stotina mrtvih.
16. 6. - Novi američki ambasador u Libanu, Francis E. Meloy, Jr., na putu da preda akreditive predsedniku, otet od Narodnog fronta za oslobođenje Palestine i ubijen.
16 - 20. 6. - U Jugoslaviji se održava završni turnir UEFA Euro 1976 - Čehoslovačka prva, domaćin četvrti.
19. 6. - Švedski kralj Carl XVI Gustaf se oženio Silvijom Sommerlath.
20. 6. - Na izborima u Italiji, komunisti druga najjača partija, sa 34,37% glasova (lider Enrico Berlinguer). Premijer Aldo Moro ima ideju Istorijskog kompromisa.
20. 6. - 2. 7. - Predsednik Tito u poseti Istočnoj Nemačkoj.
24. 6. - Petorica hrvatskih separatista osuđena na smrt, izmenjeno u 20 godina, za postavljanje bombe blizu predsednika Tita u septembru 1975^[12].
24 - 30. 6. - "Jun 1976": najava poskupljenja dovodi do velikih protesta u nekoliko gradova Poljske.
26. 6. - Otvoren CN Tower u Torontu, sa 553m najviša građevina na svetu do 2007.
27. 6. - Palestinski ekstremisti oteli Air France-ov avion u Grčkoj i odleteli u Entebbe, Uganda.
27. 6. - Grupa G6 postaje G7 nakon priključenja Kanade.
29. 6. - Sejšeli stiču nezavisnost od Ujedinjenog Kraljevstva.
29. 6. - U Iranu ubijen vođa gerile Hamid Ashraf.
29 - 30. 6. - Konferencija komunističkih i radničkih partija Evrope u Berlinu: prisutno 29 partija, opada uticaj KPSS, raste trend eurokomunizma. Došao je i Tito i tretiran kao počasni gost; zadovoljan je deklaracijom o pravu svake partije na svoj put.^[13]

Jul/Juli/Srpanj

2. 7. - Sjeverni i Južni Vijetnam se formalno ujedinjuju u Socijalističku Republiku Vijetnam.
3. 7. - Adolfo Suárez postavljen od kralja za novog premijera Španije: ovaj umereni frankistički političar započinje Špansku tranziciju u demokratiju.
3. 7. - Gregg v. Georgia: Vrhovni sud SAD presuđuje da smrtna kazna nije inherentno surova i neobična, čime je prevaziđena presuda Furman v. Georgia iz 1972.
3. 7. - Vrhunac vrućeg talasa na Britanskim ostrvima: 35,9 stepeni u Cheltenhamu. Vrućina je praćena i velikom sušom.
4. 7. - Prepad na Entebbe: izraelski komandosi oslobodili 103 talaca na aerodromu Entebbe, među izraelskim komandosima jedina žrtva komandant Yonatan Netanyahu, stariji brat budućeg premijera Benjamina.
4. 7. - U SAD se slavi 200-godišnjica Deklaracije o nezavisnosti.
5. 7. - Puk. Vladimir Dapčević, antitoistički komunista, osuđen na smrtnu kaznu koja je odmah promenjena u 20 godina^[3].
10. 7. - Katastrofa u Sevesu, Italija - eksplozija nedaleko od Milana oslobađa veliku količinu dioksina.
10. 7. - Proslava 120 godina rođenja Nikole Tesle u Smiljanu, prisustvuje i administrator NASA James C. Fletcher.
15. 7. - Jimmy Carter nominiran za predsjednika SAD ispred demokrata.
jul - Skupština SFRJ usvojila Srednjoročni plan razvoja Jugoslavije, 1976-80, projektuje se prosečni rast 7% ("veoma smela prognoza"), predviđeno ulaganje u nove elektrane, proširivanje metalurških kapaciteta, modernizacija železnica^[14].
23. 7. - Američki državljanin Laszlo Toth pušten iz zatvora nakon što je prethodne godine osuđen na 7 godina zatvora zbog fotografisanja šećerane^[15].
17. 7. - Zatvoreni jugoslovenski disident Mihajlo Mihajlov prekinuo štrajk glađu započet u maju (štrajkovao je prošle zime).
17. 7. - Istočni Timor proglašen za 27. provinciju Indonezije.

17. 7. - 1. 8. - Olimpijada u Montrealu. Jugoslavija osvojila 2 zlatne (kanuista Matija Ljubek i rvač Momir Petković), tri srebrne i tri bronzane medalje. Zvezda olimpijade je Nadia Comăneci sa savršenim desetkama.
18. 7. - Sékou Touréov režim u Gvineji uhapsio istaknutog diplomatu Diallo Tellija pod optužbom za zaveru protiv države - izložen mučenju, dogodine ubijen glađu.
20. 7. - Lender misije Viking 1 sleteo na Mars - prva uspešna misija na toj planeti.
21. 7. - Britanski ambasador u Irskoj Christopher Ewart-Biggs poginuo od podmetnute mine.
23. 7. - Socijalista Mário Soares prvi put premijer Portugala (1976-78 i 1983-85, predsednik 1986-96).
25. 7. - Orbiter Vikinga 1 snimio u regionu Cydonia "Lice na Marsu", pareidolijski efekt (Mars Global Surveyor ga 2001. snimio u boljoj rezoluciji).
26. 7. - 2. 8. - 23. Filmski festival u Puli, Velika zlatna arena za film "Idealist"^[16].
27. 7. - Bivši japanski premijer Kakuei Tanaka uhapšen zbog umešanosti u Lockheedov skandal (osuđen 1983. ali nije bio u zatvoru).
28. 7. - Tangshanski potres u Kini, preko 240.000 mrtvih.
29. 7. - "Samov sin" počinio prvo ubistvo u New Yorku.
29. 7. - Giulio Andreotti drugi put premijer Italije (dva mandata do 1979), uz indirektnu podršku komunista.
31. 7. - Predsednik Tito optužuje američkog ambasadora Silbermana za mešanje u unutrašnje stvari SFRJ, u vezi slučaja američkog građanina Laszla Totha. Pošto je stavljen u "karantin", prinuđen je na ostavku najesen.^[17]
31. 7. - Bujica na reci Big Thompson u Koloradu odnosi 143 života.

Avgust/August/Kolovoz

1. 8. - Trinidad i Tobago postaje republika.
1. 8. - Niki Lauda pretrpeo teške opekotine na Velikoj nagradi Nemačke.
4. 8. - Prva zabilježena epidemija legionarske bolesti ubija 29 ljudi na konvenciji Američke legije u Philadelphiji.
4. 8. - Prljavi rat u Argentini: ubijen biskup Enrique Angelelli.
5. 8. - Eksplozija u jami "Kamenice" rudnika Breza, 17 mrtvih.
7. 8. - Viking 2 u orbiti oko Marsa.
9 - 22. 8. - Sovjetska misija Luna 24 odlazi na Mesec i vraća se sa uzorkom. Poslednje meko sletanje na Mesec do kineske Chang'e 3 2013.
12. 8. - Masakr u Tel al-Zaataru: palestinski izbeglički logor u Bejrutu pao nakon opsade, najmanje 1.500 mrtvih, preostale izbeglice preseljene.
15. 8. - Izašao singl Dancing Queen grupe ABBA.
avgust - U Belgiji ubijeni srpski emigranti Miodrag Bošković i Uroš Milićević.
16 - 19. 8. - Samit Nesvrstanih u Kolombu, Sri Lanka - 86 članica, 26 posmatrača i stalnih gostiju, prisustvuje i predsednik Tito. Jovanka poslednji put putuje s njim, navodno se sukobila sa fizioterapeutkinjim.^[8]
16/17. 8. - Jak zemljotres u zalivu Moro, na jugu Mindanaoa, Filipini, praćen cunamijem odnosi nekoliko hiljada života.
18. 8. - Incident sa topolom: ubijena dvojica američkih vojnika koji su pokušali poseći drvo u Korejskoj demilitarizovanoj zoni.
18. 8. - Luteranski pastor Oskar Brüsewitz se zapalio u Istočnoj Nemačkoj.

19. 8. - Republikanska konvencija u Kansas Cityju: predsednik SAD Gerald Ford dobio nominaciju sa 1.187 glasova prema 1.070 za Ronalda Reagana.
26. 8. - Prva zabilježena epidemija ebole izbija u Yambukuu, Zair.
26. 8. - Holandska javnost obaveštena o umešanosti princa Bernharda, kraljičinog muža, u Lockheedov skandal.
30. 8. - Prve sovjetske rakete srednjeg dometa RSD-10 Pionir (Nato oznaka SS-20 Saber) postale operativne, usmerene su prema Zapadnoj Evropi. Važan faktor za Dvojno rešenje NATO-a 1979. i Krizu evroraketa početkom 1980-tih.
30. 8. - "Najgore gužve u Beogradu u istoriji": izmenjen režim saobraćaja u mnogim ulicama, uvedeni parkingmetri ili zabranjeno parkiranje^[18].
31. 8. - Meksički pezo devalviran za 50% u pokušaju smanjenja spoljnog duga.

Septembar/Rujan

1. 9. - Aparicio Méndez dolazi na čelo civilno-vojne administracije Urugvaja (do 1981).
3. 9. - Viking 2 sleće na Mars i prvi put ga snima u boji.
4. 9. - Nakon što se sa australijskim teniserom Johnom Newcombeom natjecao u piću, mladi teksaški biznismen George W. Bush je uhapšen i prekršajno kažnjen zbog vožnje u pijanom stanju (incident je javnosti objavljen neposredno pred izbore 2000. na kojima je Bush bio kandidat).
6. 9. - Sovjetski por. Viktor Belenko prebegao sa MiG-25 u Japan i zatražio azil u SAD.
6 - 10. 9. - Ilich Ramírez Sánchez ("Karlos Šakal") nakratko uhapšen u Beogradu, pa pušten da ode u Bagdad (NYT piše da nije pokušano hapšenje).
9. 9. - Umro Mao Tse-tung, koji je upravljao kopnenom Kinom od 1949.

10. 9. - Zrakoplovna nesreća kraj Zagreba: 176 ljudi poginulo u sudaru putničkih aviona iznad Vrbovca kod Zagreba, dotada najgorem sudaru aviona u vazduhu.
10. 9. - Grupa hrvatskih nacionalista (Zvonko Bušić, žena mu Julienne i dr.) otela avion TWA Flight 355 na liniji Njujork - Čikago. Prilikom demontaže zaostale bombe u Njujorku poginuo jedan policajac^[19]. Neke novine objavljuju njihovu deklaraciju sutradan, teroristi se predali u Parizu 12. 9., nakon što su iznad pet gradova izbačeni letci.
12. 9. - Jubilejski pokret "Trinaest stoljeća kršćanstva u Hrvata", prva etapa: sto tisuća vjernika na završnom misnom slavlju u Solinu.
13. 9. - U Velikoj Britaniji prvi put prikazan The Muppet Show.
septembar - Vojni manevri "Golija '76".
16. 9. - "Noć olovaka" u Argentini - kidnapovanja, mučenja i ubistva studenata.
16. 9. - Slovenački novinar Viktor Blažič osuđen na dve godine.
16. 9. - Plivač Šavarš Karapetjan spasao 20 ljudi iz potopljenog trolejbusa u Jerevanu, povrede ga koštale karijere.
16. 9. - Predsednik Tito otkazao zvanične aktivnosti na dva meseca usled problema sa jetrom^[20].
19. 9. - Bivši vojni diktator Thanom Kittikachorn se vratio u Tajland što izaziva proteste levičarskih studenata.
19. 9. - Boeing 727 Turkish Airlinesa udario u brdo kod Isparte u Turskoj, 154 mrtvih.
20 - 21. 9. - 100 Club Punk Special u Londonu: Punk ulazi u mainstream.
20. 9. - 6. 12. - BBC2 premijerno emituje seriju I, Claudius.
21. 9. - U Washingtonu DC ubijen Orlando Letelier, čileanski socijalistički političar u izbeglištvu.
22. 9. - Portugal u Savjetu Evrope.
23. 9. - U Poljskoj osnovan Komitet odbrane radnika, prva veća antikomunistička organizacija u istočnoj Evropi - daje finansijsku i pravnu pomoć junskim zatvorenicima i njihovim porodicama.
25. 9. - Začetak irskog benda U2 u Dublinu (u početku su se zvali Feedback, zatim The Hype).
28. 9. - Članak u NYT: hrvatski disidenti se žale na diskriminaciju u Jugoslaviji ali osuđuju nasilje i nisu obavezno separatisti^[21].
28. 9. - Stevie Wonder je objavio Songs in the Key of Life, album koji se smatra njegovim najboljim i jednim od najboljih uopšte.

Oktobar/Listopad

3. 10. - Izbori za njemački Bundestag - CDU/CSU dobija najviše glasova, ali koalicija SPD-FDP na čelu sa Helmutom Schmidtom ostaje na vlasti.
6. 10. - U Kini uhapšena "Banda četvorke" - Maova udovica Jiang Qing i još trojica - kraj Kulturne revolucije.
6. 10. - Cubana de Aviación let 455 - kubanski avion oboren blizu Barbadosa terorističkom bombom, 78 poginulih.
6. 10. - Masakr na univerzitetu Thammasat: vojska, policija i paramilitarci ubili 46 studenata na univerzitetu i kampusu u Bangkoku. Kasnije tokom dana vojska preuzima vlast, admiral Sangad Chaloryu je na čelu Nacionalnog veća administrativne reforme.
6. 10. - Gerald Ford napravio veliku grešku u debati sa Carterom rekavši da "nema sovjetske dominacije nad istočnom Evropom".
7. 10. - Hua Guofeng, protivnik Bande četvorke, nasleđuje Mao Zedonga na čelu partije.
8. 10. - Thorbjörn Fälldin iz Partije centra novi premijer Švedske - prvi put za 40 godina da socijaldemokrati nisu na vlasti.
10. 10. - Pevačica Silvana Armenulić poginula sa sestrom Mirjanom Bajraktarević i šefom orkestra u saobraćajnoj nesreći.
15. 10. - Sudija Franc Miklavčič, slovenački borac za ljudska prava, osuđen na šest godina zatvora^[7]

16. 10. - Samit Arapske lige u Rijadu uspostavlja primirje u Libanu i stvara mirotvoračke snage na čelu sa Sirijcima.
17. 10. - Ujutru, jedan udar košave u Beogradu dostigao 36 m/s tj. 130 km/h (orkanska jačina), u Vršcu 2-3 metra brže.
18. 10. - Ford Fiesta ulazi u proizvodnju (pogon u Valenciji, Španija).
19. 10. - Liban: Bitka za Aishiyu - PLO i komunisti zauzimaju izolovano hrišćansko selo (u prvom naletu ih odbila izraelska artiljerija).
19. 10. - Hleb u Jugoslaviji poskupeo za 25%, svinjetina za oko 15%.
22. 10. - Tokom debate Ford - Carter pokrenuto je i pitanje šta bi moglo biti s Jugoslavijom nakon Tita (Carter izjavio da ne bi išao u rat čak i ako Sovjeti uđu u Jugoslaviju)^[22]. Zbog ovoga će odnosi SFRJ-SAD biti loši na početku njegovog mandata.^[2]
26. 10. - Transkei je prvi nominalno nezavisan bantustan u Južnoj Africi, međunarodna zajednica to ne priznaje.
28. 10. - Severnoirska nacionalistička političarka Máire Drumm ubijena u bolničkom krevetu.

Novembar/Studeni

1. 11. - Prvi predsednik Burundija Michel Micombero srušen u vojnom udaru Jean-Baptiste Bagaze, koji ostaje na čelu zemlje do 1987.
novembar, početkom - Francuski ambasador u Jugoslaviji Pierre Sebilleau stradao u državnom lovu kod Novog Bečeja.
2. 11. - Jimmy Carter izabran za novog predsjednika SAD (prvi sa Dalekog juga od građanskog rata).
3. 11. - U SAD prikazan film Assault on Precinct 13 ("Napad na policijsku stanicu"), ali postaće popularan sledeće godine u Evropi.
c. 13. 11. - Ustavni sud presudio u korist radnice "Jugopetrola" koja nije dobila stan zbog manjeg broja poena iz političke aktivnosti^[23].
15 - 17. 11. - Poseta sovjetskog lidera Brežnjeva Jugoslaviji. Tražio je baze na obali, prava preleta, bliže političke i ekonomske odnose, što Tito i rukovodstvo odbacuju.^[24]

novembar - Sedmi kongres Albanske partije rada, Enver Hodža se protivi novom kineskom rukovodstvu (→ Kinesko-albanski raskol).
17. 11. - Kineska nuklearna eksplozija u atmosferi.
18. 11. - Frankistički španski Kortes odobrio Zakon za političku reformu, kojim se omogućuje parlamentarna demokratija.
24. 11. - Razoran zemljotres kod Vana (Çaldıran–Muradiye) na krajnjem istoku Turske, 4-5.000 mrtvih.
25. 11. - Savezna skupština SFRJ donijela Zakon o udruženom radu, prozvan "mali Ustav", u cilju disciplinovanja radnika i rukovodilaca po liniji SKJ^[3]. Priprema zakona je trajala dve godine, redakciona komisija je pregledala hiljade predloga^[25].
26. 11. - Objavljen singl Sex Pistols-a, Anarchy in the U.K..
26. 11. - Predsjedništvo SFRJ uputilo Skupštini izveštaj o unutrašnjoj i spoljnoj politici.

Decembar/Prosinac

1. 12. - Famozno gostovanje Sex Pistols-a u TV emisiji kada su više puta upotrebili psovke.
1. 12. - José López Portillo novi predsednik Meksika (do 1982).
1. 12. - Narodna Republika Angola primljena u Ujedinjene nacije.
2. 12. - Položen kamen-temeljac nove železničke stanice "Beograd" ("Prokop", centralna stanica od 2018, stanična zgrada otvorena 2023).
3. 12. - Bob Marley povređen u atentatu (na Jamajci je talas političkog nasilja).
4. 12. - Jean-Bédel Bokassa proglasio Centralnoafričko Carstvo (traje do njegovog zbacivanja 1979).
5. 12. - Izbori u Japanu, nazvani i Lockheedovi izbori zbog uticaja korupcionaške afere: Liberalno-demokratska stranka gubi apsolutnu većinu zbog čega će premijer Takeo Miki dati ostavku.
5. 12. - Bivši francuski premijer Jacques Chirac osnovao golističku partiju Okupljanje za republiku (uključena u Uniju za narodni pokret 2002, nazvanu Republikanci 2015).
6. 12. - Predsednik Francuske Valéry Giscard d'Estaing stigao u posetu Jugoslaviji.
8. 12. - Izdat album Hotel California grupe Eagles (naslovna pesma izdata kao singl sledećeg februara).
8. 12. - Nastavno-naučno veće Centra visokih vojnih škola na Banjici dodelilo maršalu Titu prvi doktorat vojnih nauka (proglašenje 21. 12.)^[26].
14. 12. - Richard Oetker, naslednik firme, otet radi otkupa - oslobođen je dva dana kasnije, s teškim povredama.
15. 12. - Britanski kancelar eksčekera Denis Healey objavio da je dogovorio zajam od 2,3 milijarde funti od MMF (zauzvrat su potrebne oštre mere štednje).
15. 12. - Španski Zakon za političku reformu odobren velikom većinom na referendumu.
decembar - Otvoreno pismo kojim se protestuje zbog konfiskacije pasoša jugoslovenskih građana - pismo će potpisati 60 lićnosti, početak peticijske aktivnosti u SFRJ^[27].
decembar - Sakupljeni prvi potpisi za Povelju 77 u Čehoslovačkoj (motivisano hapšenjem rok-grupe The Plastic People of the Universe).
16. 12. - U Australiji je potpisan prvi zakon koji daje Aboridžinima pravo na zemlju, odnosi se na Severnu teritoriju.
17. 12. - Konferencija OPEC u Dohi odlučuje da podigne cenu nafte za 10+5 posto u 1977, ali Saudi Arabija (ministar nafte Zaki Yamani) objavljuje da će podići cenu samo pet posto i uvećati proizvodnju sa 8,5 na 11,8 miliona barela dnevno.
18. 12. - Sovjetski disident Vladimir Bukovski deportovan iz zemlje i razmenjen u Cirihu za gen. sekretara KP Čilea Luisa Corvalána.
22. 12. - Glumac Slobodan Đurić poginuo u saobraćajnoj nesreći u Beogradu.
24. 12. - Takeo Fukuda je novi premijer Japana (do 1978).
24. 12. - Usvojen savezni Zakon o uvođenju Jedinstvenog matičnog broja građana - uređuju ga republički i pokrajinski propisi.
28. 12. - Narodna Republika Albanija dobija novi ustav, postaje Narodna Socijalistička Republika Albanija.
krajem godine - Osnovan riječki punk sastav Paraf.
30. 12. - U Zvečki kod Obrenovca pušten srednjetalasni predajnik Radio Beograda od 2000 kW (uništen 1999).

Kroz godinu

1975/76 - Pojačanje progona disidenata u SFRJ^[28].
U SFRJ uveden Jedinstveni matični broj građana.
Prosečne plate u SFRJ: 3.734 dinara (oko 207 dolara) u neproizvodnom sektoru i 3.106 dinara (oko 172 dolara) u proizvodnom^[3] (875 odn. 727 dolara iz 2016. prema CPI Inflation Calculator u SAD).
Tri najveće firme u Jugoslaviji: INA Zagreb; RMK Zenica i Naftagas Novi Sad^[29].
Izgrađen agregat B TE Sisak (210 MW, isto kao i A iz 1970).
SFRJ: Početak Slobodnog univerziteta - niz predavanja i debata u privatnim domovima o raznim temama (do 1984).
S izdavanjem Indeksa kompletirano drugo izdanje Vojne enciklopedije.
Izgrađen Spomen-muzej „21. oktobar“ Kragujevac.
Šahista Ljubomir Ljubojević podelio prvo mesto na turniru u Wijk aan Zee, Holandija.
IBM 3800 je prvi laserski printer.
Južna Rodezija: prokineski ZANU i prosovjetski ZAPU se udružili u Patriotski front (→ ZANU-PF).
U Pjongjangu je završena Skupštinska dvorana Kumsusan, zvanična rezidencija Kim Il-sunga - danas Palata Sunca Kumsusan, mauzolej Il-Sunga i njegovog naslednika Kim Jong-ila.

U toku/tijeku

Hladni rat (1945-91)
Libanski građanski rat (1975-91)
Angolski građanski rat (1975-2002)
Kambodžansko-vijetnamski rat (1975-89)
Građanski rat u Etiopiji (1974-91)
Rat za nezavisnost Kabinde (1975-2006)
Indonežanska invazija Istočnog Timora (1975-78)
Vanredno stanje u Indiji (1975-77)

Remove ads

1976. u temama

Rukovodstvo SFRJ:
- Predsednik Republike i SKJ - Josip Broz Tito
- Predsednik Saveznog izvršnog veća - Džemal Bijedić
- Predsednik Savezne skupštine - Kiro Gligorov^[30]
Televizija. TV serije: "Grlom u jagode" (snim. 1975), "Salaš u malom ritu" (snim. 1975), "Babino unuče", "Na putu izdaje", "Muzika pozornice", "Čast mi je pozvati vas" (1976-77), "Dva drugara", "Junaci", "Morava 76", "Uspon i pad Žike Proje" (TV Beograd), "Odlikaši" i "Teversenove bajke" (TV Sarajevo), "Ima nade za nomade" i "Kapetan Mikula Mali" (TV Zagreb).
Neki domaći filmovi: "Čuvar plaže u zimskom periodu", "Devojački most", "Povratak otpisanih", "Salaš u Malom Ritu", "Vlak u snijegu", "Vrhovi Zelengore", "Žena s krajolikom" (prikazan 1989), (→ Kategorija:Filmovi 1976.).
Neki domaći muzički/glazbeni albumi^[31] (debitantska ploča ne mora biti početak karijere): Bijelo dugme: "Eto! Baš hoću!"; Parni valjak: "Dođite na show!" (debi); Teška industrija: "Ho-ruk" (debi) i "Teška industrija"; Kompilacija "BOOM festival '76"; Yu grupa: "YU zlato" (→ Kategorija:Albumi 1976.)
Neka vozila uvedena 1976:

Rover SD1 (Evropski auto godine '77)
Ford Fiesta Mk1
Škoda 105 L
Moskvič 2140
Fiat 900

Remove ads

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1976.

Januar/Siječanj – Februar/Veljača

21. 1. - Emma Bunton, članica Spice Girls
21. 1. - Nataša Marković, glumica
30. 1. - Andy Milonakis, komičar
2. 2. - Radomir Nikolić, gradonačelnik Kragujevca
3. 2. - Tijana Dapčević, pevačica
12. 2. - Silvia Saint, glumica
14. 2. - Erica Leerhsen, glumica
24. 2. - Yuval Noah Harari, istoričar
24. 2. - Aleksandar Marton, srpski političar
28. 2. - Ali Larter, glumica

Mart/Ožujak – April/Travanj

5. 3. - Šarūnas Jasikevičius, košarkaš
8. 3. - Sergej Ćetković, pevač
10. 3. - Haifa Wehbe, libanska pevačica
13. 3. - Danny Masterson, glumac
17. 3. - Álvaro Recoba, urugvajski fudbaler
19. 3. - Alessandro Nesta, fudbaler
22. 3. - Reese Witherspoon, glumica
24. 3. - Peyton Manning, igrač američkog fudbala
25. 3. - Vladimir Kličko, bokser
26. 3. - Amy Smart, glumica, model
29. 3. - Jennifer Capriati, teniserka
31. 3. - Oliver Frljić, kazališni redatelj
1. 4. - Clarence Seedorf, holandski fudbaler
6. 4. - Boris Režak, kantautor
8. 4. - Nikolina Pišek Ristović, TV voditeljka
13. 4. - Jonathan Brandis, američki glumac, pisac, redatelj i producent († 2003.)
18. 4. - Melissa Joan Hart, glumica, producent
25. 4. - Tim Duncan, košarkaš

Maj/Svibanj – Jun/Lipanj

13. 5. - Kiril Kravčenko, gen. direktor Naftne industrije Srbije
13. 5. - Ana Popović, dzez i bluz muzičarka
17. 5. - Dejan Stojiljković, književnik
19. 5. - Kevin Garnett, košarkaš
21. 5. - Dara Bubamara, pevačica
25. 5. - Cillian Murphy, glumac
25. 5. - Sandra Nasić, pjevačica Guano Apes
25. 5. - Stefan Holm, skakač u vis
28. 5. - Tomislav Mužek, hrvatski operni pjevač
28. 5. - Aleksej Nemov, ruski gimnastičar
31. 5. - Colin Farrell, glumac
4. 6. - Nenad Zimonjić, srpski teniser
4. 6. - Aleksej Navaljni, ruski opozicionar († 2024)
6. 6. - Vlado Georgiev, muzičar
8. 6. - Lindsay Davenport, teniserka
9. 6. - Antonija Stanišić, hrvatska glumica
14. 6. - Igor Lukšić, premijer Crne Gore
15. 6. - Aleksandar Martinović, srpski političar
15. 6. - Ivan Tobić, umetnik
17. 6. - Dušan Vemić, teniser
23. 6. - Patrick Vieira, francuski fudbaler
26. 6. - Petar Kapisoda, rukometaš
29. 6. - Irena Spasić, TV voditeljka

Jul/Srpanj – Avgust/Kolovoz

1. 7. - Patrick Kluivert, holandski fudbaler
1. 7. - Ruud van Nistelrooy, fudbaler
5. 7. - Marko Somborac, crtač stripa
8. 7. - Ljubomir Bandović, glumac
9. 7. - Fred Savage, glumac
9. 7. - Nikola Jestratijević, košarkaš
17. 7. - Miraj Grbić, glumac
19. 7. - Benedict Cumberbatch, glumac
19. 7. - Eric Prydz, DJ, muzički producent
22. 7. - Nina Morić, manekenka
26. 7. - Zoran Kesić, TV voditelj, komičar
27. 7. - Milan Topalović Topalko, pevač
2. 8. - Lidija Bizjak, pijanistkinja
7. 8. - Srđan Timarov, glumac
9. 8. - Audrey Tautou, glumica
23. 8. - Kristina Kolar, hrvatska operna pjevačica
24. 8. - Vladimir Milisavljević, kriminalac
27. 8. - Carlos Moyá, teniser
27. 8. - Mark Webber, vozač F1

Septembar/Rujan – Oktobar/Listopad

6. 9. - Naomie Harris, glumica
10. 9. - Gustavo Kuerten, teniser
10. 9. - Snežana Malović, srpska političarka
12. 9. - Jolanda Batagelj, poznata i kao Čeplak, atletičarka
20. 9. - Denis Šefik, srpski vaterpolo golman
21. 9. - Max Emanuel Cenčić, hrvatski operni pjevač
22. 9. - Martin Solveig, francuski House-DJ
22. 9. - Ronaldo, brazilski nogometaš
26. 9. - Michael Ballack, njemački nogometaš
26. 9. - Ivana Mrvaljević, glumica
27. 9. - Francesco Totti, fudbaler
29. 9. - Andrij Ševčenko, fudbaler
4. 10. - Danilo Ikodinović, srpski vaterpolista
4. 10. - Alicia Silverstone, glumica
4. 10. - Mauro Camoranesi, fudbaler
5. 10. - Ramzan Kadirov, predsednik Čečenije
11. 10. - Emily Deschanel, glumica
23. 10. - Ryan Reynolds, glumac
24. 10. - Nataša Vezmar, hrvatska tekvondašica

Novembar/Studeni – Decembar/Prosinac

7. 11. - Mark Philippoussis, australski tenisač
17. 11. - Diane Neal, glumica
19. 11. - Jack Dorsey, suosnivač Twitter-a
19. 11. - Aleksa Jelić, pevač, umetnik
20. 11. - Nebojša Stefanović, srpski političar
28. 11. - Gordan Kožulj, plivač
29. 11. - Anna Faris, glumica
1. 12. - Matthew Shepard, žrtva homofobičnog zločina († 1998)
3. 12. - Semir Devoli, bosanskohercegovački nogometaš
4. 12. - Škabo, srpski reper
8. 12. - Dominic Monaghan, glumac
20. 12. - Hamdija Lipovača, bosanskohercegovački političar
22. 12. - Jovana Tipšin, pevačica
25. 12. - Armin van Buuren, DJ, muzički producent
25. 12. - Marija Miholjek, TV voditeljica

Kroz godinu

Dimitrije Banjac, glumac, komičar
Nikola Škorić, glumac, komičar

Remove ads

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1976.

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

1. 1. - Milan Gavrilović, predratni političar, diplomata (* 1882)
8. 1. - Zhou Enlai, premijer NR Kine (* 1898)
12. 1. - Agatha Christie, engleska književnica (* 1890.)
13. 1. - Margaret Leighton, glumica (* 1922)
14. 1. - Viki Glovacki, pjevač, redatelj i glumac (* 1919)
18. 1. - Smiljan Franjo Čekada, nadbiskup vrhbosanski (* 1902)
19. 1. - Hidetsugu Yagi, elektro-inženjer, patentirao TV-antenu (* 1886)
23. 1. - Paul Robeson, pevač, glumac, aktivista (* 1898)
1. 2. - Werner Heisenberg, fizičar, nobelovac (* 1901)
4. 2. - Blažo Jovanović, učesnik NOB, bivši predsednik vlade NR Crne Gore, narodni heroj (* 1907)
9. 2. - Ladislav Kralj, slikar, graver (* 1891)
11. 2. - Lee J. Cobb, glumac (* 1911)
12. 2. - Sal Mineo, američki glumac (* 1939)
14. 2. - Vera Šnajder, matematičarka (* 1904)
22. 2. - Florence Ballard, pevačica (* 1943)
23. 2. - L. S. Lowry, slikar (* 1887)
4. 3. - Walter Schottky, nemački fizičar (* 1886)
5. 3. - Charles Lederer, filmski scenarista (* 1906)
10. 3. - Velimir Deželić mlađi, književnik, kazališni pisac... (* 1888)
14. 3. - Busby Berkeley, filmski režiser, koreograf (* 1895)
17. 3. - Luchino Visconti, filmski, pozorišni, operski režiser (* 1906)
19. 3. - Ivo Tijardović, hrvatski skladatelj, literat i slikar (* 1895.)
24. 3. - Bernard Montgomery, britanski feldmaršal (* 1887.)
25. 3. - Josef Albers, umetnik i edukator (* 1888)
31. 3. - Paul Strand, američki fotograf (* 1890)

April/Travanj – Jun/Lipanj

1. 4. - Max Ernst, umetnik Dade i nadrealizma (* 1891)
4. 4. - Harry Nyquist, pionir teorije informacija (* 1889)
5. 4. - Howard Hughes, poslovni tajkun, konstruktor aviona (* 1905)
7. 4. - Mirko Fiket, narodni heroj (* 1899)
12. 4. - Paul Ford, glumac (* 1901)
15. 4. - Juraj Šutej, hrvatski političar (* 1889)
9. 5. - Ulrike Meinhof, suosnivačica "Crvenih brigada" (* 1934)
11. 5. - Alvar Aalto, arhitekta (* 1898)
19. 5. - Borivoje Stevanović, slikar (* 1879)
26. 5. - Martin Heidegger, njemački filozof (* 1889.)
30. 5. - Miroslav Feldman, hrvatski književnik (* 1899.)
6. 6. - J. Paul Getty, milijarder, kolekcionar umetnosti (* 1892)
11. 6. - Sreten Žujović, učesnik NOB, društveno-politički radnik (* 1899)
23. 6. - Imogen Cunningham, fotografkinja (* 1883)

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

1. 7. - Anneliese Michel, žrtva egzorcizma (* 1952)
4. 7. - Yonatan Netanyahu, komandant izraelskih komandosa (* 1946)
4. 7. - Grga Zlatoper, novinar, voditelj "Glasa Amerike" (* 1910)
6. 7. - Zhu De, visoki funkcioner partije, države i vojske NR Kine (* 1886)
7. 7. - Ljubo Vučković, bivši načelnik Generalštaba JNA, narodni heroj (* 1915)
14. 7. - Joachim Peiper, oficir SS (* 1915)
22. 7. - Mortimer Wheeler, arheolog (* 1890)
2. 8. - Fritz Lang, filmski režiser, scenarista (* 1890)
3. 8. - Vladimir Vranić, hrvatski matematičar (* 1896)
3. 8. - Valerij Sabljin, sovjetski pobunjeni oficir (* 1939)
4. 8. - Enrique Angelelli, argentinski biskup (* 1923)
12. 8. - Vladimir Velmar-Janković, književnik, političar u Nedićevoj vladi (* 1895)
18. 8. - Enver Čolaković, bosanski književnik i prevodilac (* 1913)
22. 8. - Juscelino Kubitschek, bivši predsednik Brazila (* 1902)
28. 8. - Anissa Jones, glumica (* 1958)
9. 9. - Mao Zedong, predsednik CK KP Kine (* 1893)
10. 9. - Dalton Trumbo, filmski scenarista, jedan od Holivudske desetorice (* 1905)
14. 9. - Pavle Karađorđević, bivši regent Jugoslavije (* 1893)
21. 9. - Orlando Letelier, bivši čileanski diplomata (* 1932)
24. 9. - Ivo Purišić, admiral (* 1920)
26. 9. - Lavoslav Ružička, kemičar, nobelovac (* 1887.)

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

3. 10. - Ivica Matić, filmski redatelj (* 1948)
10. 10. - Silvana Armenulić, narodna pevačica (* 1939)
10. 10. - Mirjana Bajraktarević, pevačica (* 1951)
10. 10. - Miodrag Rade Jašarević, violinista (* 1916)
18. 10. - Slava Ogrizović, učesnica NOB, književnica (* 1907)
20. 10. - Slavko Vorkapić, srpsko-američki režiser (* 1894)
23. 10. - Valerijan Stefanović, episkop šumadijski (* 1908)
24. 10. - Georgije Ostrogorski, istoričar, vizantolog (* 1902)
25. 10. - Raymond Queneau, književnik (* 1903)
28. 10. - Máire Drumm, severnoirska političarka (* 1919)
11. 11. - Alexander Calder, američki skulptor (* 1898)
12. 11. - Mihail Gurevič, sukonstruktor aviona MiG (* 1893)
15. 11. - Milivoje Živanović, glumac (* 1900)
15. 11. - Jean Gabin, glumac (* 1904)
18. 11. - Man Ray, slikar, fotograf (* 1890)
20. 11. - Trofim Lisenko, staljinistički biolog (* 1898)
23. 11. - André Malraux, književnik, teoretičar umetnosti, bivši ministar kulture (* 1901)
28. 11. - Rosalind Russell, glumica (* 1907)
28. 11. - Albert Caquot, građevinski inženjer (* 1881)
3. 12. - Marko Fotez, reditelj, teatrolog, književnik (* 1915)
4. 12. - Benjamin Britten, engleski skladatelj (* 1913)
12. 12. - Vinko Žganec, hrvatski melograf, muzikolog (* 1890.)
12. 12. - Miodrag Purković, istoričar (* 1907)
19. 12. - Ignacije Bulimbašić, hrvatski zrakoplovac (* 1886.)
20. 12. - Richard J. Daley, gradonačelnik Čikaga (* 1902)
22. 12. - Slobodan Đurić, glumac i reditelj (* 1944)
23. 12. - Duarte Nuno de Bragança, glava portugalske kraljevske kuće (* 1907)
28. 12. - Zoran Mišić, književnik i kritičar (* 1921)

Kroz godinu

Mihailo Janković, arhitekta (* 1911)
Blagoje Jocić, bivši vlasnik resavskih rudnika (* 1900)
Milan Gavrilović, političar i diplomata u Kraljevini Jugoslaviji (* 1882)
Miladin Zarić, učitelj, spasitelj Starog savskog mosta u Bg. (* 1889)

Remove ads

Nobelova nagrada za 1976. godinu

Fizika: Burton Richter i Samuel Chao Chung Ting (pionirski rad na otkriću teške elementarne čestice nove vrste)
Kemija: William Lipscomb (proučavanje strukture borana što je rasvetlilo probleme hemijske veze)
Fiziologija i medicina: Baruch S. Blumberg i Daniel Carletan Gajdusek (otkrića u vezi novih mehanizama za poreklo i širenje infektivnih bolesti, hepatitis B odn. kuru)
Književnost: Saul Bellow (ljudsko razumevanje i suptilna analiza savremene kulture koji su kombinovani u njegovom delu)
Mir: Betty Williams i Mairead Corrigan (osnivačice Severnoirskog mirovnog pokreta)
Ekonomija: Milton Friedman (dostignuća na polju analize potrošnje, monetarne istorije i teorije i za njegovu demonstraciju složenosti politike stabilizacije)

Remove ads

Reference

Loading content...

Vanjske veze

Loading content...

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads