Banović Strahinja (film)

Banović Strahinja je jugoslovensko-zapadnonemački igrani film iz 1981. godine u režiji Vatroslava Mimice. Po žanru je mešavina drame, avanturističkog i istorijskog filma, a scenario, koji je Mimica napisao zajedno sa Aleksandrom Petrovićem se temelji na tradicionalnoj srpskoj epskoj pesmi o Banović Strahinji. Radnja je smeštena u 1388. godinu, u predvečerje Kosovskog boja kada južne granice srednjovekovne Srbije napadaju osmanski pljačkaši. Naslovni protagonist, koga tumači italijanski glumac Franko Nero, je srpski velikaš kome je jedna takva banda na čelu sa Kesedži Alijom (koga glumi Dragan Nikolić napala zamak i otela ženu (koju glumi Sanja Vejnović) te on kreće u potragu u tešku i naizgled potragu da je izbavi iz harema. Banović Strahinja je sniman na lokacijama u Hrvatskoj, a pažnju kritike je izazvao ne zbog za jugoslovensku kinematografiju retkom smeštanju radnje u srednji vek, nego i zbog scenarija koji je koristio motive iz klasičnog vesterna Tragači. Publici je, međutim, ostao u sećanju po scenama eksplicitnog nasilja, uključujući i jednu koja sadrži nabijanje na kolac.

Za ostale upotrebe, v. Banović Strahinja.

Banović Strahinja Der Falke
Žanr	istorijski, drama
Režija	Vatroslav Mimica
Producent	Sulejman Kapić Dragoljub Panović Milan Šamec Rudolf Kalmovic
Scenario	Aleksandar Petrović Vatroslav Mimica
Uloge	Franko Nero Dragan Nikolić Sanja Vejnović Rade Šerbedžija Kole Angelovski Gert Frebe Stole Aranđelović Neda Spasojević Janez Vrhovec Radoš Bajić
Muzika	Alfi Kabiljo
Fotografija	Branko Ivatović
Montaža	Vesna Kreber Ute Albreht
Studio	Jadran film Avala film Zvezda film Neue-Tele contact
Datum(i) premijere	7. jula 1981 (1981-07-07) (Pula)
Trajanje	105 min. (jugoslovenska verzija) 102 min. zapadnonemačka verzija)
Zemlja	SFR Jugoslavija  Zapadna Njemačka
Jezik	srpskohrvatski

Radnja

Jesen 1388. godina uoči Kosovskog boja. Uz južnu granicu Srpskoga carstva lunjaju bande pljačkaša. Dok se Banović Strahinja, mladi plemić s granice, nalazi u lovu, njegovu kulu napada odmetnik Kesedži Alija. Ljude poubija, a njegovu mladu i lepu ženu Anđu, odvodi sa sobom u močvare. Strahinja traži pomoć od tasta, velmože i moćnika Jug Bogdana, ali ne nalazi razumevanje. Za Anđinog oca i braću ona je turska naložnica i za njih više ne postoji. Ali Strahinjina ljubav je jača od razuma i on odlazi u močvare da spasi Anđu. U međuvremenu Alija, očaran Anđinom lepotom, odustaje od toga da je uzme silom, već pokušava ljubavlju i pažnjom da osvoji njenu ljubav. Ona ga dugo sa prezirom odbija, ali mu se na kraju, u jednom trenutku straha i očaja, podaje. Strahinja savladava sve prepreke koje mu se postavljaju, pronalazi odmetnički logor i u surovom i divljem okršaju ubija Aliju i odvodi Anđu natrag u razoreni dom. Kada Strahinja umoran usne, Anđa, obuzeta kajanjem i grižom savesti, uzima konja i odlazi ocu da primi kaznu koja je očekuje – kopanje očiju...^[1]

Uloge

Glumac	Uloga
Glavne uloge
Franko Nero	Banović Strahinja
Dragan Nikolić	Alija
Sanja Vejnović	Anđa
Rade Šerbedžija	Abdulah
Kole Angelovski	Timotije
Gert Frebe	Jug Bogdan
Ostale uloge
Stole Aranđelović	Pop Gradislav
Radoš Bajić	Boško Jugović
Mirko Boman	Turčin s majmunom
Mirjana Kauzlarić	Robinja
Zlatko Madunić	Georgijus
Božidar Pavićević	Goli sin
Neda Spasojević	Luda Mara
Petra Peters	Stana
Janez Vrhovec	Vladika
Marijan Habazin	Turčin - član Alijine bande
Edo Peročević	Turčin - član Alijine bande
Dragan Milivojević	Turčin kojem Alija odsjeca glavu
Katina Ivanova	Gospođa na dvoru Jug Bogdana
Džemail Makšut	Monah
Glasovi
Miodrag Radovanović	Banović Strahinja
Petar Banićević	Jug Bogdan
Danica Maksimović	Anđa

Zanimljivosti

Glas Banović Strahinje je Franku Neru u filmu pozajmio Miodrag Radovanović, Jug Bogdanu Petar Banićević, a Anđi Danica Maksimović. Na filmskom festivalu u Puli 1981. Dragan Nikolić je dobio Zlatnu arenu za najbolju ulogu, a Alfi Kabiljo Zlatnu arenu za najbolju filmsku muziku. U prvoj postvaci glavnih uloga Banović Strahinju je trebalo da glumi Dragan Nikolić, Anđu Danica Maksimović, a Aliju Bekim Fehmiju.