Motel

Motel (američka kovanica od riječi motor + hotel^[1]) je zapravo isto što i hotel, dakle objekt za smještaj gostiju.

Motel
Motel Avus u Berlinu Motel Avus u Berlinu

Jedina bitna razlika između ta dva objekta je da su se hoteli gradili pored željezničkih stanica po centrima gradova, a moteli pored puteva i autoputeva na prilazima gradu, ili između dvaju udaljenih gradova na potpunoj osami uz put.^[2]

Historija i karakteristike

Motel je nova riječ, iskovana u Sjedinjenim Američkim Državama 1925.^[1], usko vezana uz masovnu upotrebu automobila, koja je u Americi započela nakon Prvog svjetskog rata.

Izvorno moteli su bili namijenjeni osobama koje putuju automobilom, sa osiguranim parkirnim mjestom.^[2] Tad su građeni kao niz odvojenih soba uz parkiralište, u kojima je upravljao (i često radio) njihov vlasnik.^[2] Kad su automobili postali glavno prijevozno sredstvo 1950-ih u Sjedinjenim Američkim Državama, a nakon tog od 1960-ih i po Evropi i Japanu, počeo je pravi bum izgradnje motela, koji su se gradili što je moguće bliže međudržavnim autoputevima. Vremenom kako se njihov posao širio - dobar dio tog posla, preuzele su velike korporacije, i postavile svoju organizacijsku strukturu, pa su se od 1960-ih počeli pojavljivati lanci motela, koje su te korporacije obično nudile kao franšizu lokalnim investitorima. Istovremeno se izmjenila i njihova arhitektura, postali su bitno veći i nudili veći standard usluge.^[2]

Većina današnjih motela pruža svojim gostima daleko neformalniju i opušteniju atmosferu, u odnosu na hotele, tako se između ostalog - očekuje da gost sam odnese svoju prtljagu u svoju sobu, a i gomila usluga koju hoteli nude svojim gostima - po motelima ne postoji.^[2] Današnji moteli pružaju svojim gostima relativno solidan komfor, sa televizijom po sobama i restoranom. Neki od motelskih lanaca - nude čak i izvjesnu količinu luksuza, jer imaju bazene, igrališta i kojekakve druge sadržaje, pa ne služe više samo kao usputna svratišta za jednu noć, već se po njima gosti zadržavaju na dulje vrijeme, a često su i mjesta u kojima se organiziraju kojekakvi masovni skupovi poput kongresa i konvencija.^[2]

Prvi moteli na tlu ondašnje Jugoslavije počeli su se graditi 1960-ih duž autoputa "Bratstvo i jedinstvo" i to između Zagreba i Beograda (dobar dio njih radi i danas) a onda i izvan tog pojasa kako je autoput odmicao prema jugu. Nakon tog građeni su moteli i duž Jadranske magistrale, pa onda posvuda.