Rimovani rječnik

Rimovani rječnik, rječnik u rimama ili rimovana knjiga (pojednostavljeni kineski: ; tradicionalni kineski: ; pinyin: yùnshū) je drevni oblik kineskog rječnika koji navodi slova prema tonovima i rimama umjesto radikalima.

Ovo je članak o vrsti rječnika karakterističnom za drevnu Kinu. Za zapadne tekstove koji služe za pomoć pjesnicima v. rimarij.

Stranica Shiyun Hebi (詩韻合璧), rimovanog rječnika iz doba dinastije Qing

Najvažnija tradicija rimovanih rječnika je započela sa knjigom Qieyun (601), kojom se nastojalo pomiriti književne tradicije i pjesničku praksu sjeverne i južne Kine. To je djelo postalo izuzetno popularno u doba dinastije Tang, te prošlo kroz niz revizija i ekspanzija, od kojih je najpoznatiji Guangyun (1007–1008).

Ovi rječnici također bilježe izgovor slova metodom fǎnqiè, odnosno korištenjem para slova kako bi ukazali na početak i kraj sloga. Nasuprot tome su kasnije tablice rima mnogo preciznije i sistematičnije u bilježenju zvukova tako što ih tabuliraju u odnosu na početke slogova, grupe rima, tonove i druge karakteristike. Fonološki sistem koji se razvio temeljem ovih knjiga, odnosno tumačen preko tablica rima, je poznat kao srednjokineski i predstavljao je najranije nastojanje da se obnove zvukovi ranijih oblika kineskog. On sadrži većinu karakteristika modernih varijanti kineskog, kao i neke koji se više ne koriste. Također je zajedno s drugim dokazima korišten kako bi se rekonstruirao starokineski (1. milenijum pne.).

Vanjske veze

Wikiizvor

Kineski Wikiizvor ima originalni tekst vezan uz ovaj članak:

Pingshuiyun

• Knjige skanirane kao dio Chinese Text Projecta:
  • Songben Guangyun, with dictionary lookup
  • Jiyun
  • Qièyùn kǎo, by Chén Lǐ 陳澧 (1842)
• Qieyun fragments found at Dunhuang by Paul Pelliot, now in the Bibliothèque nationale de France:
  • Pelliot chinois 2019 (IDP link^{[mrtav link]}): prefaces of the Qieyun and Tangyun
  • Pelliot chinois 2017 (IDP link^{[mrtav link]}): part of the preface, rhyme index and start of the first rhyme group (東 dōng)
  • Pelliot chinois 3799 (IDP link^{[mrtav link]}): fragment of volume 5 showing the 怗 tiē, 緝 qì and 藥 yào rhyme groups
• Qieyun fragments brought from Dunhuang by Aurel Stein, now in the British Library (only S.5980 has been scanned):
  • Or.8210/S.2071^{[mrtav link]}: substantial portion of the level, rising and entering tones.
  • Or.8210/S.2055^{[mrtav link]}: preface (dated 677) and first 9 rhymes of the level tone, with somewhat fuller entries than S.2071.
  • smaller fragments: Or.8210/S.2683^{[mrtav link]}, Or.8210/S.6176^{[mrtav link]}, Or.8210/S.5980^{[mrtav link]}, Or.8210/S.6156^{[mrtav link]}, Or.8210/S.6012^{[mrtav link]}, Or.8210/S.6013^{[mrtav link]}, Or.8210/S.6187^{[mrtav link]}.
• Qieyun fragments from Turfan, Tuyoq and Kucha, now in the Berlin-Brandenburg Academy of Sciences and Humanities (on the IDP search page Arhivirano 2012-07-16 na Wayback Machine-u, select "Short Title" and choose "Qie yun or Rhyme dictionary"; see Takata (2004) for discussion):
  • Ch 79^{[mrtav link]}, Ch 323^{[mrtav link]}, Ch 343^{[mrtav link]}, Ch 1246^{[mrtav link]}, Ch 1577^{[mrtav link]}, Ch 1991^{[mrtav link]}, Ch 2094, Ch 2917^{[mrtav link]}, Ch 3605^{[mrtav link]}: manuscript fragments
  • Ch 1072^{[mrtav link]}, Ch 1106^{[mrtav link]}, Ch 1150^{[mrtav link]}, Ch 2437^{[mrtav link]}, Ch 3533^{[mrtav link]}, Ch 3715^{[mrtav link]}, Ch 5555^{[mrtav link]}: fragments of a block print edition
  • Ch 1538^{[mrtav link]}: fragment from an enlarged edition used by Uighurs