Rotkvarija

Rotkvarija (Žitni Trg, Jovanovski kraj) je jedan od najstarijih delova grada Novog Sada. Nalazi se zapadno od užeg gradskog centra (Starog Grada) i danas se svrstava u širi centar Novog Sada.

Rotkvarija - Žitni Trg
Rotkvarija - Bulevar Kralja Petra
Grad	Novi Sad
Opština	gic
Površina	0,86 km²
Stanovništvo	17.007
Gustina	18.274,4
Rotkvarija - Žitni Trg Rotkvarija - Žitni Trg (Novog Sada)

Položaj naselja

Lokacija

Zapadnu granicu čini Bulevar Oslobođenja; južnu granicu čini Jevrejska ulica; dok istočnu granicu čine ulice Šafarikova, Jovana Subotića i Kisačka. Severna granica je Bulevar Jaše Tomića.

Rotkvarija - Bulevar oslobođenja

Susedne gradske četvrti su: Banatić (na severozapadu), Sajmište (na zapadu), Stari Grad (na jugoistoku) i Salajka (na istoku).

U administrativnom smislu, Rotkvarija pripada mesnoj zajednici Žitni trg.

Ime i istorija naselja

Ovaj prostor se u prošlosti zvanično nazivao Jovanovski kraj. Podrugljiv naziv "Rotkvarija" dali su Salajčani i Podbarci, po rotkvi, tada potcenjenom povrću, jer, navodno, stanovnici ovoga kraja nisu gajili ništa drugo do rotkve. Napredne baštovane Jovanovskog kraja susedi su nazvali "rotkvarima". Drugi naziv naselja, "Žitni Trg", nastao je od žitne pijace koja se nalazila na današnjem Žitnom trgu.

Do 1921. godine, ovde se nalazila pravoslavna Svetojovanovska crkva, kao i Svetojovanovsko groblje. Po jednom zapisu, crkva je sazidana početkom 1700. god. u barok-stilu, a to je bila verovatno i najstarija crkva u Petrovaradinskom Šancu (Novom Sadu). U buni 1848/49, crkva je izgorela, a obnovljena je 1853. godine, da bi 1921. bila porušena.

U 19. veku, na ovom području su se naseljavali baštovani, ratari i stočari, koji su se delili od svojih porodica na Salajci i Podbari i osamostaljivali se u novopodignutim kućama. Baštovane (bostandžije) su privlačili veliki placevi, koji su im omogućavali da urede prostrane bašte za gajenje povrća.

Stanovništvo

Prema podacima preduzeća JKP Informatika Novi Sad, na području Rotkvarije živi 17.007 stanovnika (2010. godina), od čega u MZ "Žitni trg" 11.429 i u MZ "Sava Kovačević" 5.578.

Karakteristike naselja

Oko Bulevara Oslobođenja nalaze se stambene zgrade izgrađene 50-tih, 60-tih i 70-tih godina 20. veka, a u okolini ovih zgrada ima i dosta zelenih površina. U južnom delu naselja (MZ "Žitni trg"), do Jevrejske ulice i Futoške pijace, više su zastupljene prizemne porodične kuće, iako se ovde, od 2000. godine, grade nove višespratne zgrade na placevima nekadašnjih kuća. U ulicama Kraljevića Marka i Pap Pavla se nalaze stare kuće iz 18. veka, koje su pod zaštitom države.

Značajnije ulice

Pored graničnih ulica ovog dela grada, važnije ulice na Rotkvariji su: Vuka Karadžića, Pap Pavla, Slovačka, Kraljevića Marka, Bulevar Kralja Petra I, Save Kovačevića i Žitni Trg.

Kultura i obrazovanje

Na Rotkvariji se nalazi Novosadsko pozorište, Omladinski centar CK13 (Crna kuća), kao i dve osnovne škole: OŠ "Ivo Lola Ribar" i OŠ "Kosta Trifković".

Privreda, zdravstvo i javne ustanove

Među privrednim delatnostima, izdvaja se poznata novosadska Futoška pijaca, kao i poslovne zgrade duž Bulevara oslobođenja, uključujući zgradu novinsko-izdavačke kuće "Dnevnik" i zgradu Naftne industrije Srbije. Na Rotkvariji se takođe nalazi sedište Policijske uprave Novi Sad, Centar za socijalni rad, kao i dom zdravlja "Jovan Jovanović Zmaj" u ulici Zmaj Ognjena Vuka, koji je jedan od opremljenijih domova zdravlja u gradu.

Verski objekti

U ovom delu grada nalaze se četiri verska objekta: Molitveni dom Nazarenske hrišćanske zajednice (službe se održavaju na srpskom jeziku), Evangelistička metodistička crkva (službe se održavaju na srpskom jeziku), Slovačka Evangelistička crkva (službe se održavaju na slovačkom i povremeno na srpskom jeziku) i Reformatska-Kalvinska crkva (službe se održavaju na mađarskom jeziku).

• 
  Molitveni dom Nazarenske hrišćanske zajednice
• 
  Evangelistička metodistička crkva
• 
  Slovačka evangelistička crkva

Literatura

• Bogdan T. Stanojev, Rotkvarija, Enciklopedija Novog Sada, knjiga 24, Novi Sad, 2004.
• Jovan Mirosavljević, Brevijar ulica Novog Sada 1745-2001, Novi Sad, 2002.
• Jovan Mirosavljević, Novi Sad - atlas ulica, Novi Sad, 1998.
• Milorad Grujić, Vodič kroz Novi Sad i okolinu, Novi Sad, 2004.
• Zoran Rapajić, Novi Sad bez tajni, Beograd, 2002.

Povezano

• Gradske četvrti Novog Sada

Vanjske veze

Rotkvarija na Wikimedijinoj ostavi

• Detaljna mapa Novog Sada i Rotkvarije
• Detaljna mapa Novog Sada i Rotkvarije Arhivirano 2009-12-31 na Wayback Machine-u

• 
  Bulevar Kralja Petra
• 
  Ulica Kraljevića Marka
• 
  Žitni trg
• 
  Omladinski centar CK13 (Crna kuća)