San razuma stvara čudovišta

San razuma stvara čudovišta (šp. El sueño de la razón produce monstruos, en. The Sleep of Reason Produces Monsters), bakropis španskog slikara i grafičara Francisca Goye.

San razuma stvara čudovišta

Francisco Goya, oko 1799.

bakropis , 21.5 × 15 cm

Metropolitan Museum of Art, New York

Historija i interpretacija

Djelo je kreirano između 1797. i 1799.,^[1] kao 43. od 80. bakropisa koji su činili satiričnu zbirku Los caprichos ("Hirovi").^[2] Goya je sebe zamišljao uspavanog na stolu među priborom za crtanje, a njegov je razum otupio od sna, što je oslobodilo čudovišta koji su se razmilili u mrak. U djelu su vidljive sove kao simbol ludosti i šišmiši koji simboliziraju neukost. Umjetnikova noćna mora reflektira njegov pogled na špansko društvo onog doba, po njegovom viđenju neobrazovano, korumpirano i zrelo za ismijavanje kako je i prikazan u zbirci Caprichos.^[3]

Cijeli natpis ispod bakropisa br. 43 navodi: "Fantazija napuštena od razuma proizvodi nemoguća čudovišta: spojena s razumom, ona je majka umjetnosti i izvor njenih čuda."^[4]

Studije za bakropis

• 
  1797.
• 
  1797.