Sveti Kuzma i Damjan

Sveti Kozma i Damjan (grčki: ) († oko 287. g.) bili su ranokršćanski mučenici rođeni u Arabiji, koji su se bavili liječništvom u Egeji (današnji grad Ayas u Turskoj), a zatim u rimskoj provinciji Siriji.^[1] Za svoje usluge nisu primali plaću, zbog čega im je nadimak bio anargyroi (bez srebra); ovime su mnoge prisvojili na prelazak na kršćansku vjeru.^[1]

Sveti Kuzma i Damjan
Mučenici
Rođen/a	3. vijek, Arabija
Umro/la	cca. 287., Aegea, Rimska provincija Sirija
Štuje se u	Rimokatolička crkva pravoslavne crkve Drevnoistočne crkve Katoličke crkve istočnog obreda
Glavno svetište	Samostan klarisa ui Madridu, Bazilika sv. Kuzme i Damjana u Bitontou, Bari, Italija
Kalendar svetaca	26. septembar 27. septembar (Tradicionalni rimokatolici)
Atributi	prikazivani kao blizanci, odrezane glave ili s medicinskim amblemima

Blagdan sv. Kuzme i Damjana slavi se prema katoličkom kalendaru 26. rujna.

Životi

Kuzma i Damjan čudesno transplantiraju crnu nogu Etiopljanina na tijelo bijelog pacijenta.

Tijekom proganjanja kršćana za vrijeme cara Dioklecijana, Kuzma i Damjan bili su uhićeni naredbom prefekta rimske provincije Kilikije zvanog Lizija, koji je naredio mučenje radi kako bi ih natjerao da se odreknu kršćanstva. Prema legendi, ostali su vjerni svojoj religiji izdržavši vješanje na križu i kamenovanje. Konačno su pogubljeni odrubljivanjem glave. Mučeništvo su s njima podijelila i njihova mlađa braća Antim, Leontije i Eprepije.

Njihovo najpoznatije čudo bilo je presađivanje noge nedavno umrloga Etiopljanina pacijentu bijelcu, što je česta tema u mnogim slikama i iluminacijama.

Štovanje

Sveti Kozma i Damjan smatraju se zaštitnicima liječnika i kirurga, a ponekad se u umjetnosti prikazuju sa medicinskim simbolima i amblemima. Spominju se u katoličkoj liturgiji, i to u litaniji svetaca.^[2]

Osim u Katoličkoj crkvi, štuju se i u pravoslavlju, te u Anglikanskoj crkvi.

Srpska pravoslavna crkva slavi ih 1. jula po crkvenom, a 14. jula po gregorijanskom kalendaru.