ඇපලෝ 13
From Wikipedia, the free encyclopedia
ඇපලෝ 13 (අප්රේල් 11-17, 1970) යනු ඇපලෝ වැඩසටහනේ මිනිසුන් සහිත හත්වන මෙහෙයුම වන අතර සඳ මතට ගොඩ බැස්සවීමට සිටි තුන්වැන්නයි. යානය 1970 අප්රේල් 11 වන දින කෙනඩි අභ්යවකාශ මධ්යස්ථානයෙන් දියත් කරන ලද නමුත්, මෙහෙයුම ආරම්භයෙන් දින දෙකකට පසු එහි විදුලි සහ ජීව ආධාරක පද්ධතිය අක්රිය කරමින්, සේවා මොඩියුලයේ (SM) ඔක්සිජන් ටැංකියක් පුපුරා යාමෙන් පසු සදට ගොඩබෑම අත්හරින ලදී. ඒ වෙනුවට චන්ද්ර මොඩියුලයේ (LM) උපස්ථ පද්ධතිවල සහාය ඇතිව චක්ර චන්ද්ර පථයක සඳ වටා ගොස් අප්රේල් 17 වන දින ආරක්ෂිතව පෘථිවියට ආපසු පැමිණියේය. ජිම් ලවෙල් මෙහෙයුමට අණ දුන් අතර, ජැක් ස්විගර්ට් විධාන මොඩියුල නියමුවා (CM) සහ ෆ්රෙඩ් හයිස් චන්ද්ර මොඩියුල (LM) නියමුවා විය. කෙන් මැටිංලි රුබෙල්ලා රෝගයට නිරාවරණය වීමෙන් පසුව. කෙන් මැටිංලි වෙනුවට ස්විගර්ට් කණ්ඩායමට එකතු කරන ලදී.
මෙහෙයුම් වර්ගය | මිනිසුන් සහිත සඳ ගොඩබෑමේ උත්සාහයක් (H) |
---|---|
මෙහෙයවන ලද්දේ | නාසා |
COSPAR ID |
|
SATCAT no. | 4371[1] |
මෙහෙයුමේ කාලසීමාව | දින 5, පැය 22, මිනිත්තු 54, තප්පර 41[2] |
අභ්යවකාශ යානා ගුණාංග | |
අභ්යවකාශ යානය |
|
නිෂ්පාදක |
|
දියත් කිරීමේදී ස්කන්ධය | 44,069 kg (CSM: 28,881 kg;[3] LM: 15,188 kg)[4] |
ගොඩබෑමේදී ස්කන්ධය | 5,050 කිලෝග්රෑම් (11,133 lb)[5] |
කාර්ය මණ්ඩලය | |
කාර්ය මණ්ඩලයේ ප්රමාණය | 3 |
සාමාජිකයින් |
|
ඇමතුම් සංඥාව |
|
මෙහෙයුමේ ආරම්භය | |
දියත් කිරීමේ දිනය | අප්රේල් 11, 1970, 19:13:00 (අප්රේල් 11, 1970, 19:13:00) UTC[6] |
රොකට් | Saturn V SA-508 |
දියත් කරන ස්ථානය | Kennedy LC-39A |
මෙහෙයුමේ අවසානය | |
Recovered by | USS Iwo Jima |
ගොඩබෑමේ දිනය | April 17, 1970, 18:07:41 (1970-04-17UTC18:07:42Z) UTC |
ගොඩබෑමේ ස්ථානය | දකුණු පැසිෆික් සාගරය 21°38′24″S 165°21′42″W |
සඳ අසළින් පියාසර කිරීම (සඳ මත ගොඩබෑම අවලංගු කර කක්ෂයේම රැදී සිටියහ.) | |
සමීපතම ප්රවේශය | අප්රේල් 15, 1970, 00:21:00 UTC |
දුර | 254 කිලෝමීටරs (137 nmi) |
Docking with LM | |
Docking date | අප්රේල් 11, 1970, 22:32:08 UTC |
Undocking date | අප්රේල් 17, 1970, 16:43:00 UTC |
ජේම්ස් A. ලවෙල්, ජැක් ස්විගර්ට්, ෆ්රෙඩ් හයිස් |
ඔක්සිජන් ටැංකියක සාමාන්ය කැළඹීමක් එහි ඇතුළත හානි වූ වයර් අවුළුවා, පිපිරීමක් ඇති කරමින් සේවා මොඩියුලයේ ඔක්සිජන් ටැංකි දෙකේම අන්තර්ගතය අභ්යවකාශයට මුදා හරින ලදී.[note 1] ඔක්සිජන් නොමැතිව, හුස්ම ගැනීමට සහ විදුලි බලය ජනනය කිරීමට අවශ්ය, සේවා මොඩියුලයේ ප්රචාලන සහ ජීවිත ආධාරක පද්ධති ක්රියා කළ නොහැකි විය. නැවත ඇතුල්වීම සඳහා එහි ඉතිරි සම්පත් සංරක්ෂණය කිරීම සඳහා විධාන මොඩියුලයේ පද්ධති වසා දැමීමට සිදු වූ අතර, ජීවිතාරක්ෂක බෝට්ටුවක් ලෙස චන්ද්ර මොඩියුලයට මාරු කිරීමට කණ්ඩායමට බල කෙරුනි. චන්ද්ර ගොඩබෑම අවලංගු වීමත් සමඟ, කණ්ඩායම පණපිටින් ගෙදර ගෙන ඒමට මෙහෙයුම් පාලකයෝ කටයුතු කළහ.
LM නිර්මාණය කර ඇත්තේ දින දෙකක් සඳහා චන්ද්ර පෘෂ්ඨයේ මිනිසුන් දෙදෙනෙකුට සහය දැක්වීමට වුවද, හූස්ටන්හි මෙහෙයුම් පාලක මැදිරිය නව ක්රියා පටිපාටි වැඩිදියුණු කරන ලද අතර එමඟින් මිනිසුන් තිදෙනෙකුට දින හතරක් සඳහා සහාය විය හැකිය. සීමිත බලය, සිසිල් සහ තෙත් කුටියක් සහ පානීය ජල හිඟයක් හේතුවෙන් කාර්ය මණ්ඩලය දැඩි දුෂ්කරතාවන්ට මුහුණ දුන්හ. LM හි වැඩ කිරීමට කාබන් ඩයොක්සයිඩ් ස්ක්රබර් පද්ධතිය සඳහා CMගේ කාට්රිජ් අනුවර්තනය කිරීමේ තීරණාත්මක අවශ්යතාවයක් විය; කාර්ය මණ්ඩලය සහ මෙහෙයුම් පාලකයන් විසඳුමක් සොයා ගැනීමට සමත් විය. ගගනගාමීන්ගේ තත්ත්වය ඇපලෝ වැඩසටහන කෙරෙහි මහජන උනන්දුව අලුත් කළේය; දකුනු පැසිෆික් සාගරයේ ගොඩබෑම මිලියන ගනනක් ජනයා රූපවාහිනියෙන් නැරඹූහ.