SSDF

Jabhadda Badbaadinta Dimuqraadiyadda Soomaaliyeed (SSDF) waxay ahayd urur siyaasadeed iyo mid ciidan hubeysan oo laga aasaasay Soomaaliya 1978, si looga hortago xukunkii milatari ee Siyaad Barre. SSDF waxay ahayd jabhaddii ugu horreysay ee si hubeysan uga hortimaadda nidaamkaas, iyadoo saldhig xooggan ku lahayd beesha Majeerteen.

Taariikh

Sanadkii 1969 ayaa la dilay madaxweynihii hore ee Soomaaliya Cabdirashiid Cali Sharmaarke, waxaana xigay Afgambigii Soomaaliya ee 1969 oo uu hormuud ka ahaa Siyaad Barre. Waxaa xabsiga la dhigay siyaasiyiin badan oo uu ka mid ahaa Abdullaahi Yuusuf Axmed.

Kadib guuldarradii Soomaaliya ka soo gaartay Dagaalkii Ogaadeenya sanadkii 1978, waxaa dhacay Afgambigii fashilmay ee 1978 oo uu hogaaminayay Col. Abdullaahi Yuusuf, waxaana uu markii dambe baxsaday isagoo aasaasay SSDF gudaha Itoobiya.

Taageeradii Itoobiya

SSDF waxay si buuxda u heshay taageero ciidan iyo mid dhaqaale oo ka timid xukuumaddii Mengistu Haile Mariam ee Itoobiya. Waxay dagaallo ku qaadeen xuduudaha Soomaaliya iyagoo isku dayay in ay ridaan xukunka Siyaad Barre, hase yeeshee weerarkii weynaa ee 1982 uu fashilmay, waxaana ku guuleystay ciidamada dowladda Soomaaliya.

Burburkii iyo Kala Jabkii

Sanadihii 1983–1985, waxaa dhacay khilaaf gudaha SSDF ah. Itoobiya waxay xirtay Abdullaahi Yuusuf iyo saraakiil kale, SSDF-na si rasmi ah ayay u burburtay. Sanadkii 1988, Itoobiya iyo Soomaaliya waxay galeen heshiis xabbad-joojin ah taasoo keentay in la xiray saldhigyadii SSDF.

SSDF iyo Puntland

Kadib Burburkii Dowladdii Dhexe ee 1991, SSDF waxay dib isu abaabushay ayna door weyn ka qaadatay shirkii Garowe ee 1998. Waxaa lagu dhisay Maamul-goboleedka Puntland, iyadoo Abdullaahi Yuusuf loo doortay madaxweynihii ugu horreeyay.

Hoggaamiyeyaashii SSDF

• Abdullaahi Yuusuf Axmed
• Mohamed Abshir Muse
• Mohamed Abshir Waldo
• Hassan Cali Mire
• Hirsi Magan Isse
• Said Maxamed Hersy

Dhaxal

SSDF waxay ahayd urur muhiim ah oo saldhig u noqday kacdoonkii hubeysnaa ee Siyaad Barre, waxayna aasaas muhiim ah u ahayd Puntland oo ay ka dhasheen hoggaamiyeyaal door weyn ku yeeshay siyaasadda Soomaaliya.

Sidoo kale fiiri

• Dagaalkii Ogaadeenya
• Dagaalkii Sokeeye ee Soomaaliya
• Siyaad Barre
• Abdullaahi Yuusuf Axmed
• Puntland
• Majeerteen

Xigashooyin dheeraad ah

• Issa-Salwe, A.M. The Collapse of the Somali State: The Impact of the Colonial Legacy. 1996.
• Simons, A. Networks of Dissolution: Somalia Undone. Routledge, 1995.
• Ghalib, Jama. The Cost of Dictatorship. 1995.