Chennai ( shqip: Çenai, IAST : Cennaī ), i njohur më parë si Madras, [lower-alpha 1] është kryeqyteti i Tamil Nadusë, shteti më jugor i Indisë . Është qyteti primat i shtetit si për nga sipërfaqja ashtu edhe nga popullsia dhe ndodhet në bregun Coromandel të Gjirit të Bengalit . Sipas regjistrimit indian të vitit 2011, Çenai është qyteti i gjashtë më i populluar në Indi dhe formon aglomeracionin e katërt urban më të populluar. E inkorporuar në 1866, Korporata e Çenait të Madh është korporata më e vjetër komunale e Indisë dhe e dyta më e vjetër në botë pas Londrës .
Çenai
Cennaī Madras | |
|---|---|
Megaqytet | |
Orar nga lart: Stacioni qëndror hekurudhor i Çenait; Triumfi i Punës; Marina; Horizonti i Çenait jugor; Ndërtesa Ripon; dhe Tempulli Parthasarathy | |
| Nofka(t): | |
.svg) Çenai (Earth) | |
| Koordinatat: Lua error te package.lua te rreshti 80: module 'Module:ISO 3166/data/IN' not found. | |
| Country |  India |
| State | Tamil Nadu |
| Region | Coromandel |
| Former name | Madras |
| Themeluar më | 1639 |
| Sipërfaqja | |
| • Megaqytet | 426 km2 (459,0755 sq mi) |
| • Metro (Zona metropolitane e Çenait)[lower-alpha 1] | 5.904 km2 (2.279,547 sq mi) |
| Lartësia mbidetare | 7 m (23 ft) |
| Popullsia | |
| • Megaqytet | 12.395.000 |
| • Vendi | 6-ti |
| • Dendësia | 0.029/km2 (0/sq mi) |
| • Metro | 8.653.521 8.917.749 (Extended UA)[21] |
| • Renditja e popullsisë metropolitane | 4-ti |
| Emri i banorëve | Çenait Çenaikaran (mashkull), Çenaikari (Femër) |
| Gjuhët | |
| • Zyrtare | Tamil |
| Zona kohore | UTC+05:30 (Koha standarde indiane) |
| Numri i indeksit postar | 600xxx |
| Prefiksi | +91-44 |
| Targat | TN-01 to TN-14, TN-18, TN-22, TN-85 |
| PBB (PF) | 78.6-86 bilionë[22][23][24][25] |
| Faqja zyrtare | Chennai Corporation |
Historikisht, Çenai dhe rrethinat ishin pjesë e mbretërive Çola, Pandja, Pallava dhe Vixhajanagara për shumë shekuj. Toka bregdetare, e cila atëherë përmbante fshatin e peshkimit Madrasapattinam, u ble nga Kompania Britanike e Indisë Lindore nga sundimtari najak Damarla Çenapa Najaka, në shekullin e 17-të. Garnizoni britanik themeloi qytetin dhe portin e Madrasit dhe ndërtoi Fortesën e Shën Gjergjit në nënkontinentin Indian . Pasi India fitoi pavarësinë e saj në 1947, Madrasi vazhdoi si kryeqyteti i shtetit të Madrasit dhe Tamil Nadusë së sotëm. Qyteti u riemërua zyrtarisht si Çenai në 1996.
Qyteti është një nga ekonomitë më të mëdha metropolitane të Indisë dhe porta tradicionale dhe de facto e Indisë Jugore, [1] [2] [3] [4] Çenai është ndër qytetet indiane më të vizituara nga të huajt. Ai u rendit qyteti i 43-të më i vizituari në botë në 2015 dhe i 36-ti në 2019. [27] [28] Anketa e Cilësisë së Jetesës e vlerëson atë si qytetin më të sigurt të Indisë. [29] Çenai tërheq 45 për qind të turistëve shëndetësorë që vizitojnë Indinë dhe 30 deri në 40 për qind të turistëve shëndetësorë vendas. [30] Si i tillë, ai quhet "kryeqyteti shëndetësor i Indisë". [31] [32] Çenai ka ekonominë e pestë më të madhe urbane, [33] dhe kishte popullsinë e tretë më të madhe të emigrantëve në Indi. [34] [35]
.jpg)
Tamilët përbëjnë shumicën e popullsisë së Çenait. Anglishtja flitet kryesisht nga punëtorët me jakë të bardhë, [36] shpesh e përzier me tamilen. [37] Në vitin 2001, nga 2,937,000 migrantë (33.8% e popullsisë së tij) në qytet, 61.5% ishin nga pjesë të tjera të shtetit, 33.8% ishin nga pjesa tjetër e Indisë dhe 3.7% ishin nga jashtë vendit. [38] Sipas regjistrimit të vitit 2001, numri i folësve të gjuhëve amtare është si më poshtë, tamilishtja flitet nga 3,424,107 (78,8%), e ndjekur nga telugishtja me 419,209 (9,7%), urdu me 180,245 (4,1%), malajalamishtja nga 113,828 (2,6%), Hindi me 104,084 (2,4%), dhe Kanada me 22,250 (0,5%). [39] Koreane, japoneze, frëngjisht, mandarin kinezisht, rusisht, gjermanisht dhe spanjisht janë disa nga gjuhët e folura nga 250,000 emigrantët e huaj që banojnë në qytet. [40] [41] [42] [43] [44]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
