Gjuhët sino-tibetiane
From Wikipedia, the free encyclopedia
Sino-tibetiane, cituar gjithashtu si Trans-Himalajane në disa burime, është një familje me më shumë se 400 gjuhë, e dyta vetëm pas indo-evropianishtes për nga numri i folësve amtarë. Shumica dërrmuese e tyre janë 1.3 miliardë folës amtarë të gjuhëve sinitike . Gjuhët e tjera sino-tibetiane me një numër të madh folësish përfshijnë birmanishten (33 milionë) dhe gjuhët tibetike (6 milionë). Gjuhë të tjera të familjes fliten në Himalaje, Masivin e Azisë Juglindore dhe skajin lindor të Rrafshnaltës Tibetiane . Shumica e tyre kanë bashkësi të vogla të të folurit në zona të thella malore, dhe si të tilla janë të dokumentuara dobët.
Sino-Tibetiane | |
---|---|
Trans-Himalajane | |
Shpërndarja gjeografike | Azia Qendrore, Azia Lindore, Azia Jugore dhe Azia Juglindore |
Klasifikimi gjuhësor | Një nga familjet e gjuhëve kryesore në botë. |
Protogjuhë | Proto-Sino-Tibetan |
Nënndarjet | Rreth 40 grupe të mirëpërcaktuara, ndër të cilat ato me më shumë folës janë:
|
ISO 639-2 / 5 | sit |
Linguasphere | 79- (phylozone) |
Glottolog | sino1245 |
Grupimet e gjuhëve Sino-Tibetiane |
Disa nëngrupe të nivelit të ulët janë rindërtuar në mënyrë të sigurt, por rindërtimi i një proto-gjuhe për familjen në tërësi është ende në një fazë të hershme, kështu që struktura e nivelit më të lartë të familjes Sino-Tibetiane mbetet e paqartë. Edhe pse familja tradicionalisht paraqitet si e ndarë në sinitike (d.m.th gjuhët kineze) dhe degët tibeto-burmane, një origjinë e përbashkët e gjuhëve jo-sintike nuk është demonstruar kurrë. Megjithëse gjuhëtarët kinezë në përgjithësi përfshijnë gjuhët Kra–Dai dhe Hmong–Mien brenda Sino-Tibetanishtes, shumica e gjuhëtarëve të tjerë i kanë përjashtuar ato që nga vitet 1940. Janë propozuar disa lidhje me familje të tjera gjuhësore, por asnjëra nuk është pranuar gjerësisht.