From Wikipedia, the free encyclopedia
Kalifati Emevi ose Omajad (Arabisht: ٱلْخِلَافَة ٱلْأُمَوِيَّة, al-Khilāfah al-ʾUmawīyah[2]) ishte i dyti nga katër kalifatet islamike të vendosur pas vdekjes së Muhamedit. Ai udhëhiqej nga dinastia Omajad, emri i së cilës vjen nga Umaja in Abd Shams, stër-stërgjyshi i kalifatit të parë Omajad. Edhe pse familja Omajad e kishte origjinën nga qyteti i Mekës, Damasku ishte kryeqyteti i Kalifatit të tyre. Kalifati Umajad u rrit në 5.790.000 kilometra katrorë në kulmin e tij në shekullin e 7-të.
Kalifati Emevi ٱلْخِلَافَة ٱلْأُمَوِيَّة
| |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
661–750 | |||||||||||||||||||||||||||||||
Gjendja | Perandori | ||||||||||||||||||||||||||||||
Kryeqyteti |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
Kryeqyteti në mërgim | Kordova (756–1031) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Gjuhët e zakonshme | Arabishtja klasike (zyrtare)
Koptik, Greqisht, Latinisht, Persisht (zyrtare në rajone të caktuara deri në mbretërimin e Abd al-Malik) Aramisht, Armenisht, Kurdisht, Berbe, Romance afrikane, Mozarabik, Sindhi, Gjeorgjisht, Prakrit | ||||||||||||||||||||||||||||||
Besimi | Islam | ||||||||||||||||||||||||||||||
Qeveria | |||||||||||||||||||||||||||||||
Lloji i qeverisjes | Kalifati (E trashëguar) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Kalif (Emir el-Muminin) | |||||||||||||||||||||||||||||||
• 661–680 | Muavije I (i pari) | ||||||||||||||||||||||||||||||
• 744–750 | Marvan II (i fundit) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Historia | |||||||||||||||||||||||||||||||
• Muavije I u bë kalif | vlerësohet nga 660 në 665 | ||||||||||||||||||||||||||||||
750 | |||||||||||||||||||||||||||||||
Sipërfaqja | |||||||||||||||||||||||||||||||
720[1] | 11,100,000 km2 (4,300,000 sq mi) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Ekonomia | |||||||||||||||||||||||||||||||
Monedha |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
Të dhëna të tjera | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
Omajadët vazhduan pushtimet myslimane, duke përfshirë Transoksinë, Sindin, Magrebin dhe Gadishullin Iberik (el-Andalus) nën sundimin islam. Në shtrirjen e tij më të madhe, Kalifati Omajad mbuloi 11,100,000 km2,[1] duke e bërë atë një nga perandoritë më të mëdha në histori për sa i përket sipërfaqes. Dinastia në pjesën më të madhe të botës islame u përmbys përfundimisht nga një rebelim i udhëhequr nga abasidët në vitin 750. Të mbijetuarit e dinastisë u vendosën në Kordovë, e cila, në formën e një emirati dhe më pas një kalifati, u bë një qendër botërore e shkencës dhe mjekësisë, filozofisë dhe shpikjes gjatë Epokës së Artë Islame.
Kalifati Omajad sundonte mbi një popullsi të madhe multietnike dhe multikulturore. Të krishterët, të cilët ende përbënin shumicën e popullsisë së kalifatit, dhe hebrenjtë u lejuan të praktikonin fenë e tyre, por duhej të paguanin një llojë takse (xhizje) nga e cila myslimanët përjashtoheshin. Myslimanëve iu kërkohej të paguanin taksën e zeqatit, e cila ishte caktuar në mënyrë eksplicite për programe të ndryshme të mirëqenies në dobi të myslimanëve ose të konvertuarve myslimanë.[3] Nën kalifët e hershëm Omajad, pozita të shquara mbaheshin nga të krishterët, disa prej të cilëve u përkisnin familjeve që kishin shërbyer në qeveritë bizantine. Punësimi i të krishterëve ishte pjesë e një politike më të gjerë të akomodimit fetar që ishte i domosdoshëm nga prania e popullsisë së madhe të krishterë në provincat e pushtuara, si në Siri. Kjo politikë rriti gjithashtu popullaritetin e Muavijes dhe forcoi Sirinë si bazën e tij të pushtetit.[4][5] Epoka Omajad shpesh konsiderohet periudha formuese në artin islam.[6]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.