Lufta biologjike është përdorimi i toksinave biologjike ose agjentëve infektivë si bakteret, viruset, insektet dhe kërpudhat me qëllimin për të vrarë, dëmtuar ose pamundësuar njerëzit, kafshët ose bimët si një akt lufte. Armët biologjike (shpesh të quajtura "armë bio", "agjentë të kërcënimit biologjik" ose "bio-agjentë") janë organizma të gjallë ose entitete riprodhuese ( d.m.th. viruset, të cilët nuk konsiderohen universalisht "të gjallë"). Lufta entomologjike (insektet) është një nënlloj i luftës biologjike.
Lufta biologjike sulmuese është e ndaluar sipas të drejtës zakonore ndërkombëtare humanitare dhe disa traktateve ndërkombëtare. Në veçanti, Konventa e Armëve Biologjike e vitit 1972 (BWC) ndalon zhvillimin, prodhimin, blerjen, transferimin, grumbullimin dhe përdorimin e armëve biologjike. Prandaj, përdorimi i agjentëve biologjikë në konfliktet e armatosura është një krim lufte. Në të kundërt, kërkimet biologjike mbrojtëse për qëllime profilaktike, mbrojtëse ose të tjera paqësore nuk janë të ndaluara nga BWC.
Lufta biologjike është e ndryshme nga lufta që përfshin lloje të tjera të armëve të shkatërrimit në masë (WMD), duke përfshirë luftën bërthamore, luftën kimike dhe luftën radiologjike. Asnjë nga këto nuk konsiderohen armë konvencionale, të cilat përdoren kryesisht për potencialin e tyre shpërthyes, kinetik ose ndezës.
Armët biologjike mund të përdoren në mënyra të ndryshme për të fituar një avantazh strategjik ose taktik mbi armikun, qoftë me kërcënime ose me vendosje aktuale. Ashtu si disa armë kimike, armët biologjike mund të jenë gjithashtu të dobishme si armë të mohimit të zonës. Këta agjentë mund të jenë vdekjeprurës ose jo-vdekjeprurës dhe mund të jenë në shënjestër kundër një individi të vetëm, një grupi njerëzish, apo edhe një popullsie të tërë. Ato mund të zhvillohen, blihen, grumbullohen ose vendosen nga shtetet kombëtare ose nga grupe jokombëtare. Në rastin e fundit, ose nëse një shtet-komb e përdor atë në mënyrë klandestine, mund të konsiderohet gjithashtu bioterrorizëm.
Lufta biologjike dhe lufta kimike mbivendosen në një masë, pasi përdorimi i toksinave të prodhuara nga disa organizma të gjallë konsiderohet sipas dispozitave të BWC dhe Konventës së Armëve Kimike. Toksinat dhe armët psikokimike shpesh quhen agjentë të spektrit të mesëm. Ndryshe nga armët biologjike, këta agjentë të spektrit të mesëm nuk riprodhohen në hostin e tyre dhe zakonisht karakterizohen nga periudha më të shkurtra të inkubacionit.
Shiko edhe
Referenca
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
