Dajićko jezero
From Wikipedia, the free encyclopedia
43° 25′ 27.87″ N 20° 15′ 46″ E
Dajićko jezero ("Tičar" jezero) je tresava koja se nalazi na severozapadnoj strani planine Golije[1], u selu Gleđica, a ispod uzvišenja Tičar na 1438 metra nadmorske visine. Udaljeno je 33 km od Ivanjice, varošice u zapadnoj Srbiji.[2]
Dajićko jezero je trouglastog oblika, obrazovano je od atmosferskih padavina. Padavine su vremenom obrazovale udubljenje sve do izdana. Jezero i danas vodu dobija najvećim delom od atmosferskih taloga, kao i od kaptiranog izvora. Na izvoru je napravljena česma posvećena Vlastimiru Parezanoviću, pioniru šumarstva u ovom kraju.[1] Veličina jezera je između 10 i 15 metara, mada se menja, tj. nema stalnu veličinu.
Za jezero su vezane mnoge legende i predanja, ali i naučni radovi. Pod nazivom Dajićko jezero se prvi put pominje u spisima Josifa Pančića, Nedeljka Košanina i Jovana Cvijića, dok je kod meštana bio ustaljen naziv Tičar. Nedeljko Košanin je jedan od prvih naučnika koji je proučio jezero. U vreme njegovih istraživanja 1906. godine, površina vodenog jezera iznosila je 460 , što predstavlja tek četvrtinu njegove prvobitne površine i jasno ukazuje na ubrzan proces eutrofikacije.[1] Košanin je uz Radovana Ršumovića, odgovoran je što su mnogobrojne legende vezane za jezero razotkrivene.
Zimi je jezero pokriveno debelim slojem leda i snega, a leti kao mesto za izlete privlači mnogobrojne turiste iz raznih krajeva. Faunija jezera je nedovoljno istražena, ali je ustanovljeno da u jezeru žive tri akvatične vrste insekata iz reda Odoneta i da je ovo jedno od retkih staništa repatog vodozmca (лат. ).[1]
Nekada su se na jezeru svakog 8. maja održavala služba, a sada se na istom mestu svakog 21. jula održava sabor.[1]
Tičar jezero za koga se vežu mnoge legende i mitovi. Nalazi se u gustoj četinarskoj šumi u selu Gleđica, u blizini naselja Bele vode. Mnogi akademici su pisali naučne radove na temu ovog jezera a jedni od njih su dr. Nedeljko Košanin i Radovan Ršumović. Jezero je u osnovi trouglasto a okruženo je gustom četinarskom šumom. Jezero je trenutno veoma malo oko 10-15 metara. Ranije je bilo mnogo veće i oticalo je u reku Pakašnicu. Jezero je obrazovano od atmosferskih voda i jezerska voda je vremenom rastvarala stene na svom dnu, tako da se basen jezera udubljivao dok nije dopro do izdana odakle i danas dobija vodu i tako se održava.[3]
Prema jednoj legendi u jezeru su se nekada utopili svatovi, pa se zove i Svatovsko. Po po nekim pričama tu se okupljaju gorske vile.[4] U legendi „Čudovište iz jezera” kaže se: Iz Daićkog jezera stalno se pojavljivalo nekakvo čudovište. Izlazilo je na pašnjake oko jezera i tuklo se sa volovima daićkih i gleđičkih čobana. Dozlogrdi to čobanima i naprave plan kako da ga unište. Zamole jednog kovača iz Daića da svome volu okuje rogove. Kovač je posebno hranio i negovao svoga bika koji će se bosti sa grdosijom iz jezera. U borbi kovačev bik, na veliku radost čobana, nadjača grdosiju iz jezera. Ona se stropošta u jezero i nikako se više nije pojavljivala na pašnjacima u okolini jezera. Od tada su čobani mirno napasali svoja goveda. Posle uništenja grdosije u Daićkom jezeru, narednih godina okolna sela je tukao grad, a najviše selo Gleđicu. Dozlogrdi to Gleđičanima pa pozovu pet sveštenika na dan svetog Prokopija da drže denije na jezeru i zauzmu ovaj dan za svoju drugu preslavu, posle Trojica, jer im je neko iz jezera rekao da tako mogu spasti letinu. I od tada se svake godine na jezeru održava sabor, gde se okuplja svet, ne samo iz okolnih sela, već i sa velike daljine, čak od Moravice i Studenice.
Dajićko jezero zimi
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
