Basa Batawi
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Basa Batawi atawa Melayu Dialék Jakarta atawa Melayu Batavia (bew) (Aksara Sunda Baku: ᮘᮞ ᮘᮒᮝᮤ) nyaéta salah sahiji basa anu mangrupa basa ti Melayu. Mararehna anu ngagunakeun basa ieu disebut urang Batawi. Basa ini hampir saumur jeung ngaran daérah tempat basa ieu dikembangkeun, nyaéta Jakarta.
Basa Batawi nyaéta basa kreol (Siregar, 2005) anu didasarkeun dina basa Melayu Pasar ditambah jeung unsur-unsur basa Sunda, basa Bali, basa ti Cina Kidul (utamana basa Hokkian), basa Arab, sarta basa ti Eropa, utamana basa Walanda jeung basa Portugis. Basa ieu mimitina dipaké ku kalangan masyarakat mangengah ka handap dina masa-masa awal parkembangan Jakarta. Komunitas budak sarta padagang anu paling sering ngagunahkeun. Sabab barkembang sacara alila, euweuh struktur baku anu jelas ti basa ieu anu ngabedakeun ti basa Melayu, lantaran aya sabaraha unsur linguistik diciri anu bisa dipaké, misalna ti sakabéh awalan me- (sapetos halna basa Melayu, kaasup basa Indonésia), panggunaan akhiran -in (sarua saperti basa Bali), sarta ngalihan bunyi /a/ dibuka di akhir kecap jadi /e/ atawa /ɛ/ dina sabaraha dialék lokal.
Remove ads
Kosakata basa Batawi
| Basa Batawi (dialék Méstér) | Basa Sunda |
|---|---|
| sapè | saha |
| apè | naon |
| pegimanè | kumaha |
| napè | kunaon |
| adè | aya |
| ajè/baé | wungkul |
| guè/ayè | abdi/kuring |
| lo/lu | manéh/anjeun |
| langgar/mesjid | Masjid |
| atu | hiji |
| cuntang | gelas |
| tési | sendok |
| èmang/tengtu | tengtu |
| kaga'/ora | teu |
| kaya'/kè' | siga |
| bagèn/tepin | kajeun |
| cecongor | beungeut |
| gringsangan | teu bisa cicing |
| babè | bapa |
| enya' | ema |
| encang/ua' | ua |
| engkong | aki |
| Nyai' | Nini |
| Empo' | Tétéh |
| Abang | Kakang |
| encing | adina bapa/indung |
| Tawké | Majikan/Panguasa |
| cèntong | sendok nasi |
| centèng | Panjaga |
| sahi | téh |
| Pangkèng | kamar |
| gulem | mendung |
| bupèt | laci |
| kempèk | tas |
| ponten | peunteun |
| bikin | jieun/nyieun |
| iyè | heueuh |
| danta | jelas |
| bègo | bodo |
| songong | songong |
Remove ads
Tokoh
Tokoh-tokoh basa Batawi modérn:
- Firman Muntaco, anu kawentar carpon/artikel di koran taun 1960an nepi ka 1980an
- Ganes TH., anu kawentar komik "Si-Jampang: Jago Batawi" anu eusina basa batawi, taun 1965an
- Benyamin Sueb, anu kawentar peranan film-film anu genre "basa Batawi", taun 1970an
- Sjumandjaja, anu kawentar kalawan sutradara film "Si Doel: Anak Batawi", taun 1970an
Bacaan
Sakabéh tokoh di luhur nyumbang kana SASTRA ANYAR, nyaéta "Sastra Batawi" (Batawi Literature). Jadi tokoh sastra akademik anu perjuangkeun "Sastra Batawi" nyaéta:
- Muhadjir (1979 dan 2002)
- K. Ikranegara (1980). Melayu Batawi Grammar. Linguistic Studies in Indonesian and Languages in Indonésia 9. Jakarta: NUSA.
- S. Wallace (1976). Linguistic and Social Dimensions of Phonological Variation in Jakarta Malay. PhD. Dissertation, Cornell University.
- Klarijn Loven (2009). Watching Si Doel: Television, Language and Cultural Identity in Contemporary Indonesia, 477 halaman, ISBN 90-6718-279-6. Penerbit: The KITLV/Royal Netherlands Institute of Southéast Asian and Caribbéan Studies at Leiden.
- Lilie M. Roosman (April 2006). Lilie Roosman: Phonetic experiments on the word and sentence prosody of Batawi Malay and Toba Batak, Penerbit: Universiteit Leiden
Buku-buku anu jadi patokan "Sastra Batawi" nyaéta:
- Bang Bandot Mati Lantaran Aids (Juli 2008 - Program Kerja Sama Dep-Sos)
- Buku anu penting dina élmu makna nyaéta: Pengantar Sosiolinguistik. (Aslinda, dan Syafyahya, Leni. 2007. Bandung: PT. Refika Aditama)
- Buku anu penting dina élmu makna nyaéta: Si Jampang Jago Batawi. (Ganesh TH. 1968. Komik 10 Jilid, Tentang Ganesh lihat: http://kabartop.com/berita-395-ganesh-th-legenda-komik-indonesia.html Archived 2012-01-27 di Wayback Machine)
Acara televisi jeung Youtube
Acara TV (Televisi) anu jadi patokan "Sastra Batawi" nyaéta:
- Program JAK-TV (BANDAR-JAKARTA)
Tumbu luar
Wikipédia ogé ngabogaan édisi Basa Batawi
| Artikel ngeunaan basa ieu mangrupa taratas, perlu disampurnakeun. Upami sadérék uninga langkung paos perkawis ieu, dihaturan kanggo ngalengkepan. |
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads
