Ҷо Байден

Ҷозеф Робинетт Байдени хурдӣ (англ. Joseph Robinette Biden, Jr.; тав. 20 ноябри соли 1942, Аустин, Пенсилвания, ИМА) — Ходими давлатӣ ва сиёсатмадори амрикоӣ. 46-умин президенти Иёлоти Муттаҳидаи Амрико аз 20 январи соли 2021 то 20 январи соли 2025. Узви Ҳизби демократии ИМА.

Ҷо Байден
англ. Joe Biden
46-ум Президенти ИМА
20 январи соли 2021 — 20 январи соли 2025
Пешгузашта	Доналд Трамп
Ҷонишин	Доналд Трамп
Ноиби президенти ИМА
20 январи соли 2009 — 20 январи соли 2017
Президент	Барак Обама
Пешгузашта	Дик Чейнӣ
Ҷонишин	Майк Пенс
Раиси Кумитаи сиёсати хориҷии сенат
4 январи соли 2007 — 3 январи соли 2009
Пешгузашта	Ричард Лугар
Ҷонишин	Ҷон Керрӣ
Сенатор аз Делавэр
3 январи соли 1973 — 15 январи соли 2009
Пешгузашта	Ҷеймс Боггс
Ҷонишин	Тед Кауфман
Таваллуд	20 ноябр 1942(1942-11-20) (82 сол) Скрентон[d], Пенсилвания, Иёлоти Муттаҳидаи Амрико[1][2]
Хонадон	хонаводаи Байден[d][3]
Ном ҳангоми таваллуд	англ. Joseph Robinette Biden, Jr.
Падар	Ҷозеф Робинетт бузургӣ
Модар	Кэтрин Юҷиния Финнеган
Ҳамсар	Нелия Ҳантер (1966-1972; фавтидааст) Ҷил Ҷейкобс (аз 1977)
Фарзандон	Бо Байден Ҳантер Байден Наомӣ Байден Эшлӣ Байден
Ҳизб	Ҳизби демократӣ
Таҳсилот	Донишгоҳи Сирокюз[d] (1968)[1][4] Донишгоҳи Делавэр (1965)[4] Академияи Арчмир[d] (1961)[1][4] Коллеҷи Гарден Ситӣ[d]
Дараҷаи илмӣ	доктори ҳуқуқ[d][4] ва коршиноси ҳунар[d][5]
Фаъолият	ҳуқуқ[1] ва сиёсат[6]
Эътиқод	котулисизм[d][7]
Соядаст
Ҷоизаҳо	медали «Laetare»[d] (15 май 2016) Time 100[d] (2021) Time 100[d] (2022) Раҳпаймоии лавҳаи ҷасурӣ[d] (20 феврал 2023)
Вебгоҳ	joebiden.com/es/i…​(исп.)
Ҷойҳои кор	Донишгоҳи Пенсилвания[3] Донишгоҳи Уайденер[d][3]
Парвандаҳо дар Викианбор
Осор дар Викитека

Зиндагинома

20 ноябри соли 1942 дар Скрантон, Пенсилвания ба дунё омадааст. Волидон: падар Ҷозеф Робинет Байдени калонӣ (Joseph Robinette Biden Sr., 1915—2002)^[8] ва модар Кэтрин Юҷиния «Ҷин» Финнеган (Catherine Eugenia «Jean» Finnegan, 1917—2010)^[9]. Ӯ нахустин аз чаҳор фарзанд^[10] аз хонаводаи католикӣ аст.

Фаъолияти сиёсӣ ва давлатӣ

Байден 47-умин ноиби раисҷумҳури ИМА аз 20 январи 2009 то 20 январи 2017буд. Аз 20 январи 2009 ҳамзамон ӯ бо Барак Обама ба кор шурӯъ кард. Пеш аз интихоб шудан ба ноиби раисҷумҳур, ӯ сенатори ИМА аз иёлати Делавэр (1973 то 2009) буд.

Президенти интихобшудаи ИМА аз 7 ноябри соли 2020. Ӯ дар интихоботи соли 2020^[11] дар синни 77-солагӣ пирӯз шуд ва дар замони интихобаш кӯҳансолтарин президенти кишвар ба шумор меравад.

Моҳи апрели соли 2023 Байден номзадии худро ба мақоми президентӣ барои мӯҳлати дуюм пешниҳод кард. Пас аз интихоботи ибтидоии Ҳизби демократӣ дар соли 2024, ӯ номзади эҳтимолии ҳизб дар интихоботи президентии соли 2024 шуд, аммо моҳи июли соли 2024 номзадии худро бо сабаби мушкилоти синну сол ва саломатӣ бозхонд кард. Байден аввалин президенти ИМА аст, ки пас аз ҷамъ овардани шумораи кофии вакилон барои пирӯзӣ дар пешбарии дубора аз иштирок дар интихобот даст кашид. Вай Камала Харрисро ба мақоми вориси худ дастгирӣ кард, аммо вай дар интихобот аз Доналд Трамп шикаст хӯрд.

Дар интихоботи 47-умин Президенти ИМА, Доналд Трамп пирӯз шуд ва аз мақоми номзад ба президентӣ ба мақоми президенти интихобшудаи ИМА гузашт ва 312 овози интихобкунандагонро дастгирӣ кард^[12], ки аз 270 овози зарурӣ барои президент интихоб шудан хеле зиёд аст.

Байден пиртарин президенти амалкунандаи ИМА мебошад, ки дар рӯзи ба охир расидани мӯҳлати ваколати Президенти ИМА, ба синни 82 расид.