สาธารณรัฐอาร์มีเนียที่ 1
From Wikipedia, the free encyclopedia
สาธารณรัฐอาร์มีเนียที่ 1 มีชื่ออย่างเป็นทางการ สาธารณรัฐอาร์มีเนีย (อาร์มีเนีย: Հայաստանի Հանրապետություն, อักษรโรมัน: Hayastani Hanrapetut'yun[lower-alpha 2]) เป็นรัฐเอกราชที่ดำรงอยู่ตั้งแต่วันที่ 30 พฤษภาคม ค.ศ. 1918 ถึงวันที่ 2 ธันวาคม ค.ศ. 1920 ในดินแดนที่มีประชากรอาร์นีเนียอาศัยอยู่ในอดีตจักรวรรดิรัสเซีย (ที่รู้จักกันในชื่อ "อาร์มีเนียตะวันออก" หรือ "อาร์มีเนียของรัสเซีย") สาธารณรัฐก่อตั้งขึ้นในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1918 หลังจากการล่มสลายของสหพันธ์สาธารณรัฐประชาธิปไตยทรานส์คอเคเซีย โดยมีเมืองหลวงอยู่ที่เยเรวาน[lower-alpha 1] ซึ่งถือเป็นการฟื้นฟูรัฐอาร์มีเนียขึ้นครั้งแรกนับตั้งแต่สมัยกลาง
สาธารณรัฐอาร์มีเนีย Հայաստանի Հանրապետություն | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ค.ศ. 1918–ค.ศ. 1920 | |||||||||||||
แผนที่สาธารณรัฐอาร์มีเนียที่หนึ่งตั้งแต่เดือนพฤษภาคม–มิถุนายน ค.ศ. 1919 | |||||||||||||
เมืองหลวง | เยเรวาน[lower-alpha 1] | ||||||||||||
ภาษาราชการ | อาร์มีเนีย[1] | ||||||||||||
ภาษาทั่วไป | |||||||||||||
กลุ่มชาติพันธุ์ |
| ||||||||||||
การปกครอง | สาธารณรัฐระบบรัฐสภา[4] | ||||||||||||
นายกรัฐมนตรี | |||||||||||||
• มิถุนายน ค.ศ. 1918 – พฤษภาคม ค.ศ. 1919 | Hovhannes Kajaznuni | ||||||||||||
• พฤษภาคม ค.ศ. 1919 – พฤษภาคม ค.ศ. 1920 | Alexander Khatisian | ||||||||||||
• พฤษภาคม–พฤศจิกายน ค.ศ. 1920 | Hamo Ohanjanyan | ||||||||||||
• พฤศจิกายน–ธันวาคม ค.ศ. 1920 | Simon Vratsian | ||||||||||||
สภานิติบัญญัติ | Khorhrdaran | ||||||||||||
ยุคประวัติศาสตร์ | สมัยระหว่างสงคราม | ||||||||||||
• ประกาศอิสรภาพ | 28 พฤษภาคม ค.ศ. 1918 | ||||||||||||
• รัฐบัญญัติสหอาร์มีเนีย | 28 พฤษภาคม ค.ศ. 1919 | ||||||||||||
• โซเวียตบุกครอง | 2 ธันวาคม ค.ศ. 1920 | ||||||||||||
พื้นที่ | |||||||||||||
ค.ศ. 1918 (ภายหลังสนธิสัญญาบาตูม)[4][5] | 11,396 ตารางกิโลเมตร (4,400 ตารางไมล์) | ||||||||||||
ค.ศ. 1919 (ภายหลังการสงบศึกมูโดรส)[3] | 45,325 ตารางกิโลเมตร (17,500 ตารางไมล์) | ||||||||||||
ค.ศ. 1920 (ภายหลังสนธิสัญญาอะเลคซันโดรปอล)[6][7] | 30,044 ตารางกิโลเมตร (11,600 ตารางไมล์) | ||||||||||||
ประชากร | |||||||||||||
900,000 | |||||||||||||
1,510,000 | |||||||||||||
720,000 | |||||||||||||
สกุลเงิน | รูเบิลอาร์มีเนีย[8] | ||||||||||||
| |||||||||||||
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ | อาร์มีเนีย อาเซอร์ไบจาน ตุรกี จอร์เจีย |
ในปีแรกของการได้รับเอกราช อาร์มีเนียกินพื้นที่เพียงบริเวณรอบด้านทะเลสาบเซวาน หลังจากการบุกครองของจักรวรรดิออตโตมันในระหว่างการทัพคอเคซัส แต่หลังจากการสงบศึกมูโดรส เขตแดนของอาร์มีเนียขยายขึ้นอันเนื่องจากการถอนกำลังของออตโตมัน นำไปสู่สงครามชายแดนในช่วงสั้น ๆ กับประเทศเพื่อนบ้านอย่างจอร์เจีย ในช่วงฤดูหนาวแรก ผู้ลี้ภัยหลายแสนคนในประเทศที่หนีการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์เสียชีวิตจากความอดอยากหรือการถูกทอดทิ้ง ในฤดูใบไม้ผลิ ค.ศ. 1919 อาร์มีเนียเข้าผนวกภูมิภาคคาร์สและนาคีชีวันที่ออตโตมันยึดครองก่อนหน้านี้ โดยได้รับการสนับสนุนจากสหราชอาณาจักร ด้วยเหตุนี้ อาณาเขตของประเทศจึงเพิ่มขนาดมากกว่าเดิมสามเท่า อย่างไรก็ตาม อาร์มีเนียสามารถควบคุมพื้นที่เหล่านี้ได้ในระยะเวลาอันสั้น จนกระทั่งการก่อการกำเริบมุสลิมที่ปะทุขึ้นในช่วงฤดูร้อน ค.ศ. 1919
ในช่วงปลาย ค.ศ. 1919 ภูมิภาคซางแกซูร์เผชิญกับการโจมตีจากประเทศเพื่อนบ้านอย่างอาเซอร์ไบจาน อย่างไรก็ตาม การต่อสู้เริ่มสงบลงจนกระทั่งชาวอาร์มีเนียก่อจราจลเมื่อเดือนมีนาคมของปีต่อมา ในภูมิภาคนากอร์โน-คาราบัคที่อยู่ในการควบคุมของอาเซอร์ไบจาน ซึ่งสิ้นสุดลงจากการบุกครองอาเซอร์ไบจานของกองทัพแดงในเดือนเมษายน จากนั้นในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 1920 ผู้แทนอาร์มีเนียร่วมลงนามในสนธิสัญญาแซฟวร์ ซึ่งทำให้ประเทศได้รับดินแดนเพิ่มเติม 40,000 ตารางไมล์ (100,000 ตารางกิโลเมตร) ของพื้นที่ในอาร์มีเนียตะวันตก แม้ว่าสนธิสัญญานี้จะไม่เคยนำมาใช้เลย ในช่วงปลาย ค.ศ. 1920 กองกำลังตุรกีเข้ารุกรานสาธารณรัฐ ซึ่งจบลงจากการแบ่งประเทศ จากนั้นจึงถูกรัสเซียโซเวียตเข้ายึดครองและเปลี่ยนเป็นสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตอาร์มีเนีย ไม่นานหลังจากนั้น เกิดการกบฏต่อต้านบอลเชวิคต่อต้านอำนาจโซเวียตที่กินเวลาตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 1921
ในระยะเวลาสองปีครึ่งของการดำรงอยู่ อาร์มีเนียได้สร้างความสัมพันธ์ทางการทูตกับ 40 ประเทศ รวมถึงได้รับการรับรองโดยนิตินัย มีการจัดการเลือกตั้งรัฐสภา และมีการก่อตั้งมหาวิทยาลัยแห่งแรก รัฐสภาและรัฐบาลของประเทศอยู่ภายใต้การครอบงำของพรรคดาชนาค (ARF) อย่างไรก็ตาม ตำแหน่งในคณะรัฐมนตรีช่วงแรกได้มอบให้กับพรรคที่สนับสนุนชนชั้นนายทุนอย่างพรรคประชานิยมอาร์มีเนีย และภายหลังเป็นพรรคปฏิวัติสังคมนิยม