แบคทีเรียที่ตรึงไนโตรเจนได้ (Nitrogen fixing bacteria หรือ Diazotroph) เป็นแบคทีเรีย หรืออาร์เคีย ที่ใช้ก๊าซไนโตรเจน เป็นแหล่งไนโตรเจนได้ โดยเปลี่ยนก๊าซไนโตรเจนให้กลายเป็นแอมโมเนีย[1]
แหนแดง
เซลล์ของ Azotobacter
แบคทีเรียที่อยู่ร่วมกับสิ่งมีชีวิตอื่น
ตัวอย่างแบคทีเรียในกลุ่มนี้ เช่นไรโซเบียม ที่เกิดปมกับพืชตระกูลถั่ว แฟรงเคียที่เกิดปมกับพืชชนิดอื่น[2] และอนาบีนาที่อยู่กับแหนแดง [1] เป็นต้น
ไรโซเบียม -- เป็นแบคทีเรียที่อยู่ร่วมกับพืชตระกูลถั่ว ออกซิเจนจะถูกจับโดยเลกฮีโมโกลบินในปมราก และปล่อยออกมาในอัตราที่ไม่เป็นอันตรายต่อไนโตรจีเนส[1]
แฟรงเคีย -- จัดเป็น 'actinorhizal ' แอตติโนมัยซีทกลุ่มนี้เข้าสู่รากและทำให้เกิดปม โดยปมจะมีก้อนนูนจำนวนมาก แต่ละก้อนจะมีโครงสร้างคล้ายรากแขนง แฟรงเคียอยู่ในเนื้อเยื่อชั้นคอร์เท็กซ์ของปมซึ่งเป็นบริเวณที่ตรึงไนโตรเจน[3] Actinorhizal plants and Frankias also produce hemoglobins,[2] แต่บทบาทของแบคทีเรียนี้เป็นที่เข้าใจน้อยกว่าไรโซเบียม[3] แม้ว่าในช่วงแรก พืชที่แบคทีเรียกลุ่มนี้อาศัยอยู่ดูจะไม่เกี่ยวข้องกัน (ได้แก่ชนิดต่อไปนี้ alder , สนทะเล และสนประดิพัทธ์ , California lilac , bog myrtle , bitterbrush , Dryas ), แต่จากการศึกษาความเกี่ยวข้องทางพันธุกรรมของพืชมีดอก แสดงให้เห็นว่าสปีชีส์เหล่านี้มีความสัมพันธ์ทางพันธุกรรมใกล้ชิดกับพืชตระกูลถั่ว[4] [3] แสดงให้เห็นว่ายีนโบราณ(ก่อนจะแยกเป็นพืชเมล็ดเปลือยและพืชมีดอก) ซึ่งไม่ได้ใช้ในพืชส่วนใหญ่ถูกนำกลับมาใช้ใหม่ในพืชเหล่านี้
ไซยาโนแบคทีเรีย -- มีไซยาโนแบคทีเรียที่อยู่ร่วมกับสิ่งมีชีวิตอื่น บางชนิดอยู่กับรา เป็น ไลเคน บางชนิดอยู่กับ ลิเวอร์เวิร์ต บางชนิดอยู่กับ เฟิน และบางชนิดอยู่กับปรง [1] จะไม่เกิดปม โดยพืชเหล่านี้ส่วนใหญ่ไม่มีราก เฮเทอโรซิสต์จะนำออซิเจนออกไป การอยู่ร่วมกับเฟินที่สำคัญทางการเกษตรคือ แหนแดง ที่มี Anabaena ซึ่งเป็นแหล่งไนโตรเจนสำคัญในนาข้าว [1]
แบคทีเรียที่อยู่กับสัตว์—พบแบคทีเรียกลุ่มนี้ในลำไส้ของสัตว์หลายชนิด แม้จะมีแอมโมเนียเพียงพอที่จะกดการตรึงไนโตรเจนได้ [1] ปลวก ที่กินอาหารที่มีไนโตรเจนต่ำจะยอมให้เกิดการตรึงไนโตรเจนได้แต่ไม่มากนัก Shipworm เป็นเพียงสปีชีส์เดียวที่ได้รับประโยชน์จากแบคทีเรียในลำไส้ในการตรึงออกซิเจน[1]
แบคทีเรียที่อยู่เป็นอิสระ
แบคทีเรียกลุ่มนี้เป็นกลุ่มที่อาศัยอยู่อย่างเป็นอิสระในดินหรือสิ่งแวดล้อมอื่นๆ สามารถตรึงไนโตรเจนจากอากาศได้โดยไม่ต้องอาศัยคาร์โบไฮเดรตหรือแหล่งพลังงานจากพืช จุลินทรีย์พวกนี้อาศัยแหล่งพลังงานจากอินทรียวัตถุที่อยู่ในดิน ดังนั้นกิจกรรมของจุลินทรีย์พวกนี้จึงไม่ต้องการภาวะอยู่ร่วมกับพืช (non-symbiotic) ได้แก่ Azotobacter ซึ่งเป็นแบคทีเรียที่เจริญได้ดีในสภาพที่มีอากาศถ่ายเทดีและ Clostridium ซึ่งเป็นแบคทีเรียที่เจริญได้ดีในสภาพอับอากาศ (anaerobic bacteria) [5]
แบคทีเรียที่ไม่ใช้ออกซิเจนซึ่งไม่สามารถทนออกซิเจนได้ถ้าไม่ตรึงไนโตรเจน อาศัยในบริเวณที่มีออกซิเจนต่ำ ตัวอย่างเช่น Clostridium หรือแบคทีเรียรีดิวซ์ซัลเฟตในดินตะกอนที่สะอาด เช่น Desulfovibrio )และเมทาโนเจนที่ตรึงไนโตรเคนในลำไส้สัตว์[1]
แบคทีเรียกึ่งไร้ออกซิเจน ซึ่งเจริญในที่ที่มีหรือไม่มีออกซิเจนก็ได้ แต่จะตรึงไนโตรเจนเมื่อมีออกซิเจน ตัวอย่างเช่น Klebsiella pneumoniae , Bacillus polymyxa , Bacillus macerans , และ Escherichia intermedia .[1]
แบคทีเรียที่ใช้ออกซิเจน ซึ่งเอนไซม์ไนโตรจีเนสอาจถูกทำลายด้วยออกซิเจนได้ เช่น Azotobacter vinelandii มีอัตราการหายใจสูง และมีสารป้องกันการทำลายของออกซิเจน [1]
แบคทีเรียที่สร้างออกซิเจนเป็นผลพลอยได้จากการสังเคราะห์ด้วยแสง บางชนิดสามารถตรึงไนโตรเจนได้ ตัวอย่างเช่น Anabaena cylindrica และ Nostoc commune ซึ่งสร้างเฮเทอโรซิสต์บางชนิดไม่มีเฮเทอโรซิสต์ซึ่งจะตรึงออกซิเจนได้เมื่อมีแสงน้อยหรือออกซิเจนต่ำ เช่นPlectonema [1]
แบคทีเรียที่ไม่สร้างออกซิเจนเป็นผลพลอยได้จากการสังเคราะห์ด้วยแสง ซึ่งไม่เกิดน้ำระหว่างการสังเคราะห์ด้วยแสง จะสร้างไนโตรจีเนสในสภาวะที่มีไนโตรเจนจำกัด โดยการสร้งเอนไซม์นี้จะถูกยับยั้งเมื่อมีแอมโมเนียสูง ตัวอย่างเช่น Rhodobacter sphaeroides , Rhodopseudomonas palustris , Rhodobacter capsulatus .[6]
Postgate, J (1998). Nitrogen Fixation, 3rd Edition . Cambridge University Press, Cambridge UK.
Beckwith, J, Tjepkema, J D, Cashon, R E, Schwintzer, C R, Tisa, L S (2002). "Hemoglobin in five genetically diverse Frankia strains". Can J Microbiol . 48 (12): 1048–1055. doi :10.1139/w02-106 . PMID 12619816 . {{cite journal }}
: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์ )Vessey JK, Pawlowski, K and Bergman B (2005). "Root-based N2 -fixing symbioses: Legumes, actinorhizal plants, Parasponia sp and cycads". Plant and soil . 274 (1–2): 51–78. doi :10.1007/s11104-005-5881-5 . {{cite journal }}
: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์ )สุบัณฑิต นิ่มรัตน์. 2549. จุลชีววิทยาทางดิน. กทม. โอเดียนสโตร์
Blankenship RE, Madigan MT & Bauer CE (1995). Anoxygenic photosynthetic bacteria. Dordrecht, The Netherlands, Kluwer Academic.