Loading AI tools
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ราชบัลลังก์อารากอน (อารากอน: Corona d'Aragón; กาตาลา: Corona d'Aragó; สเปน: Corona de Aragón)[nb 1] คือราชาธิปไตยองค์ประกอบ (composite monarchy)[1] ซึ่งปกครองโดยพระมหากษัตริย์พระองค์เดียว โดยมีที่มาจากการอภิเสกสมรสระหว่างสองราชวงศ์โดยราชอาณาจักรอารากอนและเคาน์ตีบาร์เซโลนา และสิ้นสุดลงอันเป็นผลจากสงครามสืบราชบัลลังก์สเปน โดยในยุคสมัยที่มีอำนาจสูงสุดในราวคริสต์ศตวรรษที่ 14 และ 15 ราชบัลลังก์อารากอนเป็นมหาอำนาจทางทะเลซึ่งมีอำนาจครอบคลุมดินแดนส่วนใหญ่ของสเปนในปัจจุบันเกือบทั้งหมด บางส่วนของฝรั่งเศสตอนใต้ และจักรวรรดิเมดิเตอร์เรเนียนซึ่งรวมถึง หมู่เกาะแบลีแอริก ซิซิลี คอร์ซิกา ซาร์ดิเนีย มอลตา อิตาลีตอนใต้ (ตั้งแต่ ค.ศ. 1442) และบางส่วนของกรีซ (จนถึง ค.ศ. 1388)
หน้านี้มีเนื้อหาเป็นภาษาต่างประเทศ คุณสามารถช่วยพัฒนาหน้านี้ได้ด้วยการแปล ยกเว้นหากเนื้อหาเกือบทั้งหมดไม่ใช่ภาษาไทย ให้แจ้งลบแทน |
ราชบัลลังก์อารากอน Corona d'Aragón (อารากอน) Corona d'Aragó (กาตาลา) Corona Aragonum (ละติน) Corona de Aragón (สเปน) | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ค.ศ. 1162–ค.ศ. 1716 | |||||||||||||||||||||
แผนที่แสดงดินแดนในปกครองของราชบัลลังก์อารากอน | |||||||||||||||||||||
สถานะ | ราชาธิปไตยองค์ประกอบ[1] | ||||||||||||||||||||
เมืองหลวง | ดูที่ เมืองหลวง ด้านล่าง | ||||||||||||||||||||
ภาษาทั่วไป | ภาษาทางการ: กาตาลา, อารากอน, ละติน ภาษาอื่น ๆ : อุตซิตา, ซาร์ดิเนีย, คอร์ซิกา, นาโปลี, ซิซิลี, กัสติยา, บาสก์,[2] กรีก, มอลตา, อาหรับแบบอัลอันดะลุส, โมซาราบิก | ||||||||||||||||||||
ศาสนา | ศาสนาหลัก: โรมันคาทอลิก ศาสนาอื่น ๆ : อิสลามนิกายซุนนี, ยูดายแบบเซฟาร์ดี, กรีกออร์ทอดอกซ์ | ||||||||||||||||||||
การปกครอง | ระบบฟิวดัล (ขึ้นอยู่กับสนธิสัญญา) | ||||||||||||||||||||
กษัตริย์ | |||||||||||||||||||||
• ค.ศ. 1162–1164 (พระองค์แรก) | เปโตรนิยา | ||||||||||||||||||||
• ค.ศ. 1479–1516 | พระเจ้าเฟร์นันโดที่ 2 | ||||||||||||||||||||
• ค.ศ. 1700–1716 (พระองค์สุดท้าย) | พระเจ้าเฟลิเปที่ 5 | ||||||||||||||||||||
สภานิติบัญญัติ | Cortz d'Aragón Corts Catalanes Corts Valencianes | ||||||||||||||||||||
ยุคประวัติศาสตร์ | สมัยกลาง / สมัยใหม่ตอนต้น | ||||||||||||||||||||
• รัฐร่วมประมุขระหว่างราชอาณาจักรอารากอนกับเคาน์ตีบาร์เซโลนา | ค.ศ. 1162 | ||||||||||||||||||||
• การพิชิตราชอาณาจักรมาจอร์กา | ค.ศ. 1231 | ||||||||||||||||||||
• การพิชิตราชอาณาจักรบาเลนเซีย | ค.ศ. 1238–1245 | ||||||||||||||||||||
• การพิชิตราชอาณาจักรซาร์ดิเนีย | ค.ศ. 1324–1420 | ||||||||||||||||||||
19 ตุลาคม ค.ศ. 1469 | |||||||||||||||||||||
ค.ศ. 1501–1504 | |||||||||||||||||||||
ค.ศ. 1716 | |||||||||||||||||||||
พื้นที่ | |||||||||||||||||||||
ค.ศ. 1300[3] | 120,000 ตารางกิโลเมตร (46,000 ตารางไมล์) | ||||||||||||||||||||
ประชากร | |||||||||||||||||||||
• ค.ศ. 1300[3] | 1000000 | ||||||||||||||||||||
|
องค์ประกอบของอาณาจักรนั้นไม่ได้ควบรวมกันยกเว้นเพียงแต่เฉพาะระดับพระมหากษัตริย์เท่านั้น[4] ซึ่งปกครองแต่ละดินแดนตามกฎหมายของตนเองอย่างอิสระ รวมถึงระบบจัดเก็บภาษีอากร การปกครองโดยระบบสภาของแต่ละดินแดนซึ่งแยกจากกัน เช่น ราชอาณาจักรอารากอน ราชรัฐกาตาลุญญา ราชอาณาจักรมายอร์กา และราชอาณาจักรวาเลนเซีย อนึ่ง ราชบัลลังก์อารากอนมิใช่หน่วยเดียวกับราชอาณาจักรอารากอนซึ่งเป็นที่มาของชื่อราชวงศ์
ใน ค.ศ. 1469 การรวมราชวงศ์ครั้งใหม่ระหว่างราชบัลลังก์อารากอนกับราชบัลลังก์กัสติยาโดยพระมหากษัตริย์คาทอลิกแห่งสเปน โดยในปัจจุบันถือเป็นการรวมชาติโดยเรียกเป็น "ชาวสเปน" เป็นสมัยแรก[5] ตั้งแต่บัดนั้นสืบมาจนเป็นราชาธิปไตยจนถึงในภายหลังที่สเปนของราชวงศ์ฮาพส์บวร์ค ซึ่งราชบัลลังก์นั้นยังคงสถานะอยู่จนถูกยุบลงตามผลของพระราชกฤษฎีกานูเอบาปลันตาโดยพระเจ้าเฟลิเปที่ 5 ใน ค.ศ. 1716 ซึ่งชนะสงครามสืบราชบัลลังก์สเปนจากอารค์ดยุกคาร์ล (ในอิสริยยศของชาร์ลที่ 3 แห่งอารากอน)
ราชบัลลังก์อารากอนประกอบด้วยดินแดนต่าง ๆ ดังนี้ (ในปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของประเทศสเปน ฝรั่งเศส อิตาลี กรีซ มอลตา และอันดอร์รา)
ตารางดังต่อไปนี้สามารถจัดลำดับตามการควบรวมของดินแดนต่าง ๆ เข้ากับราชบัลลังก์อารากอนโดยยึดจากปีที่ควบรวมได้
ชื่อ | ประเภทดินแดน | หมายเหตุ | ผนวกเมื่อ |
---|---|---|---|
อันดอร์รา | ราชรัฐร่วม | ผนวกเข้ากับอารากอนใน ค.ศ. 1396 และอีกครั้งใน ค.ศ. 1512 | ค.ศ. 1396 |
อารากอน | ราชอาณาจักร | เข้าร่วมกับเคาน์ตีบาร์เซโลนาใน ค.ศ. 1162 เพื่อรวมเป็นราชบัลลังก์ฯ | ค.ศ. 1162 |
เอเธนส์ | ดัชชี | รับสืบทอดผ่านทางราชอาณาจักรซิซิลีใน ค.ศ. 1381 และต่อมาได้เสียดินแดนคืนใน ค.ศ. 1388 | ค.ศ. 1381 |
เคาน์ตีบาร์เซโลนา ซึ่งต่อมาได้รวมเป็นราชรัฐกาตาลุญญา | ราชรัฐ โดยแรกเป็นเคาน์ตี | ร่วมกับอารากอนใน ค.ศ. 1162 เพื่อก่อตั้งเป็นราชบัลลังก์ฯ ในระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 12 ถึง 14 นั้น บาร์เซโลนาได้พัฒนาองค์กรต่าง ๆ รวมทั้งนิติบัญญัติร่วมกันกับเคาน์ตีต่าง ๆ ในกาตาลุญญา เช่น รัฐธรรมนูญ ศาล และฌานาราลิตัต ซึ่งเป็นจุดกำเนิดของราชรัฐกาตาลุญญา | ค.ศ. 1162 |
เฌโวด็อง | เคาน์ตี | รับสืบทอดใน ค.ศ. 1166 โดยพระเจ้าอัลฟอนโซที่ 2 และเสียดินแดนไปใน ค.ศ. 1307 | ค.ศ. 1166 |
มายอร์กา | ราชอาณาจักร | ก่อตั้งใน ค.ศ. 1231 โดยพระเจ้าไชเมที่ 1 ซึ่งรวมกับรูซียงและมงเปอลีเย โดยเป็นส่วนหนึ่งของราชบัลลังก์ฯ | ค.ศ. 1231 |
เนเปิลส์ | ราชอาณาจักร | พระเจ้าอัลฟอนโซที่ 5 ได้ยึดมาจากการปกครองของราชวงศ์กาเปเซียงใน ค.ศ. 1442 แต่ต่อมาได้เอกราชไปในช่วงสั้น ๆ แล้วจึงตกเป็นของพระเจ้าหลุยส์ที่ 13 แห่งฝรั่งเศส และต่อมาถูกยึดคืนโดยสเปนในช่วงสงครามอิตาลี (ค.ศ. 1499–1504); ต่อมาเสียดินแดนอีกใน ค.ศ. 1714 ภายหลังจากการสิ้นสุดสงครามสืบราชบัลลังก์สเปน | ค.ศ. 1442 |
เนโอพาเทรีย | ดัชชี | รับสืบทอดผ่านทางราชอาณาจักรซิซิลีใน ค.ศ. 1381 และเสียดินแดนไปใน ค.ศ. 1390 | ค.ศ. 1381 |
พรอว็องส์ | เคาน์ตี | รับสืบทอดมาจากเคาน์ตีบาร์เซโลนาใน ค.ศ. 1162 | ค.ศ. 1162 |
ซาร์ดิเนีย | ราชอาณาจักร | ใน ค.ศ. 1297 พระสันตปาปาโบนิฟาสที่ 8 ได้ก่อตั้งราชอาณาจักรนี้[6] โดยได้รวมเป็นศักดินาต่อกษัตริย์แห่งอารากอน พระเจ้าเจมส์ที่ 3 โดยไม่ได้คำนึงถึงเหล่าดินแดนปกครองตนเองต่าง ๆ ที่มีมาก่อนแล้วในซาร์ดิเนีย[7] โดยการเข้ายึดครอบโดยราชบัลลังก์นั้นไม่ได้เริ่มขึ้นจนกระทั่ง ค.ศ. 1324 และครอบครองโดยสมบูรณ์ใน ค.ศ. 1420 ต่อมาเสียดินแดนนี้ไปใน ค.ศ. 1714 | ค.ศ. 1324 |
ซิซิลี | ราชอาณาจักร | ปกครองเป็นราชาอาณาจักรโดยอิสระ[8] โดยเครือญาติหรือสมาชิกสายรองของราชวงศ์อารากอนตั้งแต่ช่วง ค.ศ. 1282 จนถึง ค.ศ. 1409 และต่อมาถูกผนวกรวมเข้ากับราชบัลลังก์โดยถาวร สุดท้ายเสียดินแดนอีกครั้งใน ค.ศ. 1713 | ค.ศ. 1282 |
บาเลนเซีย | ราชอาณาจักร | ก่อตั้งเมื่อ ค.ศ. 1238 ในฐานะส่วนหนึ่งของราชบัลลังก์ฯ โดยได้ดินแดนมาจากการเข้ายึดดินแดนไตฟาคืนจากชาวมัวร์ | ค.ศ. 1238 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.