กาแร็ล ชาแป็ก

กาแร็ล ชาแป็ก (เช็ก: Karel Čapek, ออกเสียง: [ˈkarɛl ˈt͡ʃapɛk] ^ⓘ; 9 มกราคม พ.ศ. 2433 – 25 ธันวาคม พ.ศ. 2481) เป็นนักเขียนชาวเช็ก ผู้ริเริ่มใช้คำว่า robot^[1] ('หุ่นยนต์') ซึ่งปรากฏอยู่ในบทละครเรื่อง R.U.R.

กาแร็ล ชาแป็ก
เกิด	9 มกราคม ค.ศ. 1890(1890-01-09) มาแลสวาโตโญวิตแซ โบฮีเมีย จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี
เสียชีวิต	25 ธันวาคม ค.ศ. 1938(1938-12-25) (48 ปี) ปราก สาธารณรัฐเชโกสโลวัก
อาชีพ	นักเขียน
สัญชาติ	เช็ก
ช่วงเวลา	พ.ศ. 2463-2481
ผลงานที่สำคัญ	R.U.R. (พ.ศ. 2463)
คู่สมรส	อ็อลกา ไชนพ์ฟลูโกวา (สมรส พ.ศ. 2478)
ลายมือชื่อ

ประวัติ

กาแร็ล ชาแป็ก เกิดที่หมู่บ้านแห่งหนึ่งในโบฮีเมีย จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี (ปัจจุบันคือประเทศเช็กเกีย) เมื่อ พ.ศ. 2433 เขาเป็นบุตรคนสุดท้องจาก 3 คน ครั้งเป็นวัยรุ่น ชาแป็กสนใจวิชาทัศนศิลป์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งแนวคิดบาศกนิยม เขาเข้าศึกษาระดับมหาวิทยาลัยที่มหาวิทยาลัยชาลส์ที่กรุงปราก และที่ซอร์บอน ประเทศฝรั่งเศส ชาแป็กไม่ได้เข้ารับราชการทหารเมื่อสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง เนื่องจากปัญหาที่กระดูกสันหลัง หลังสำเร็จการศึกษา เขาทำงานเป็นนักหนังสือพิมพ์ และเริ่มเขียนหนังสือร่วมกับโยแซ็ฟ ชาแป็ก ผู้เป็นพี่ชาย ใน พ.ศ. 2463 ชาแป็กตีพิมพ์ R.U.R. (ย่อมาจาก Rossumovi Univerzální Roboti) ซึ่งกล่าวถึงสภาพสังคมที่หุ่นยนต์ทำงานให้มนุษย์ จนหุ่นยนต์มีความรู้สึกนึกคิดและร่วมกันต่อต้านมนุษย์ ความสำคัญของบทละครนี้คือ ชาแป็กใช้คำว่า robot (ซึ่งพี่ชายเป็นผู้บัญญัติ)^[2] เรียกหุ่นยนต์เป็นครั้งแรก (โดยหุ่นยนต์ที่ชาแป็กกล่าวถึงนั้นคือแอนดรอยด์ในปัจจุบัน)^[3] R.U.R. ได้รับความนิยมอย่างสูง จนแปลไปแล้วกว่า 30 ภาษาทั่วโลก^[4] (ในฉบับภาษาอังกฤษใช้ชื่อ Rossum’s Universal Robots)

นอกจากแนววิทยาศาสตร์แล้ว ชาแป็กยังเขียนบทความทางการเมืองอีกด้วย โดยเขามีแนวคิดต่อต้านระบอบนาซีและฟาสซิสต์ เขาปฏิเสธที่จะลี้ภัยในช่วงที่เชโกสโลวาเกียกำลังถูกนาซียึด ด้วยปัญหาสุขภาพ ชาแป็กเสียชีวิตที่ปรากเมื่อ พ.ศ. 2481 จากอาการปอดบวม สิริอายุ 48 ปี

ผลงาน

บทละคร

• ค.ศ. 1920 – R.U.R. (Rossumovi univerzální roboti; แปลไทยในชื่อ ห.ส.ร. หุ่นยนต์สากลราวี โดยปราบดา หยุ่น)^[5]
• ค.ศ. 1921 – Pictures from the Insects' Life (Ze života hmyzu)
• ค.ศ. 1922 – The Makropulos Affair (Věc Makropulos)
• ค.ศ. 1927 – Adam the Creator (Adam stvořitel)
• ค.ศ. 1937 – The White Disease (Bílá nemoc)
• ค.ศ. 1938 – The Mother (Matka)

นวนิยาย

• ค.ศ. 1922 – The Absolute at Large (Továrna na absolutno)
• ค.ศ. 1922 – Krakatit
• ค.ศ. 1933 – Hordubal
• ค.ศ. 1934 – Meteor (Povětroň)
• ค.ศ. 1934 – An Ordinary Life (Obyčejný život)
• ค.ศ. 1936 – War with the Newts (Válka s mloky)
• ค.ศ. 1939 – Life and Work of the Composer Foltýn (Život a dílo skladatele Foltýna; ตีพิมพ์หลังเสียชีวิต)