คืบ

คืบ เป็นหน่วยวัดความยาวของไทย มีที่มาจากการเหยียดมือออกลงบนพื้นราบอย่างเต็มที่ หนึ่งคืบวัดจากปลายนิ้วโป้ง ไปถึงนิ้วนางหรือนิ้วก้อย ^[1] แต่เนื่องจากระยะคืบของแต่ละคนไม่เท่ากัน พระราชบัญญัติมาตราชั่ง ตวง วัด พระพุทธศักราช ๒๔๖๖ จึงกำหนดให้ 1 คืบยาวเท่ากับ ¼ ของเมตร (0.25 เมตร) เป็นต้นมา และใช้อักษรย่อว่า ค. ^[2]

1 คืบ มีค่าเท่ากับ

• 12 นิ้ว (ไทย)^[3]
• 25 เซนติเมตร
• 0.25 เมตร
• 1/2 ศอก
• 4 กะโหลก

ในทางกลับกัน

• 1 ศอก = 2 คืบ
• 1 วา = 8 คืบ
• 1 เส้น = 160 คืบ
• 1 โยชน์ = 64,000 คืบ
• 4 กะโหลก = 1 คืบ

เกรียก

เกรียก เป็นการวัดด้วยมือเช่นเดียวกับคืบ แต่วัดจากนิ้วโป้งไปถึงนิ้วชี้ ระยะเกรียกจึงสั้นกว่าคืบเล็กน้อย ไม่ใช้เป็นมาตราวัด และไม่มีการเทียบในพระราชบัญญัติมาตราชั่ง ตวง วัด ^[4]

สำนวนที่กล่าวถึง

• ได้คืบจะเอาศอก - ต้องการจะได้มากกว่าที่ได้มาแล้ว
• คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล - เมื่อออกทะเลอย่าประมาท ทะเลล้วนมีอันตราย
• แค่คืบแค่เกรียก - เพียงระยะสั้น ๆ