ประเทศคิริบาส

คิริบาส (คิริบาสและอังกฤษ: Kiribati ออกเสียง /ˈkɪrɨbæs/) หรือชื่อทางการว่า สาธารณรัฐคิริบาส (อังกฤษ: Republic of Kiribati; คิริบาส: Ribaberiki Kiribati)^[10][11][12] เป็นชาติเกาะที่ตั้งในมหาสมุทรแปซิฟิกเขตร้อนตอนกลาง หมู่เกาะปะการัง 33 แห่งของประเทศกระจายทั่วพื้นที่ 3,500,000 ตารางกิโลเมตรใกล้เส้นศูนย์สูตร

สาธารณรัฐคิริบาส Republic of Kiribati (อังกฤษ) Ribaberiki Kiribati (คิริบาส)
ธงชาติ ตราแผ่นดิน
คำขวัญ: Te Mauri, te Raoi ao te Tabomoa ("สุขภาพ สันติภาพ และความรุ่งเรือง")
เพลงชาติ: เตราเค ไกนิ คิริบาติ ("เพลงแห่งคิริบาติ")
เมืองหลวง	ตาราวา[1] 1°28′N 173°2′E
เมืองใหญ่สุด	เซาท์ตาราวา
ภาษาราชการ	อังกฤษ คิริบาส
กลุ่มชาติพันธุ์ (สำมะโน 2020)	95.7% กิลเบิร์ต 4.3% อื่น ๆ[2]
ศาสนา (สำมะโน 2020)	96.2% คริสต์ —58.9% คาทอลิก —21.2% Uniting Church —16.1% คริสต์นิกายอื่น 2.1% บาไฮ 1.7% อื่น ๆ / ไม่มี[2]
เดมะนิม	I-Kiribati
การปกครอง	รัฐเดี่ยว สาธารณรัฐแบบรัฐสภาที่มีประธานาธิบดีบริหารเป็นหลัก
• ประธานาธิบดี	ตาเนส มามาอู
• รองประธานาธิบดี	Teuea Toatu
สภานิติบัญญัติ	รัฐสภา
เอกราช จากสหราชอาณาจักร
• ได้รับเอกราช	12 กรกฎาคม ค.ศ. 1979
• สนธิสัญญาตาราวา	20 กันยายน ค.ศ. 1979
พื้นที่
• รวม	811.19[3] ตารางกิโลเมตร (313.20 ตารางไมล์) (ที่ 172)
ประชากร
• 2021[4] ประมาณ	121,388 (ที่ 192)
• สำมะโนประชากร 2020	119,438[5]
• ความหนาแน่น	147.2 ต่อตารางกิโลเมตร (381.2 ต่อตารางไมล์)
จีดีพี (อำนาจซื้อ)	2023 (ประมาณ)
• รวม	297 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
• ต่อหัว	2,381 ดอลลาร์สหรัฐ[6]
จีดีพี (ราคาตลาด)	2023 (ประมาณ)
• รวม	248 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
• ต่อหัว	$1,989[6]
จีนี (2019)	27.8[7] ต่ำ
เอชดีไอ (2022)	0.628[8] ปานกลาง · ที่ 137
สกุลเงิน	ดอลลาร์ออสเตรเลีย ($)[9] (AUD)
เขตเวลา	UTC+12, +13, +14
ขับรถด้าน	ซ้ายมือ
รหัสโทรศัพท์	+686
โดเมนบนสุด	.ki

ชื่อประเทศที่เขียนในภาษาอังกฤษคือ "Kiribati" ออกเสียงในภาษาพื้นเมืองว่า [ˈkiɾibas] ซึ่งมาจากการทับศัพท์คำว่า "Gilberts" ของคนในท้องถิ่น เนื่องจากว่าชื่อเดิมในภาษาอังกฤษของหมู่เกาะหลักคือ "หมู่เกาะกิลเบิร์ต" (Gilbert Islands)

การเมือง

ประธานาธิบดีอาโนเต ตองมาจากพรรคการเมืองเสียงข้างน้อย แต่สามารถทำงานร่วมกับพรรคการเมืองเสียงข้างมากได้ ปัญหาที่สำคัญในขณะนี้คือชาวเกาะบานาบาพยายามแยกตัวเป็นรัฐภายใต้การคุ้มครองของประเทศฟีจี

การแบ่งเขตการปกครอง

คิริบาสแบ่งการปกครองได้ 3 แบบ คือ 3 หน่วย 6 เขต 21 เกาะ :

3 หน่วย

• หมู่เกาะกิลเบิร์ต (Gilbert Islands)
• หมู่เกาะไลน์ (Line Islands)
• หม่เกาะฟีนิกซ์ (Phoenix Islands)

6 เขต

• เขตบานาบา (BanaBa)
• เขตเซนทรัลกิลเบิตส์ (Central Gilberts)
• เขตเกาะไลน์ (Line Islands)
• เขตนอร์เทิร์นกิลเบิตส์ (Northern Gilberts)
• เขตเซาเทิร์นกิลเบิตส์ (Southern Gilberts)
• เขตตาราวา (Tarawa)

21 เกาะ

• เกาะอะไบอัง (Abaiang)
• เกาะอะเบมานา (Abemama)
• เกาะอะรันนูกา (Aranuka)
• เกาะอะโรเร (Arorae)
• เกาะบานาบา (Banaba)
• เกาะเบรู (Beru)
• เกาะบูตาริตารี (Butaritari)
• เกาะกันตัน (Kanton)
• เกาะคิริสมาส (Kiritimati)
• เกาะคูเรีย (Kuria)
• เกาะไมอานา (Maiana)
• เกาะมาคิน (Makin)
• เกาะมาราเก (Marakei)
• เกาะนิกูเนา (Nikunau)
• เกาะโนนูตี (Nonouti)
• เกาะโอโนตัว (Onotoa)
• เกาะตาบิเตอูอี (Tabiteuea)
• เกาะตาบูเอรัน (Tabuaeran)
• เกาะตามานา (Tamana)
• เกาะตาราวา (Tarawa)
• เกาะเตไรนา (Teraina)

ภูมิศาสตร์

คิริบาสตั้งอยู่ในโอเชียเนียเป็นหมู่เกาะล้อมรอบด้วยอะทอลล์และแนวหินโสโครกที่กว้างใหญ่ คิริบาสยังนับเป็นประเทศที่สามารถมองเห็นพระอาทิตย์ขึ้นเป็นประเทศแรกในโลกอีกด้วย เนื่องจากเป็นประเทศที่ตั้งอยู่บนเส้นแวง 180 องศา ตามมาตรฐานเส้นแบ่งเขตวัน^[13]

เศรษฐกิจ

บทความหลัก: เศรษฐกิจของประเทศคิริบาส

คิริบาสถูกจัดให้อยู่ในกลุ่มประเทศที่ยากจนที่สุดในโลก มีรายได้ประชาชาติต่อหัวต่ำกว่า 1,000 ดอลลาร์สหรัฐ คิริบาสเคยมีรายได้มหาศาลจากการส่งออกฟอสเฟตจากเกาะบานาบา ซึ่งคิดเป็นร้อยละ 80 ของมูลค่าการส่งออกทั้งหมด และเป็นร้อยละ 50 ของงบประมาณรัฐบาล อย่างไรก็ตามฟอสเฟตได้หมดลงในปี พ.ศ. 2522 ส่งผลกระทบรุนแรงต่อเศรษฐกิจ ทำให้รายได้ประชาชาติต่อหัวลดลงกว่าครึ่งหนึ่งระหว่างปี 2522 - 2524 ปัจจุบัน เศรษฐกิจของคิริบาสขึ้นอยู่กับดอกเบี้ยจาก The Revenue Equalization Reserve Fund ซึ่งเป็นเงินที่คิริบาสสะสมจากการส่งออกฟอสเฟต มีมูลค่าประมาณ 600 ล้านดอลลาร์ออสเตรเลีย และรัฐบาลบริหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ คิริบาสยังมีรายได้จากการให้สัมปะทานประมง และจากแรงงานคิริบาสนอกประเทศ รวมทั้งความช่วยเหลือจากต่างประเทศ และการท่องเที่ยว ด้วยลักษณะภูมิประเทศและข้อจำกัดในการเพาะปลูก ทำให้คิริบาสต้องนำเข้าสินค้าอุปโภคบริโภคที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตแทบทุกชนิด

การคมนาคม

ท่าอากาศยานนานาชาติบอนรีกีในตาราวาเป็นท่าอากาศหลักของประเทศคิริบาส สายการบินของประเทศคิริบาสได้แก่แอร์คิริบาสและโครอลซันแอร์เวย์สามารถเดินทางไปยังเกาะต่าง ๆ ในหมู่เกาะกิลเบิร์ตได้ แต่ไม่มีสายการบินในประเทศที่สามารถบินไปถึงหมู่เกาะไลน์และหมู่เกาะฟีนิกซ์ได้ เฉพาะหมู่เกาะไลน์เท่านั้นที่สามารถเดินทางด้วยเครื่องบินได้โดยเดินทางผ่านฟีจีแอร์เวย์จากท่าอากาศยานนานาชาตินาดีในประเทศฟีจีไปยังท่าอากาศยานแคสซิดีบนเกาะคิริสมาส

ประชากร

ประชากรร้อยละ 98 เป็นชาวไมโครนีเซียและนับถือคริสต์นิกายโรมันคาทอลิกร้อยละ 53 และคริสต์นิกายคิริบาสโปรแตนแตนต์ร้อยละ 39

วัฒนธรรม

หมายเหตุ