ปัญญา

ปัญญา (บาลี: ปญฺญา, จาก ป- อุปสรรค + ญา ธาตุ (รู้) + -กฺวิ ปัจจัยนามกิตก์) แปลว่า ความรอบรู้, ความรู้ทั่ว หมายถึงความฉลาดเกิดแต่เรียนและคิด^[1], อังกฤษ: Wisdom, sapience หรือ sagacity) หมายถึงความสามารถในการคิดและกระทำโดยใช้ความรู้, ประสบการณ์, ความเข้าใจ, สามัญสำนึก และ การเข้าใจทะลุปรุโปร่ง^[2] ปัญญามักเกี่ยวข้องกับลักษณะต่าง ๆ เช่น การตัดสินโดยไม่เอนเอียง, ความเห็นอกเห็นใจ, การรู้ตนเองผ่านการทดลอง, การบรรลุอยู่เหนือตน และ การไม่ยึดติด^[3] ไปจนถึงกับ คุณธรรม เช่น จริยธรรมและการทำเพื่อผู้อื่น^[4][5]

ปัญญาพิทักษ์เยาวชนจากความรัก โดย เมย์เนียร์ ราวปี 1810

มีคำนิยามถึงปัญญาอยู่หลายแบบ^[3][6][4] บ้างมีการพยายามศึกษาลักษณะเฉพาะของปัญญาที่ต่างจากสิ่งอื่น^[7][8]