อะไมโลพลาสต์

อะไมโลพลาสต์ (อังกฤษ: amyloplast) เป็นประเภทของพลาสติด ซึ่งเป็นออร์แกเนลล์ที่มีเยื่อหุ้มสองชั้นที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวภาพ (biological pathway) หลายวิถี อะไมโลพลาสต์เป็นชนิดของลิวโคพลาสต์ ซึ่งเป็นหมวดหมู่ย่อยสำหรับพลาสติดที่ไม่มีสีและรงควัตถุ^[1][2] อะไมโลพลาสต์พบได้ในรากและเนื้อเยื่อสะสมอาหาร ทำหน้าที่จัดเก็บและสังเคราะห์แป้งผ่านกระบวนการพอลิเมอไรเซชันของกลูโคส^[1] การสังเคราะห์แป้งอาศัยการขนส่งคาร์บอนจากไซโทซอล ซึ่งกลไกโดยละเอียดยังไม่เป็นที่ทราบกัน^[2][3]

อะไมโลพลาสต์ในเซลล์มันฝรั่ง

การสังเคราะห์และการเก็บแป้งยังเกิดขึ้นในคลอโรพลาสต์ ซึ่งเป็นพลาสติดที่มีรงควัตถุชนิดหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับการสังเคราะห์ด้วยแสง^[1] อะไมโลพลาสต์และคลอโรพลาสต์มีความสัมพันธ์กันอย่างใกล้ชิด โดยอะไมโลพลาสต์สามารถเปลี่ยนเป็นคลอโรพลาสต์ได้ ตัวอย่างที่สังเกตได้เช่น หัวมันฝรั่งที่สัมผัสกับแสงและเปลี่ยนเป็นสีเขียว^[4]

บทบาทในการตรวจจับแรงโน้มถ่วง

แผนภาพแสดงประเภทต่างๆของพลาสติด

อะไมโลพลาสต์มีความสำคัญต่อการเบนเนื่องจากความโน้มถ่วง สตาโทลิทซึ่งเป็นอะไมโลพลาสต์ที่มีการพัฒนามาโดยเฉพาะ มีความหนาแน่นมากกว่าไซโทพลาซึม สามารถรวมกลุ่มที่ด้านล่างของเซลล์รับรู้แรงโน้มถ่วงที่เรียกว่าสตาโทไซต์^[5] การรวมกลุ่มนี้เป็นกลไกสำคัญในการรับรู้แรงโน้มถ่วงของพืช ทำให้เกิดการกระจายฮอร์โมนออกซินแบบอสมมาตร ซึ่งฮอร์โมนดังกล่าวทำให้พืชลำต้นพืชมีความโค้งและเจริญเติบโตต้านเวกเตอร์ของแรงโน้มถ่วง^[6][7] สำหรับในรากจะเจริญเติบโตไปตามแรงโน้มถ่วง พืชที่ขาดฟอสโฟกลูโคมิวเทส (phosphoglucomutase, pgm) เป็นพืชที่กลายพันธุ์ที่ไม่มีเม็ดแป้ง สตาโทลิทจึงไม่สามารถเกาะกลุ่มกันได้^[8] พืชกลายพันธุ์นี้แสดงการตอบสนองต่อแรงโน้มถ่วงที่น้อยกว่าอย่างมีนัยสำคัญเมื่อเทียบกับพืชที่ไม่กลายพันธุ์^[8][9] พืชที่กลายพันธุ์สามารถทำให้มีการตอบสนองแบบเดียวกับพืชปกติได้ด้วยการเพิ่มค่าแรงโน้มถ่วงให้มากกว่าค่าบนพื้นผิวโลก (hypergravity)^[9] ในรากจะรับรู้แรงโน้มถ่วงที่หมวกราก ซึ่งเป็นส่วนของเนื้อเยื่อปลายสุดของราก เมื่อนำหมวกรากออก รากจะสูญเสียความสามารถในการรับรู้แรงโน้มถ่วง^[5] อย่างไรก็ตามหากหมวกรากเจริญขึ้นมาใหม่^[10] การตอบสนองต่อแรงโน้มถ่วงของรากจะกลับมาอีกครั้ง ลำต้นพืชสามารถรับรู้แรงโน้มถ่วงด้วยเซลล์เอนโดเดอร์มิสที่บริเวณยอด^[5]