เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา หรือ เครื่องราชอิสริยาภรณ์ช้าง (เดนมาร์ก: Elefantordenen) เป็นเครื่องราชอิสริยาภรณ์แห่งประเทศเดนมาร์ก ชั้นสูงสุดของประเทศ เครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้มีต้นกำเนิดตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 15 แต่มีการปรากฏอย่างเป็นทางการใน ค.ศ. 1693 ในรัชสมัยของสมเด็จพระเจ้าคริสเตียนที่ 5 แห่งเดนมาร์ก และนับตั้งแต่มีการสถาปนาระบอบราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ เมื่อ ค.ศ. 1849 พระมหากษัตริย์จะพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้ให้สำหรับพระบรมวงศานุวงศ์และประมุขรัฐของต่างประเทศเท่านั้น^[1]

ข้อมูลเบื้องต้น เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา, ประเภท ...

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา
สายสะพาย ดวงตราและดารา
ประเภท	เครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นเดียว
วันสถาปนา	ค.ศ. 1693
ประเทศ	เดนมาร์ก
ผู้สมควรได้รับ	พระบรมวงศานุวงศ์และประมุขแห่งรัฐต่างประเทศที่มีสัมพันธไมตรีต่อประเทศเดนมาร์ก
สถานะ	ยังมีการมอบ
ผู้สถาปนา	สมเด็จพระเจ้าคริสเตียนที่ 5 แห่งเดนมาร์ก
ประธาน	สมเด็จพระราชาธิบดีเฟรเดอริกที่ 10 แห่งเดนมาร์ก
สถิติการมอบ
รายแรก	สมเด็จพระเจ้าคริสเตียนที่ 5 แห่งเดนมาร์ก
รายล่าสุด	เจ้าชายดาเนียล ดยุกแห่งเวสเตร์เยิตลันด์
ลำดับเกียรติ
สูงกว่า	ไม่มี
รองมา	เครื่องราชอิสริยาภรณ์แดนเนอโบร
หมายเหตุ	แพรแถบเครื่องราชอิสริยาภรณ์

Remove ads

ประวัติ

สรุป

มุมมอง

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ชิ้นนี้ เริ่มต้นจาก สมาคมทางศาสนาของเดนมาร์กที่มีชื่อว่า "สมาคมแม่พระแห่งพระเจ้า" ซึ่งมีสมาชิกประมาณห้าสิบคนจากชนชั้นสูงของเดนมาร์ก ก่อตั้งขึ้นในรัชสมัยของพระเจ้าคริสเตียนที่ 1 ในช่วงศตวรรษที่ 15 ตราของสมาคมเป็นรูปพระแม่มารีย์อุ้มพระบุตรอยู่ภายในพระจันทร์เสี้ยวและล้อมรอบด้วยรัศมีของดวงอาทิตย์ ซึ่งห้อยลงมาจากสายสร้อยที่มีห่วงเป็นรูปช้าง คล้ายกับสายสร้อยของเครื่องราชอิสริยาภรณ์ในปัจจุบัน ซึ่งตรานี้อาจได้รับแรงบันดาลใจจากตราประจำตำแหน่งของบาทหลวงประจำสมาคมซึ่งเป็นรูปช้างอย่างที่ทราบกันอยู่แล้ว เครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้จึงถูกจัดทำขึ้นใหม่ในรูปแบบปัจจุบันเมื่อวันที่ 1 ธันวาคม ค.ศ. 1693 โดยพระเจ้าคริสเตียนที่ 5 โดยมีเพียงหนึ่งชั้นและมีอัศวินชั้นสูงเพียง 30 คน รวมถึงประมุขแห่งรัฐ (เช่น พระมหากษัตริย์) และพระราชโอรสของพระองค์ ข้อบังคับของเครื่องราชอิสริยาภรณ์จึงได้รับการแก้ไขในปี ค.ศ. 1958 โดยมีพระราชกฤษฎีกาออกมา เพื่อให้ทั้งชายและหญิงสามารถได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์นี้ได้เช่นเดียวกัน

ส่วนการออกแบบรูปช้างและปราสาทนั้นมีที่มาจาก "เฮาดา" ซึ่งเป็นเกี้ยวหรือคานหามที่ติดตั้งอยู่บนหลังช้าง เกี้ยวชนิดนี้ใช้กันมากในอนุทวีปอินเดีย ชาวเดนมาร์กจึงนำเอาการออกแบบนี้มาใช้ในเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา เนื่องจากพวกเขาเคยปกครองบางส่วนของอินเดียซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของอาณานิคมเล็ก ๆ ของพวกเขา แต่เมื่อเวลาผ่านไป เฮาดาหรือคานหามอินเดีย อาจไม่คุ้นเคยสำหรับคนเดนมาร์กจึงได้ถูกแทนที่ด้วยปราสาทของยุโรปที่ชาวเดนมาร์กคุ้นเคยเป็นอย่างดี แต่ยังคงมีควานช้างชาวอินเดียอยู่บนตราจนถึงปัจจุบัน

Remove ads

ลักษณะของเครื่องราชอิสริยาภรณ์

สายสร้อย : ทำด้วยทองคำ ประกอบด้วยรูปช้างและหอคอยสลับกันไปมา ผ้าคลุมบนตัวช้างมีตัวอักษร "D" ซึ่งย่อมาจาก "Dania" อันเป็นภาษาละตินจากยุคกลางที่หมายถึง เดนมาร์ก โดยมักจะสวมในช่วงเทศกาลปีใหม่ หรือพิธีการสำคัญของประเทศอย่างพิธีบรมราชาภิเษก เป็นต้น
สายสร้อยประจำเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา
ดวงตรา : เป็นรูปช้างที่ทำด้วยทองคำขาว ตัวเรือนสีฟ้า มีความสูงประมาณ 5 เซนติเมตร ด้านหลังรูปช้างซ้อนด้วยรูปหอนาฬิกาที่ทำด้วยอิฐเคลือบสีชมพู ล้อมรอบด้วยเพชรขนาดเล็กที่ผ่านการเจียระไน และมีรูปควาญช้างสวมชุดหลากสีนั่งอยู่บนหลังช้างและถือไม้เท้าทองคำ โดยดวงตราจะห้อยกับสายสร้อยหรือสายสะพาย^[2]
ดวงตราประจำเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา
ดารา : มีลักษณะเป็นดาวสีเงินแปดแฉก ตรงกลางเป็นพื้นสีแดง ประดับด้วยไม้กางเขนสีขาว โดยประดับอยู่ที่หน้าอกด้านซ้าย
สายสะพาย : เป็นผ้าไหมมัวร์สีฟ้าอ่อน สำหรับบุรุษกว้าง 10 เซนติเมตร สหรับสตรีกว้าง 6 เซนติเมตร ใช้สะพายจากบ่าขวาเฉียงลงทางซ้าย

Remove ads

สมาชิกแห่งราชอิสริยาภรณ์

สรุป

มุมมอง

องค์ประธานแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา

สมเด็จพระราชาธิบดีเฟรเดอริกที่ 10 พระมหากษัตริย์แห่งเดนมาร์กพระองค์ปัจจุบัน เป็นองค์ประธานแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไอยรา

อนึ่ง สมเด็จพระราชาธิบดีเฟรเดอริกที่ 10 ทรงเป็นสมาชิกแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ตั้งแต่วันที่ 14 มกราคม ค.ศ. 1972 ในฐานะพระบรมวงศานุวงศ์ในพระมหากษัตริย์