เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกทู

เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกทู (อังกฤษ: AFC Champions League Two) เป็นการแข่งขันฟุตบอลประจำปีระหว่างสโมสรฟุตบอลจากประเทศต่าง ๆ ในทวีปเอเชีย จัดโดยสมาพันธ์ฟุตบอลเอเชีย รายการนี้เป็นการแข่งขันระดับที่สองของฟุตบอลสโมสรเอเชียรองจากเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกอีลิท และเหนือกว่าเอเอฟซีแชลเลนจ์ลีก

เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกทู

ผู้จัด	เอเอฟซี
ก่อตั้ง	ค.ศ. 2004; 21 ปีที่แล้ว (2004) (ในชื่อ เอเอฟซีคัพ)
ภูมิภาค	เอเชีย
จำนวนทีม	32 (รอบแบ่งกลุ่ม)
ผ่านเข้าไปเล่นใน	เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกอีลิท
การแข่งขันที่เกี่ยวข้อง	เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกอีลิท (ระดับที่ 1) เอเอฟซีแชลเลนจ์ลีก (ระดับที่ 3)
ทีมชนะเลิศปัจจุบัน	ชัรญะฮ์ (สมัยที่ 1)
ทีมที่ประสบความสำเร็จที่สุด	อัลคูเวต อัลกุวาอัลญาวียะห์ (สโมสรละ 3 สมัย)
ผู้แพร่ภาพโทรทัศน์	พีพีทีวี
เว็บไซต์	www.the-afc.com
เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกทู 2025–26

การแข่งขันก่อตั้งเมื่อ ค.ศ. 2004 ในชื่อ เอเอฟซีคัพ (อังกฤษ: AFC Cup) โดยแข่งขันระหว่างสโมสรจากประเทศที่ไม่ได้รับสิทธิ์ผ่านเข้าไปเล่นเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีก ซึ่งเป็นการแข่งขันระดับสูงสุดโดยตรง เมื่อ ค.ศ. 2024 เอเอฟซีได้เปิดตัวการแข่งขันสโมสรระดับที่สองที่ปรับปรุงใหม่ในชื่อ เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกทู โดยมีการถ่ายโอนบันทึกและสถิติของเอเอฟซีคัพไปยังการแข่งขันใหม่

สโมสรจะผ่านเข้ารอบสู่การแข่งขันตามผลงานในลีกระดับชาติและการแข่งขันฟุตบอลชิงถ้วย การเข้าร่วมการแข่งขันนี้เปิดรับสโมสรจาก 12 ประเทศชั้นนำในภูมิภาคตะวันออก และตะวันตก โดยอิงตาม อันดับการแข่งขันสโมสรเอเอฟซี ผู้เข้าร่วมจากแต่ละประเทศที่อยู่ในอันดับ 1–6 ในแต่ละภูมิภาคคือสโมสรที่อยู่ในอันดับสูงสุดในประเทศนั้น ๆ ที่ไม่ได้ผ่านเข้ารอบเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกอีลิท ประเทศที่อยู่ในอันดับ 7–12 ในแต่ละภูมิภาคจะส่งสโมสรอันดับสูงสุดของตนเข้าสู่เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกทูโดยตรง

ผู้ชนะเลิศปัจจุบันคือ ชัรญะฮ์ โดยชนะไลออนซิตีเซเลอส์ในนัดชิงชนะเลิศ 2025 อัลคูเวต และอัลกุวาอัลญาวียะห์ เป็นสองสโมสรที่ประสบความสำเร็จมากที่สุด โดยชนะเลิศสโมสรละสามสมัย สโมสรจากคูเวตชนะเลิศรายการนี้สี่สมัย ทำให้พวกเขากลายเป็นชาติที่ประสบความสำเร็จสูงสุดในการแข่งขัน

ผู้ชนะเลิศเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกทูจะได้รับสิทธิ์เข้าร่วมการแข่งขันในรอบเบื้องต้นทางอ้อมของเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกอีลิทในฤดูกาลถัดไป หากพวกเขาไม่ได้ผ่านการคัดเลือกจากการแข่งขันในประเทศ

ประวัติ

การแข่งขันในรอบแบ่งกลุ่ม ระหว่างชลบุรีจากไทย และเกอดะฮ์จากมาเลเซีย เมื่อ ค.ศ. 2009 ณ สนามกีฬาแห่งชาติศุภชลาศัย

เอเอฟซีคัพ เริ่มต้นใน ค.ศ. 2004 โดยเป็นการแข่งขันระดับที่สองรองจากเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีก มี 14 ประเทศที่กำลังพัฒนาเข้าร่วมการแข่งขันที่จัดขึ้นครั้งแรก และมี 18 ทีมที่ได้รับการเสนอชื่อ จากนั้นผู้ชนะเลิศและรองชนะเลิศสามทีมของรอบแบ่งกลุ่มจะเข้าสู่รอบแพ้คัดออก อัลจาอิช เป็นผู้ชนะเลิศแรกของเอเอฟซีคัพ โดยชนะอัลวาห์ดาด้วยประตูทีมเยือน

มี 18 ทีมจาก 9 ประเทศเข้าแข่งขันใน ค.ศ. 2005 โดยแต่ละประเทศยังได้รับอนุญาตให้เลือกทีมที่จะเข้าแข่งขันได้เพียงหนึ่งหรือสองทีมเท่านั้น หลังทีมจากซีเรียออกจากเอเอฟซีคัพเพื่อไปลองเล่นเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกนานถึงสี่ปี อัลฟัยเศาะลี ชนะเนจเมห์ในนัดชิงชนะเลิศ ทำให้ทีมจากจอร์แดนชนะเลิศเอเอฟซีคัพติดต่อกันในสองฤดูกาลถัดไป บาห์เรนเข้าร่วมลีก ขณะที่บังคลาเทศตกชั้นไปแข่งขันในเอเอฟซีเพรสซิเดนส์คัพจนกระทั่งการแข่งขันถูกยกเลิกใน ค.ศ. 2014 อัลมุฮาร์รัก ชนะเลิศใน ค.ศ. 2008 ในนัดชิงชนะเลิศนัดสุดท้ายที่แข่งขันแบบสองนัด ก่อนจะใช้แบบนัดเดียวจนถึงปัจจุบัน

เอเอฟซีประกาศเมื่อวันที่ 23 ธันวาคม ค.ศ. 2022 ว่าจะเปลี่ยนแปลงโครงสร้างการแข่งขันจากรูปแบบเดิมในฤดูกาล 2024–25 โดยจะมีการเปิดตัวการแข่งขันระดับรองใหม่ที่เรียกว่า เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกทู^[1] และการแข่งขันระดับสามใหม่ในชื่อ เอเอฟซีแชลเลนจ์ลีก^[2][3][4]

เอเอฟซีประกาศเมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม ค.ศ. 2024 ว่า บันทึกและสถิติของการแข่งขันสโมสรเอเอฟซีก่อนหน้านี้จะได้รับการยอมรับและบูรณาการเข้าในรายการแข่งขันสโมสรที่ปรับปรุงใหม่ โดยข้อมูลจากเอเอฟซีคัพจะถูกโอนไปยังเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกทู^[5]

รูปแบบ

แผนที่สมาชิกเอเอฟซีที่ทีมเข้าถึงรอบแบ่งกลุ่มของเอเอฟซีคัพและเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกทู

  สมาชิกเอเอฟซีที่เข้าถึงรอบแบ่งกลุ่ม

  สมาชิกเอเอฟซีที่ยังไม่เคยเข้าถึงรอบแบ่งกลุ่ม

มีการเปลี่ยนแปลงบางประการในแง่ของทีมและรูปแบบสำหรับการแข่งขันเอเอฟซีคัพ 2017 โดยมีทีมทั้งหมด 36 ทีมเข้าร่วมในรอบแบ่งกลุ่ม (12 ทีมจากเอเชียตะวันตกและอาเซียน และ 4 ทีมจากเอเชียตะวันออก เอเชียกลาง และเอเชียใต้) โดยนัดชิงชนะเลิศจะแข่งขันแบบนัดเดียว

การจัดสรร

การจัดสรรทีมในรอบแบ่งกลุ่มตามประเทศสมาชิกแสดงไว้ด้านล่าง เครื่องหมายดอกจันหมายถึงโอกาสที่อย่างน้อยหนึ่งทีมจะตกรอบคัดเลือกก่อนเข้าสู่รอบแบ่งกลุ่ม ทีมที่ไม่ได้เข้ารอบแบ่งกลุ่มแต่เล่นในรอบคัดเลือกเท่านั้นจะไม่ถูกเน้นตัวหนา

สมาคม	ผู้เข้าร่วม
	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023–24	2024–25
อีเอเอฟเอฟ
จีน	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	1
จีนไทเป	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0*	1	1	1*	1	1	2*	0
กวม	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0*	0	0	0	0	0	0	0
ฮ่องกง	1	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	0	0	2	1	2	2	0	2
ญี่ปุ่น	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	1
มาเก๊า	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0*	0	1	0	1	0	0	1*	0
มองโกเลีย	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0*	1	0*	0*	0*	1	0*	1	0
เกาหลีเหนือ	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	2	2	1*	0	0	0	0	0
เกาหลีใต้	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	1
รวม	1	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	3	4	4	4	4	3	4	5
เอเอฟเอฟ
ออสเตรเลีย	ส่วนหนึ่งของโอเอฟซี			0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	2	1
บรูไน	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0*	0*	0	0*	0
กัมพูชา	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	1*	1	1	1	2	2	1*	0
อินโดนีเซีย	0	0	0	0	0	1	2	2	1	2	2	2	0	0	2	2	2	2	2	2*	1
ลาว	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	1	1	0*	0*	1	1*	0*	1	0*	0
มาเลเซีย	2	2	2	2	2	2	1	0	2	2	2	2	2	2	1	0	0	2	2	2	1
พม่า	0	0	0	0	0	0	0	0	2	2	2	2	2	2	2	2	2	0	0	1*	0
ฟิลิปปินส์	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	1*	2	2	2	2	2	0	1	2	2
สิงคโปร์	2	2	2	2	2	1	1	1	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	1*	2
ไทย	0	0	0	1	0	2	2	2	1	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	3*
ติมอร์-เลสเต	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0*	1	0	0	0
เวียดนาม	0	0	0	1	0	2	2	2	2	2	2	0	0	2	2	2	2	2	1	1	1
รวม	4	4	4	6	4	8	8	7	10	10	10	10	9	11	12	12	12	11	11	12	11
เอสเอเอฟเอฟ
บังกลาเทศ	1	2	2	0	0	0	0	0	0	0	0	0*	1	1*	1*	1	1*	1*	1*	1*	0
ภูฏาน	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0*	0*	0*	0*	0*	0*	0*	0*	0
อินเดีย	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	1*	2	2	2*	1*
มัลดีฟส์	2	2	2	2	2	2	2	2	1*	2	2	2	2	1*	1*	0	2	1*	1*	1*	0
เนปาล	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0*	0	0*	0	1	0	0*	0*	0*	0
ปากีสถาน	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0*	0	0	0	0	0	0	0	0
ศรีลังกา	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0*	0	0*	0*	0*	0*	0	0
รวม	5	6	6	4	4	4	4	4	3	4	4	4	5	4	4	4	4	4	4	4	1
ซีเอเอฟเอ
อัฟกานิสถาน	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0*	0	0	0	0	0	0	0
อิหร่าน	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	2*
คีร์กีซสถาน	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	1	0*	0*	2	1*	1*	2	2	2	1*	0
ทาจิกิสถาน	0	0	0	0	0	0	0	0	0	2	1	1*	1*	1*	1*	2	2	2	2	1*	2
เติร์กเมนิสถาน	2	2	2	2	0	0	0	0	0	0	0	1*	1*	1*	2	1*	2	2	2	2*	1*
อุซเบกิสถาน	0	0	0	0	0	1	1	2	1	0	0	0	0	0	0	0	1	1	1	0	1
รวม	2	2	2	2	0	1	1	2	1	2	2	2	2	4	4	4	7	7	7	4	6
ดับเบิลยูเอเอฟเอฟ
บาห์เรน	0	0	1	1	2	2	1	0	0	1	2	2	2	2	2	2	2	2	2	1*	1*
อิรัก	0	0	0	0	0	2	0	3	2	2	2	2	2	2	2	0	0	0	0	2	1
จอร์แดน	0	2	2	3	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	0	1	2
คูเวต	0	0	0	0	0	2	3	3	3	2	2	2	0	0	0	2	2	1	2	2	1*
เลบานอน	2	2	2	2	2	3	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2	0
โอมาน	1	0	1	2	2	2	2	2	2	2	2	1*	2	2	2	1*	1*	0	2	1*	0
ปาเลสไตน์	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0*	1*	2	0*	0*	1	1	2	2	1*	0
กาตาร์	0	0	0	0	0	0	1	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	1
ซาอุดีอาระเบีย	0	0	0	0	0	0	0	0	1	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	1
ซีเรีย	2	0	0	0	0	2	3	3	2	1*	2	2	2	2	2	2	2	2	2	2*	0
สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	2*
เยเมน	1	0	0	2	2	2	2	2	2	2	0*	0*	0	0	0	0	0	0	0	0	0
รวม	6	4	6	10	10	17	16	17	16	14	14	14	14	12	12	12	12	11	12	12	9
รวม
รอบสุดท้าย	18	18	20	24	20	32	31	32	32	32	32	32	32	34	36	36	39	37	37	36	32
รอบคัดเลือก	18	18	20	24	20	32	31	32	33	33	34	41	40	50	44	43	48	43	43	49	36

เงินรางวัล

เริ่มตั้งแต่ฤดูกาล 2024–25 การแจกจ่ายเงินรางวัลจะเป็นดังต่อไปนี้:^[6]

รอบ	ทีม	จำนวน
		ต่อทีม	รวม
ชิงชนะเลิศ (ชนะเลิศ)	1	$2.5 ล้าน
ชิงชนะเลิศ (รองชนะเลิศ)	1	$1 ล้าน
รองชนะเลิศ	4	$240,000	$960,000
ก่อนรองชนะเลิศ	8	$160,000	$1,280,000
16 ทีมสุดท้าย	16	$80,000	$1,280,000
แบ่งกลุ่ม	32	$300,000	$9,600,000
รวม	32	$16,620,000

การตลาด

ผู้สนับสนุน

เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกอีลิทได้รับการสนับสนุนโดยกลุ่มบริษัทข้ามชาติ ซึ่งแตกต่างจากลีกสูงสุดในแต่ละประเทศที่มีผู้สนับสนุนหลักรายเดียว

หุ้นส่วนระดับโลกอย่างเป็นทางการ

• นีอม^[7]
• กาตาร์แอร์เวย์^[8][9]
• วิสิตซาอุดิ

ผู้สนับสนุนระดับโลกอย่างเป็นทางการ

• โคนามิ^[10]
• โมลเทน^[11]
• เทกโนโมบาย^[12]
• วีซา^[13]

บันทึกและสถิติ

ผลงานแบ่งตามสโมสร

บทความหลัก: รายชื่อนัดชิงชนะเลิศเอเอฟซีคัพและเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกทู

ผลงานในเอเอฟซีคัพและเอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกทูแบ่งตามสโมสร

ด ค ก สโมสร	ชนะเลิศ	รองชนะเลิศ	ปีที่ชนะเลิศ	ปีที่ได้รองชนะเลิศ
อัลคูเวต	3	1	2009, 2012, 2013	2011
อัลกุวาอัลญาวียะห์	3	0	2016, 2017, 2018	—
อัลฟัยเศาะลี	2	1	2005, 2006	2007
อัลมูฮาร์รัก	2	1	2008, 2021	2006
อัลกาดเซีย	1	2	2014	2010, 2013
นาซาฟการ์ชี	1	1	2011	2021
อัลอาเฮด	1	1	2019	2023–24
อัลจาอิช	1	0	2004	—
ชาบับอัลออร์ดอน	1	0	2007	—
อัลอิตติฮัด	1	0	2010	—
โจโฮร์ดารุลตักซิม	1	0	2015	—
อัลซีบ	1	0	2022	—
เซ็นทรัลโคสต์มารีเนอส์	1	0	2023–24	—
ชัรญะฮ์	1	0	2024–25	—
อัรบีล	0	2	—	2012, 2014
อิสติกลอล	0	2	—	2015, 2017
อัลวาห์ดา	0	1	—	2004
เนจเมห์	0	1	—	2005
ซาฟา	0	1	—	2008
อัลการามะห์	0	1	—	2009
เบงกาลูรู	0	1	—	2016
อัลตินอัสซีร์	0	1	—	2018
เอพริล 25	0	1	—	2019
กัวลาลัมเปอร์ซิตี	0	1	—	2022
ไลออนซิตีเซเลอส์	0	1	—	2024–25

ผลงานแบ่งตามชาติ

ชาติ	ชนะเลิศ	รองชนะเลิศ	รวม
คูเวต	4	3	7
อิรัก	3	2	5
จอร์แดน	3	1	4
ซีเรีย	2	2	4
บาห์เรน	2	1	3
เลบานอน	1	2	3
อุซเบกิสถาน	1	1	2
มาเลเซีย	1	1	2
โอมาน	1	0	1
ออสเตรเลีย	1	0	1
ทาจิกิสถาน	0	2	2
อินเดีย	0	1	1
เติร์กเมนิสถาน	0	1	1
เกาหลีเหนือ	0	1	1

ดูเพิ่ม

• เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีกอีลิท
• เอเอฟซีแชลเลนจ์ลีก